تفاهمنامه استانداران کهگیلویه و بویر احمد، خوزستان و بوشهر برای تکمیل یک پروژه نیمه تمام
خروج کهگیلویه و بویر احمد از بن بست ریلی
بیتا میرعظیمی
خبرنگار
پروژه راه آهن یاسوج - اقلید یکی از هزاران پروژه نیمه تمامی است که از دولت های گذشته به دولت سیزدهم به ارث رسیده است. این پروژه هرچند در سال 1389 در دولت دهم مصوب شد اما در طول بیش از یک دهه معطل تأمین بودجه مانده است.
استان کهگیلویه و بویراحمد، علی‌رغم قابلیت‌های بی‌نظیر در حوزه نفت‌و‌گاز، محروم از یک متر خط ریلی است. با اتصال استان کهگیلویه و بویر احمد به شبکه خط ریلی کشور و تقویت زیرساخت‌های حمل‌و‌نقل به عنوان یکی از شاخص‌های اصلی توسعه پایدار، اشتغالزایی و توسعه اقتصادی رونقی دوباره گرفته و حمل کالاها و محصولات تولیدی استان در مدت زمانی کوتاه به سرانجام خواهد رسید. اما چرا احداث تنها خط ریلی استان کهگیلویه و بویراحمد، تا حال حاضر به نتیجه‌ای نرسیده و همچنان بی‌سرانجام باقی مانده است؟
تزریق قطره‌چکانی اعتبار
«سید احسان عسکری» معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری کهگیلویه و بویراحمد، در پاسخ به این سؤال به «ایران» می‌گوید: «پروژه راه‌آهن اقلید به یاسوج یکی از مصوبات دولت‌های گذشته بوده و علی‌رغم درنظر گرفتن ردیف اعتباری در بودجه، تاکنون اعتباری به آن تخصیص داده نشده است. پروژه‌ای که از سال‌های گذشته تاکنون در اولویت قرار نگرفته و به‌دلیل عدم تأمین اعتبار، روی زمین مانده و اقدامی مؤثر برای تحقق آن صورت نگرفته است.»
وی می‌افزاید: «با روی کار آمدن دولت سیزدهم مسئولان استان برای تحقق پروژه راه‌آهن یاسوج، با یک شرکت دولتی از کشور چین وارد مذاکره شده و آنان برای اجرا و تأمین مالی این طرح، اعلام آمادگی کردند. در سال‌جاری، قطعنامه‌ای میان استان و این شرکت چینی امضا گردیده و شرکت خواهان تضمین مالی پروژه شد. تضمین مالی که علی‌القاعده تهاتر نفت است.»
تهاتر نفت با شرکت چینی
طبق گفته این مقام مسئول، «مسئولان با توجه به ظرفیت تولید 30-25 درصد نفت صادراتی کشور از استان کهگیلویه و بویراحمد، مکاتبات بسیار زیادی را با مراکز تصمیم‌گیری در کشور انجام دادند. در سفر رئیس‌جمهور به استان نیز این موضوع بار دیگر مطرح شده و در نهایت نامه‌ای به وزارت راه ارسال شد تا پروژه راه‌آهن استان نیز سهمی در 10/8 میلیارد دلار تهاتر نفت برای انجام پروژه‌های عمرانی داشته باشد. اما علی‌رغم مکاتبات زیاد، هنوز استان چهارمحال و بختیاری به‌عنوان یکی از تأمین‌کنندگان نفت کشور، موفق نشده تا اولویت پروژه را به اثبات برساند. آن هم در استانی که از شرایط خاص برخوردار بوده و برای گذر از تنگنای توسعه‌نیافتگی، نیازمند به سرانجام رساندن پروژه‌هایی ملی مانند راه‌آهن یاسوج است. در هر صورت مسئولان استانی، پیگیر موضوع بوده و همچنان خواهان تخصیص تهاتر نفت به این پروژه ملی از سوی وزارت راه هستند.»
