در نشست خبری نمایشگاه «کارتون و کاریکاتور امریکای لاتین» مطرح شد
کنشگری با زبان کاریکاتور
«موزه هنرهای معاصر به اتفاقات روز واکنش دارد» گوینده این عبارات محمد خراسانی‌زاده، مدیر کل مرکز هنرهای تجسمی است. او در نشست خبری این صحبت‌ها را مطرح کرد که بهانه‌اش نشانه‌ای از همین کنشگری است. قرار است نمایشگاه «کارتون و کاریکاتور امریکای لاتین» از 11 تا 28 آبان ماه در موزه هنرهای معاصر تهران برگزار شود؛ نمایشگاهی که محور بخش عمده آثارش ضداستکبار و ضد صهیونیسم است. شاید برای نخستین بار
باشد که 9 نگارخانه موزه هنرهای معاصر به نمایشگاهی از آثار کارتون و کاریکاتور هنرمندان ۱۵ کشور امریکای لاتین با موضوع استکبارستیزی اختصاص یافته و قلب این
9 نگارخانه یعنی گالری شماره 5 به آثاری با محوریت اتفاقات تلخ غزه تعلق دارد. صحبت‌های حاضران در این نشست گرچه با اشاره به وقایع اخیر فلسطین از طوفان‌الاقصی تا نسل‌کشی در غزه آغاز شد و به جلوداری کارتون و کاریکاتور در واکنش هنرمندانه به این وقایع اشاره شد اما آن طور که سید مسعود شجاعی‌طباطبایی، دبیر این رویداد اعلام کرد مقدمات این نمایشگاه از حدود دو ماه و نیم قبل شروع شده و حالا با هفته استکبارستیزی و وقایع فلسطین همزمان شده است. برگزاری این نمایشگاه را همچنین می‌توان در راستای دیپلماسی فرهنگی با امریکای لاتین عنوان کرد؛ رویکردی تعاملی که به گفته امیر جاوید، قائم مقام رئیس حوزه هنری در امور بین‌الملل قرار است از امسال شتاب بیشتری بگیرد.
کاریکاتور، هنری واکنشگر به اتفاقات روز
در ابتدای این نشست که صبح روز سه‌شنبه 9 مهرماه در موزه هنرهای معاصر برگزار شد محمد خراسانی‌زاده صحبت‌هایش را با یادی از مظلومیت مردم فلسطین و درود بر روح هشت هزار شهید فلسطینی در وقایع اخیر آغاز کرد. او از موزه هنرهای معاصر تهران به عنوان مهم‌ترین موزه غرب آسیا که کنشگری فعال دارد، یاد کرد و در ادامه گفت: «موزه هنرهای معاصر تهران میزبان اتفاقی متفاوت خواهد بود و هنرمندان درجه یک و تراز اولی را معرفی خواهد کرد.
موزه هنرهای معاصر تهران برای فعالیت در شأن حقیقی خود حتماً باید متناسب با اتفاقات روز دنیا کنشگری کرده و امکان جهت‌دهی برای حوزه‌های مختلف داشته باشد و این نمایشگاه نمونه‌ای خوب از کنشگری است.» خراسانی‌زاده هنر کارتون و کاریکاتور را به عنوان هنری به‌روز در بطن جوامع عنوان کرد و گفت: «کارتون و کاریکاتور هنری است که برای تزئینات استفاده نمی‌شود بلکه واکنشگر به اتفاقات روز و در لحظه است؛ کاریکاتور دارای زبان مخصوص به خود است، کاریکاتور هنری وابسته به زبان هم نیست و بیان هنری فراملیتی دارد به همین دلیل است که هیچ بیگانگی زبانی ای در آثار این هنر حس نمی‌شود و درک متقابلی به وجود خواهد آمد.» مدیرکل هنرهای تجسمی برگزاری این نمایشگاه را حاصل ارتباطات خوب شجاعی طباطبایی و همراهی بخش بین‌الملل حوزه هنری عنوان کرد.
