شیما جهان بخش
خبرنگار

با لغو مصوبه افزایش چند برابری فروش سیلندرهای گاز مایع به قیمت فوب خلیج فارس، بازار ملتهب خرید و فروش گاز مایع در سیستان و بلوچستان از روز گذشته آرام گرفت و پیش‌بینی می‌شود رفته‌رفته بازار دلالی سیلندرهای گاز که قیمت هر سیلندر پر شده را به یک میلیون و 300 هزار تومان هم رسانده بود، برچیده شود.
زمستان و سرما که از راه می‌رسد هر روز صف‌های دریافت کپسول گاز در شهرهای سیستان و بلوچستان طولانی‌تر می‌شود. هر چه سرما بیشتر می‌شود قیمت کپسول گاز هم در بازار آزاد بالاتر می‌رود و گاهی حتی نایاب می‌شود. با این حال از هفته اول آذرماه مصوبه‌ای ابلاغ شد که بر اساس آن توزیع گاز مایع به مصرف‌کنندگانی که مشمول دریافت گاز مایع با قیمت یارانه‌ای نیستند، با نرخ آزاد محاسبه می‌شود.
به دنبال اعلام این خبر، قیمت گاز در استان به یکباره چندین برابر شد و مردم را با مشکلاتی روبه‌رو کرد و افزون بر طولانی‌تر شدن صف‌های توزیع سیلندر گاز مایع، به موازات آن بازار دلالی هم شکل گرفت و خرید و فروش گاز مایع با ارقام میلیونی داغ شد. در این شرایط مسئولان شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی تصمیم گرفتند این مصوبه را لغو و همچنان به روال سابق هر کپسول گاز مایع یارانه‌ای را بدون تغییر با قیمت ۲۷۹۰۰ تومان به مردم عرضه کنند و قیمت گاز مایع آزاد نیز حد اکثر 10 درصد افزایش یابد.
در همین راستا «جعفر سالاری‌نسب»، مدیرعامل شرکت پخش و پالایش فرآورده‌های نفتی اعلام کرد: «مصوبه افزایش چندبرابری قیمت گاز مایع غیریارانه‌ای به اندازه قیمت فوب خلیج فارس لغو شد.»
سالاری‌نسب افزود: با توجه به مشکلات برخی مردم که هنوز نتوانسته‌اند در سامانه ثبت‌نام کنند، برای تمامی مصرف‌کنندگان خرد، نرخ غیریارانه‌ای فقط ۱۰ درصد افزایش می‌یابد و افزایش قیمت به اندازه فوب خلیج فارس نخواهد بود.
درست است که این مصوبه در حال حاضر لغو شده و مشکلات تا حد زیادی در این استان مرتفع شده اما مردم سیستان و بلوچستان معتقدند، درست است تفاوت قیمت گاز در مرزها مشکلاتی را ایجاد کرده و سبب سوءاستفاده برخی شده اما نباید همه تاوان این موضوع را بدهند و اگر قرار است تصمیمی در این خصوص گرفته شود باید همه جوانب از جمله امکانات، زیرساخت‌ها و... در نظر گرفته شود.

همه خانه‌ها لوله‌کشی گاز ندارند
«محمد سراوانی» یکی از شهروندان زاهدانی در این خصوص به «ایران» می‌گوید: درست است که برخی شهرهای استان به شبکه سراسری گاز متصل شده‌اند اما اغلب مردم این استان شرایط مالی ضعیفی داشته و توان لوله‌کشی گاز را ندارند و همچنان از کپسول استفاده می‌کنند. در حال حاضر حداقل 20 تا 25 میلیون تومان برای لوله‌کشی منازل نیاز است که از عهده بسیاری از کارمندان هم خارج است چه برسد به کسانی که حتی شغل ثابت هم ندارند.
این شهروند زاهدانی که خودش هم از کپسول برای گرمایش و پخت و پز استفاده می‌کند، می‌افزاید: اعلام شده هر خانواده می‌تواند ماهانه از 4 کپسول یارانه‌ای استفاده کند اما این میزان کفاف مصرف گرمایشی را هم نمی‌دهد. هر کپسول 11 کیلویی در بهترین شرایط 3 تا 4 روز برای گرمایش کافی است. این میزان جدا از پخت و پز و استحمام است. گفته می‌شود از کپسول فقط برای پخت و پز استفاده کنیم اما هیچ کس به این فکر نکرده که دیگر کسی در خانه‌اش آبگرمکن نفتی ندارد. از سوی دیگر خودشان توان تحمل بوی نفت را دارند که چنین تقاضایی از ما دارند؟
یکی دیگر از شهروندان زابلی در این زمینه می‌گوید: خیلی‌ها تصور می‌کنند تمام مردم این استان قاچاقچی سوخت هستند اما این‌طور نیست. قبول دارم که تفاوت قیمت گاز در مرزها باعث شده بسیاری به سمت فروش سهمیه گاز خود بروند اما این موضوع برای همه نیست.
وی تأکید می‌کند: به بهانه اینکه سوخت، نفت یا گاز قاچاق می‌شود همه مردم را نباید به چشم قاچاقچی دید. سرما بیداد می‌کند و ما ناچاریم خودمان را گرم کنیم پس چیزی برای فروش در مرزها نداریم.
 ما آخرین مرکز استانی بودیم که به گاز شهری متصل شدیم. در حال حاضر حدود 10 شهر ما به گاز شهری متصل شده و بقیه همچنان به روش سنتی و از طریق کپسول نیاز خود را تأمین می‌کنند پس باید برای مردم سیستان و بلوچستان به اندازه خودشان و توانشان تصمیم‌گیری شود. ما با شهر‌های بزرگ که به‌راحتی به همه امکانات دسترسی دارند، متفاوت هستیم.
این شهروند زابلی خاطر‌نشان می‌کند: در برخی شهر‌ها هم که به گاز سراسری متصل شده‌اند مانند زابل هنوز علمک گاز متصل نشده و عملاً مردم همچنان باید از کپسول استفاده کنند.