کریدور ملی
«سید احسان عسکری» تصریح می‌کند: «مسئولان استانی بارها بهره‌برداری از پروژه راه‌آهن در استان را پیگیری کرده‌اند. تاکنون مکاتبات بسیار زیادی میان مسئولان استانی با دولت و شرکت چینی انجام شده اما نتیجه‌ای حاصل نشده است. نکته مهم‌تر این است که این شرکت چینی اعلام آمادگی کرده تا ریل راه‌آهن را از اقلید به یاسوج و پس از آن به گچساران و در نهایت به 2 مسیر ریلی به بنادر بوشهر و خوزستان برساند. با این اقدام، کریدوری مهم ایجاد شده و به توسعه کشور و استان منجر خواهد شد. این در حالی است که استاندار با همتایان خود در بوشهر و خوزستان تفاهمنامه‌ای را مبنی بر موافقت با اجرای پروژه راه‌آهن امضا کرده و همگی بر اجرای آن تأکید دارند.»
وی ادامه می‌دهد: «با تکمیل این پروژه، مسیری که تحت عنوان ریل آهن یزد به شمال شرقی است، به یک کریدور (شمال شرقی به جنوب غربی) اثرگذار ملی تبدیل خواهد شد. کریدوری که از دو قطب جغرافیایی ایران عبور کرده و با اتصال بنادر خوزستان و بوشهر به شمال شرقی کشور، فضایی ایده‌آل برای توسعه اقتصادی ایران و استان ایجاد خواهد کرد. مطالبه‌ای که به جد از سوی ائمه جمعه علی‌الخصوص نماینده ولی فقیه، استاندار و مسئولان استانی و مردم پیگیری شده و این انتظار حداقلی وجود دارد که با بازگشایی مسیر، راه دسترسی مردم به جاده‌های مواصلاتی و سایر نقاط کشور تسهیل گردد. این درحالی است که جاده‌های چند‌خطه آسفالته در استان نیز دچار مشکل بوده و باید تحت حمایت دولت، رفع گردد. همچنین پروژه راه‌آهن در اولویت ملی قرار گرفته و از سوی دولت، اعتباری از نفت استان برای تحقق آن تخصیص داده شود.»
توسعه محورهای ارتباطی
طبق گفته این مقام مسئول، «واقعیت این است که در لایه‌های پس از تحولات اقتصادی، تحولات اجتماعی قرار داشته و پس از رفع آسیب‌های اجتماعی، اقتصاد به شرایط بالندگی و رشد خواهد رسید. بدین معنا که اجتماع و اقتصاد در کنار یکدیگر رشد کرده و به بلوغ می‌رسند. از این جهت، نگاهمان نسبت به مباحث ریل و جاده صرفاً معطوف به نگاه اقتصادی نبوده و در یک فضای کلی‌تر با تحولات اجتماعی گره خورده است.»
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری کهگیلویه و بویراحمد ادامه می‌دهد: «یکی دیگر از مشکلات استان کهگیلویه و بویراحمد، وجود محدودیت‌های هواپیمایی برای دسترسی به شهر یاسوج است. شهری که تنها در هفته 4 پرواز رفت و 4 پرواز برگشت از یاسوج داشته و ایرلاین‌ها تمایلی برای ارائه خدمات بیشتر ندارند. این در حالی است که استان کهگیلویه و بویراحمد، برای دستیابی به توسعه اقتصادی باید دسترسی هوایی و زمینی خوبی داشته باشد اما تاکنون شروط لازم فراهم نشده و این مهم محقق نشده است. درحال حاضر، مطالبه جدی مسئولان و مردم استان از دولت این است که توسعه دو محور ارتباطی (راه‌های ارتباطی و مواصلاتی) موردتوجه قرار گرفته و حل مشکلات توسعه‌نیافتگی استان با اجرای پروژه‌های مهمی نظیر راه‌آهن یاسوج در اولویت قرار گیرد.»