سعیده احسانی راد
خبرنگار

نمایشگاه «جان جهان» در موزه جهانی هنرهای دینی امام علی(ع) 30 قطعه عکس امیرعلی جوادیان از بارگاه ملکوتی امام علی (ع) و نقاشی‌های حسین عینی‌بخش با موضوع فرازهایی از تاریخ صدر اسلام را به نمایش گذاشته است.
امیرعلی جوادیان که بیشتر در زمینه جنگ و دفاع مقدس عکاسی کرده، درباره عکس‌هایش در موزه جهانی هنرهای دینی امام علی(ع) گفت: در سال 91 برای عکاسی از حرم امام علی(ع) به نجف دعوت شدم و دریک هفته 8 هزار فریم عکس گرفتم که فقط 30 فریم آن در نمایشگاه قرآن کریم به نمایش درآمد.
وی درباره پرداخت به سوژه‌ها در حرم امام علی (ع) اظهارداشت: در این سفر دو سه ساعت بیشتر نمی‌خوابیدم و خادمان ساعتی حرم را برای عکاسی خلوت می‌کردند، از معماری، تزئینات و هنرهای ایرانی مثل تذهیب، طلاکاری، کتیبه‌نویسی وهنر لاکی‌کاری روی درها عکس گرفتم، جزئیات را از دست ندادم و به تمام قسمت‌های ضریح و نوشته‌ها پرداختم. وی درعکس‌هایش از سوژه‌های مردمی و زیارت‌کنندگان غفلت نکرده به طوری که در بیشترعکس‌ها زائرانی از نقاط مختلف و ازجمله شرق آسیا با لباس‌های رنگارنگ دیده می‌شود.
جوادیان دراین باره افزود: حضورم در نجف برای عکاسی مصادف شده بود با فصل زیارت شیعیان هندی و بنگلادشی؛ مردمی که عاشق امام علی هستند، لباس‌های سنتی رنگارنگ آنها صحنه‌های خاص و زیبایی در حرم ایجاد کرده بود که در عکس‌ها به زیبایی آن را به تصویر کشیدم.
وی همچنین به تفاوت عکاسی در ساعات خاص از حرم اشاره کرد و گفت: در ساعات اولیه صبح در گرگ و میش هوا و شکل خاص ابرها بر بلندای حرم شوق عکاسی را در من در آن فضای روحانی بیشتر کرد و به متفاوت شدن فضای عکس‌هایم منجر شد.وی اضافه کرد: به عنوان عکاس با دید آیینی و مذهبی چهارچشمی عکاسی کردم و سوژه‌ها را همه‌جانبه دیدم.

محدودیت‌های عکاسی در مکان‌های مذهبی
وی با بیان اینکه در ایران عکاسی از مکان‌های مذهبی ممنوعیت و محدودیت دارد، درباره دشواری عکاسی از فضاهای مذهبی گفت: محدودیت‌های زیادی برای عکاسی از مکان‌های مذهبی در کشور وجود دارد مثلاً عکاسی از حرم امام رضا (ع) سال‌ها محدودیت داشت و هنوز این محدودیت ادامه دارد، تا 5-4 سال پیش مجوز عکاسی از حرم امام رضا را داشتم و هر سال با 5 نفرعکاس در 28 صفر در ایام شهادت امام رضا برای عکاسی می‌رفتیم، این برنامه‌ها تداوم داشت، در آن زمان با وجود داشتن مجوز عکاسی اجازه حضور در بعضی رواق‌ها را نداشتیم و این محدودیت به کارمان لطمه می‌زد مثلاً مسجد گوهرشاد از نظر معماری بی‌نظیر است ؛کتیبه‌ها و کاشی‌های باشکوه دارد ولی عکاسی آنجا هم به شدت محدود است، عکاسان چشم مردم هستند؛ از دیدنی‌هایی عکس می‌گیرند که مردم عادی امکان رفتن به آنجا را ندارند و فقط عکس‌هایش را می‌بینند، این محدودیت‌ها به رسالت هنر عکاسی لطمه می‌زند. جوادیان معتقد است: هرچه از مکان‌های مذهبی عکس تکثیر شود هویت دینی‌مان بیشتر مطرح می‌شود و جوان‌ها به مسائل مذهبی گرایش پیدا می‌کنند. محدودیت‌های قانونی عکاسی در اماکن مذهبی باعث می‌شود تا روایت‌های تصویری عکاس‌ها نادیده گرفته شود وعکاسی از حرم‌های مذهبی به فراموشی سپرده شود.
 