برگزاری رویدادهای فرهنگی با محور استکبارستیزی امریکای لاتین
در ادامه امیر جاوید، قائم قائم مقام رئیس حوزه هنری در امور بین‌الملل، از توجه ویژه حوزه هنری در مأموریت‌های بین‌المللی‌اش به امریکای لاتین و چرایی این توجه در یک دهه اخیر گفت: «به دلیل حجم بالای آثار ضد امپریالیستی و ضد صهیونیستی و مقاومت هنرمندان امریکای لاتین و اشتراکاتی که با فرهنگ ما دارند، تصمیم گرفتیم در فضای فرهنگی هنری تعاملاتمان قدری بسامد بیشتری داشته باشند.
بنا داریم از امسال و پس از برگزاری این رویداد، فعالیت در این زمینه شتاب و توسعه بیشتری پیدا کند.»
او با اشاره به سفر رئیس جمهور به امریکای لاتین و رونمایی از تندیس سردار سلیمانی در تالار مشاهیر نیکاراگوئه گفت: «بنا داریم در شاخه‌های مختلف سینما، کتاب و... میزبان رویدادهایی متمرکز باشیم که محوریت آنان امریکای لاتین است. نمایشگاهی که پیش‌روست با حضور چهره‌های سرشناس کارتونیست کوبایی، مکزیکی، کلمبیایی و ونزوئلایی رقم خواهد خورد.» او همچنین با اشاره به همزمانی این نمایشگاه با هفته مبارزه با استکبار جهانی و عملیات طوفان‌الاقصی، افزود: «برخی آثار نمایشگاه با رویکرد ضد صهیونیسم و ضداستکباری خلق شده‌اند که نشان از روحیه آزادیخواهانه هنرمندان دارد.»
کاریکاتوریست‌های امریکای لاتین در تهران
در ادامه این نشست، سیدمسعود شجاعی طباطبایی نیز توضیحات بیشتری درباره نمایشگاه کارتون و کاریکاتور امریکای لاتین ارائه داد. او درباره شکل‌گیری این ارتباط گفت: «نمایشگاه کارتون و کاریکاتور امریکای لاتین با توجه به ارتباط ۳۰ ساله ما با هنرمندان این منطقه رقم خورده است. می‌توان گفت از شروع اتفاقات بین‌المللی که در دوسالانه کاریکاتور اتفاق افتاد، با هنرمندان امریکای لاتین چون آرس و کارلوس آماری آشنا شدیم. آرس به عنوان یکی از چهره‌های هنری برجسته امریکای لاتین، امکان حضورش در ایران و این نمایشگاه فراهم شده که حضور هنرمندانی نظیر آرس در نمایشگاه، غنا و اعتباری را نیز به همراه دارد». او به طلایه‌دار بودن هنرمندان امریکای لاتین در واکنش به نسل کشی مسلمانان فلسطین اشاره کرد و در ادامه درباره چگونگی برگزاری این نمایشگاه گفت: «نزدیک به
۴۰۰ اثر از ۱۵ کشور همچون آرژانتین، اکوادور، هندوراس، مکزیک، کوبا، شیلی، کاستاریکا، کلمبیا، جمهوری دومینیکن، پرو، اروگوئه، ونزوئلا و نیکاراگوئه ارائه می‌شود. غالب آثار از ۵ کشور کوبا، برزیل، آرژانتین، مکزیک و ونزوئلا است.» شجاعی طباطبایی با اشاره به نمایش آثار مرتبط با وقایع تلخ غزه در گالری اصلی موزه هنرهای معاصر گفت:
«در بخش غزه تا به حال بیش از ۶٠ اثر فاخر ارائه شده و ممکن است در دیوارهای موزه نیز آثاری ارائه شود» طبق اطلاعات ارائه شده در این نشست برگزاری نشست‌های تخصصی با حضور هنرمندان مطرح امریکای لاتین از بخش‌های جنبی این نمایشگاه است. مراسم افتتاحیه نمایشگاه کارتون و کاریکاتور امریکای لاتین پنجشنبه ۱۱ آبان ساعت ۱۶ برگزار می‌شود.