میزان گاز یارانه‌ای برای خانوارها کافی است
«محمد کهنسال»، مدیر روابط عمومی شرکت پخش فرآورده‌های نفتی استان سیستان و بلوچستان هم با تأکید بر اینکه هیچ کمبودی در استان وجود ندارد، می‌گوید: از آنجا که در این استان کپسول گاز برای خوراک‌پزی بوده و گرمایش با نفت سفید تأمین می‌شود، میزان سیلندرهای گازی که در اختیار مردم قرار می‌گیرد کافی است.
وی می‌افزاید: در حال حاضر 98 درصد شهر زاهدان و بخش‌های زیادی از شهر زابل به گاز سراسری متصل شده‌اند. با وجود این به علت برخی مشکلات مردم همچنان از گاز مایع استفاده می‌کنند. هر خانوار ماهانه ۴۴ کیلوگرم گاز مایع معادل 4 کپسول ۱۱ کیلویی با نرخ یارانه‌ای دریافت می‌کند که بررسی‌ها نشان داده این میزان برای پخت و پز کافی است.
 از ابتدای تیرماه تا کنون بیش از 600 لیتر نفت سفید در ادوار مختلف به هر خانوار تحویل شده و به آنها تأکید کرده‌ایم این سوخت را برای روزهای سرد ذخیره‌سازی کنند تا با مشکل مواجه نشوند.
کهنسال خاطر‌نشان می‌کند: پیش‌تر اعلام شده بود افراد مشمول دریافت گاز مایع با ثبت‌نام در سامانه توزیع الکترونیک (سدف) می‌توانند سیلندرها را با قیمت یارانه‌ای 279 هزار ریال دریافت کنند. اما در حال حاضر مصوبه افزایش قیمت گاز مایع غیریارانه‌ای به اندازه قیمت فوب خلیج فارس لغو شد و تنها 10 درصد به نرخ کپسول‌های آزاد اضافه شده است. بر این اساس قیمت هر کپسول آزاد 30 هزار و 690 تومان است.

شرایط در سیستان و بلوچستان با استان‌های دیگر متفاوت است
«حسینعلی شهریاری» نماینده مردم زاهدان در مجلس شورای اسلامی در خصوص افزایش قیمت گاز مایع و مشکلات ایجاد شده در گفت‌و‌گو با «ایران» می‌گوید: شرایط مردم در سیستان و بلوچستان به گونه‌ای است که به‌راحتی امکان استفاده از گاز شهری را نداشته و معتقدم تصمیم در خصوص گران کردن گاز مایع بدون در نظر گرفتن زیرساخت‌های این استان انجام شده بود. از این رو در بررسی‌های مجدد در این خصوص تجدیدنظر شده و مصوبه افزایش قیمت گاز لغو شده است.
وی با تأکید بر اینکه مجموعه استانداری نیز با این تصمیم موافق نبوده است، می‌افزاید: اکثر مردم این استان به‌خصوص روستاییان و حاشیه‌نشینان با وجود اتصال به گاز سراسری به علت ناتوانی در تأمین هزینه‌های لوله‌کشی گاز شهری هنوز از کپسول برای گرمایش و پخت و پز استفاده می‌کنند. از آنجا که شرایط استان ویژه است استاندار مشکلات ایجاد شده برای مردم را به مسئولان وزارت نفت منتقل کردند تا نگاه ویژه‌ای به این استان داشته باشند.
 نماینده مردم زاهدان در مجلس شورای اسلامی خاطرنشان می‌کند: وضعیت اقتصادی، توسعه زیرساخت‌ها و وضعیت فرهنگی در استان‌ها متفاوت است و نمی‌شود کلانشهرها را با استانی مانند سیستان و بلوچستان که زیرساخت‌های ضعیف‌تری دارد، یکسان دانست. در اصل دونرخی شدن قیمت گاز قانونی است که نمی‌توان برای تمام استان‌ها با یک دستور اعمال شود.