نگاهی به اثر برگزیده شانزدهمین دوره جایزه جلال در بخش فلسطین
روایتگری استمرار تبعیض، ترور و تعدی
علیالله سلیمی
نویسنده و منتقد ادبی
شانزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آلاحمد امسال در بخش آرمان فلسطین هم آثار منتخب و قابل توجهی را معرفی کرد که یکی از آنها، کتاب«متاستاز اسرائیل: استمرار تبعیض، ترور و تعدی» به قلم کوروش علیانی، نویسنده و پژوهشگر حوزه مسائل فلسطین بود که اثر تحقیقی درباره پیشینه و علل شکلگیری موقعیت کنونی اسرائیل است. نویسنده در این کتاب کوشیده است با تکیه بر روایتگری، وقایع مهم تاریخی در خصوص پدیدهای به نام اسرائیل را از ورای اوراق و اسناد تاریخی واکاوی کند و مرحله به مرحله مراحل شکلگیری این موضوع در طول تاریخ را برای خوانندگان آثارش بویژه علاقهمندان به موضوع و تاریخ فلسطین شرح دهد.
کوروش علیانی در خصوص اهداف خود از نگارش این اثر تحقیقی در مقدمه کتاب خود آورده است، اینکه میان این حجم عظیم فریادهای «مرگ بر اسرائیل» که از هر سو از رسانههای مرتبط با دیدگاه مطلوب و موجه کشورمان میشنویم و میبینیم و میخوانیم، نوشتن چنین کتابی چه لزومی داشت، نخستین پرسشی است که باید در این مقدمه به آن پاسخ بدهم.
این کتاب یک روایت تاریخی است که در پی بررسی یک موضوع خاص است و موضوع خود را دنبال میکند. آن موضوع پیوستگی- ناپیوستگی تبعیض، ترور و تعدی در طول زمان در موجودیتی است که خودش را اسرائیل مینامد. نویسنده در ادامه در خصوص دغدغههای شخصی خود توضیح میدهد و میگوید، من سالها در این زمینه و به طور کلی درباره اسرائیل خواندهام؛ انواع خبرهای متنی و تصویری را دنبال کردهام؛ هزاران قطعه عکس و صدها تکه فیلم را سر فرصت دیدهام و بررسی کردهام و هر چه گذشته است، بیشتر به این نتیجه رسیدهام که پیوستگی ترور و تعدی و تبعیض از سالها قبل از روز نکبت تا همین امروز، هرگز قطع نشده است.
کتاب«متاستاز اسرائیل: استمرار تبعیض، ترور و تعدی» از سه فصل با عناوین «از هیچ تا پیچ»، «تا ارزش افزوده» و «از هست تا شود» و یک پیوست نامه تشکیل شده است. در فصل اول کتاب موضوعاتی با عناوین: نخستین فرارَوی، تئودور باهوش، تئودور پیگیر، یهودستان، رودولف راکر و مرز میان دو یهودستان، هرصل و بازل، یک تصرف نمادین، صهیونیسم اولیه، میان نیچه و سلطان عبدالحمید ثانی، دیگر دلدادگان مجنون آلمانی، پیرها باید بروند، جوانها بیایند، دیپلماسی داستان دیگری است، بوی خون و گله گرگها، چند مشت تروریست؟، چند مشت تروریست بیشتر، فرنگ: گرگ زرنگ و هوکاست را با که حساب کنیم؟ آمده که داستان تشکیل این دولت را از جایی که هیچ چیز نبوده، تا جایی که وارد بازار سیاست جهانی شده است، بیان کند.
نویسنده همچنین در این فصل نقش خانوادههای زرسالار یهود در تشکیل دولت جعلی اسرائیل را بررسی کرده است. مؤلف برای شروع مباحث کتاب گریزی به روسیه میزند، آنجا که جامعه یهودیان آن کشور با تصمیمات سخت تزار روسیه در سال ۱۲۶۱ مواجه میشوند و بهدنبال راهکاری برای خلاصی هستند. این فشارها باعث مهاجرت جمعی از یهودیان روسیه میشود و اینجاست که تئودور هرصل یهودی پیدا میشود. نویسنده در میان این معرفی خط تحلیلی خوبی از جریان آژانس یهود ارائه میدهد تا زمانی که کنگره صهیونیسم در سال ۱۸۹۷ تشکیل میشود و این جریان رسمیت پیدا میکند. در فصل دوم کتاب هم، مباحثی با عناوین: قطعنامه دو سر طلا، یک پرچم به جای هفتصدهزار آدم، جنگ یعنی چه؟ کدام جنگها، گلخانه آقای آیزنهاور و تختی برای صلح، صلح از برای گور آمده که نویسنده دلایل بقای این دولت و کارکردهای آن برای قدرتهای جهانی را روایت و به نقش امریکا در این ماجرا اشاره میکند. در این فصل جنگهای این رژیم از شروع تأسیس با دولتهای دیگر شرح داده میشود و سرانجام در فصل سوم، مؤلف به داخل سرزمینهای اشغالی و ساکنانش میپردازد.
کتاب«متاستاز اسرائیل: استمرار تبعیض، ترور و تعدی» نوشته کوروش علیانی با ویراستاری محمدکاظم کاظمی و به همت انتشارات جام جم در اختیار علاقهمندان قرار گرفته است.
بــــرش
پیچیده نویسی ظلم به خواننده است
کوروش علیانی
نویسنده کتاب متاستاز اسرائیل
در تألیف کتاب «متاستاز اسرائیل؛ روایت استمرار تبعیض، ترور و تعدی» کوشیدهام زبان را ساده نگه دارم. به نظر من اینکه آدمها با زبان پیچیده و به قول خودشان فاخر و ادبی بنویسند، اجحاف به خواننده و مخاطب است. برای همین سعی کردم زبانم را ساده نگه دارم و چون ما در سنگر اول مبارزه با این حاکمیت تروریستی هستیم، سعی کردم از منابع فارسی، عربی و ترکی استفاده نکنم، بلکه از منابع انگلیسی و عبری و زبانهای دیگر استفاده کنم. نکات و اطلاعاتی هم در این کتاب هست که قبلاً کسی به آنها نپرداخته یا کم پرداخته؛ مثلاً گروهی به اسم هکیبوص در گروههای تروریستی صهیونیست هست که وضع خیلی خاصی دارد و از لحاظ ساختار و دیدگاه با گروههایی مثل هاگانا و لحی و ایرگون و پالماح متفاوت است. در مورد این گروه نه تنها در فارسی متنی پیدا نمیشود که تقریباً در منابع انگلیسی هم چیزی جز در حد اشاره در مورد آن نمیبینید. من از منابع عبری چیزهایی در موردش پیدا کردم و نوشتم.