به نقاشی درباره موضوعات مذهبی علاقه دارم
حسین عینی‌بخش نیز درنمایشگاه «جان جهان» با مجموعه‌ای شاخص،11 اثر از فرازهایی از تاریخ صدر اسلام به نشانه 11 امام شهید را با نقاشی‌هایی با تکنیک رنگ روغن به صورت واقع‌گرایانه به نمایش گذاشته است.
عینی‌بخش درباره آثارش گفت: فضای نقاشی‌ها واقع‌گر و رئال است، سعی کردم در نقاشی‌هایم نقطه عطف‌های تاریخ پس از اسلام را به تصویر بکشم وتمرکزم بیشتر روی تصاویر پیامبر بود که به مستندات تاریخی نزدیک باشد.
این هنرمند 20 سال است که به صورت حرفه‌ای نقاشی می‌کند و نمایشگاه‌های مختلفی را در داخل و خارج کشور داشته، وی درباره پرداختن به موضوعات مذهبی در نقاشی‌هایش گفت: کارهایی که به تصویر کشیدم سفارشی نبوده و کاملاً شخصی و دلی است وبه نقاشی از موضوعات مذهبی علاقه دارم.
 وی افزود: در مدتی که کارهنری کردم فضاهای مختلف را در نقاشی‌هایم به تصویر کشیدم، فضاهای انتزاعی تا رئال ولی در نهایت به این نتیجه رسیدم به موضوعاتی که در ارتباط با اهل بیت بویژه آقا رسول‌الله(ص) است، گرایش بیشتری دارم و سال‌ها می‌توانم در این حوزه فعالیت کنم.

سختی‌های پرداختن به موضوعات مذهبی
در حالی که در دین اسلام همواره بر زیبایی و زیبایی‌شناسی تأکید شده است اما موضوع ممنوعیت تصویرسازی درباره اهل بیت(ع)  دست هنرمندان را بسته است. عینی بخش معتقد است: دست هنرمند در پرداختن به شماری از موضوعات مذهبی به دلیل یکسری از محدودیت‌ها بسته است و  در اجرا نیز نمی‌توان چهره‌ها را کشید در حالی که در موضوعات دیگر هنرمند در انتخاب زوایا و تکنیک‌های مختلف آزاد است.
اینکه چطور می‌توان در موضوعات مذهبی فارغ از محدودیت‌ها اثری را خلق کرد به نظر این نقاش، خلاقیت و مطالعه بسیار اهمیت دارد تا به فضاهای مذهبی وارد شد و آثاری را خلق کرد تا مخاطب دوست داشته باشد.
عینی بخش که برای اولین بار است نمایشگاهی درباره پیامبر واهل بیت برپا کرده درباره اینکه در نقاشی‌ها کدام جنبه و خصوصیت اخلاقی پیامبر(ص) را مدنظر داشته گفت: در ارتباط با اهل بیت و آقا‌رسول‌الله قصور و کم کاری زیاد است، اطلاعات مخاطبان درباره وقایع تاریخی دینی پایین است به طوری که مخاطبانی که نقاشی‌هایم را دیدند از وقایع مذهبی مثل مباهله و حدیث کسا که تصویر کرده بودم اظهار بی‌اطلاعی کردند اما وقتی درباره وقایع به تصویر کشیده توضیحات را شنیدند حس خوشایندی درباره موضوعات مذهبی پیدا کردند. این حس قطعاً وجود داشته ولی دیدن آثار به علاقه قلبی آنها افزوده است.
علاقه‌مندان برای بازدید از این نمایشگاه می‌توانند تا نوزدهم بهمن ماه از ساعت 9 تا 18 به موزه جهانی هنرهای دینی امام علی(ع) واقع در خیابان ولیعصر(عج)، بلوار اسفندیار، پلاک 35 مراجعه کنند.