گزارش «ایران» درباره طرح فرهنگی «شهر شعر»
رد پای شاعران معاصر در خیابانهای پایتخت
سهراب سپهری، موسوی گرمارودی، افشین یداللهی، شفیعی کدکنی، فروغ فرخزاد، محمد مهدی سیار و سعید بیابانکی از جمله شاعرانی هستند که اشعار آنان آذین بخش جای جای پایتخت شده است.
بیلبوردهایی با هدف فرهنگی
این روزها در کنار انواع و اقسام مختلفی از بیلبوردهای شهری که شهروندان را برای ترغیب به خرید کالا یا استفاده از خدمات خاصی دعوت میکنند؛ سازههای تبلیغاتی متفاوتی در برخی خیابانها و اتوبانهای پایتخت خودنمایی میکنند که چند بیت یا چند سطری از شعر یکی از شاعران امروز کشورمان بر آنها حک شده است.
آنطور که از روابط عمومی سازمان زیباسازی تهران جویا شدیم پروژه « شهر شعر» از یکشنبه هفته قبل آغاز شده و همچنان نیز ادامه ادارد، آنچنان که بتدریج شاهد نصب بیلبوردهای بیشتری هستیم. نکته جالب توجه اینکه برخلاف روالی که تا به امروز شاهد بودهایم که در آن شعر کهن بیش از شعر امروز مورد توجه بوده؛ در این پروژه فقط اشعاری بر بیلبوردهای شهری جای گرفتهاند که به دوره معاصر تعلق دارند.
اگر در رفتوآمدهای روزمرهتان برخی از این بیلبوردها را دیده باشید شاید این سؤال برای شما مطرح شده باشد که اساس انتخاب اشعار و اصلاً خود شاعران به چه نحوی بوده است! نکتهای که در شبکههای اجتماعی هم مورد توجه مردم قرار گرفته و در مواردی به بحث هم گذاشته شده است؛ آنچنان که برخی شهروندان و اهالی فرهنگ نیز پستهایی دربارهاش منتشر کردهاند.
آنطور که در گفتوگوی «ایران» با روابط عمومی سازمان زیباسازی تهران مطرح شد، اشعاری که در پویش «شهر شعر» در برخی خیابانهای تهران قرار گرفتهاند، از سوی جمعی از چهرههای شناخته شده شعر معاصر انتخاب شدهاند. اما آنچه از برخی از بیلبوردهای این طرح برمیآید حاکی از آن است که گروهی که این کار را بر عهده داشتهاند فراتر از برخی مرزبندیهای سیاسی و جناحی و به اتکای جایگاه اشعار و خالقان آنها دست به انتخاب زدهاند. آنچنان که در این طرح میتوان اسامی شاعرانی همچون سهراب سپهری، محمد علی بهمنی، محمدرضا شفیعیکدکنی را در کنار شاعرانی همچون زندهیاد هوشنگ ابتهاج دید. نکته جالب توجه تصاویری است که طی روزهای اخیر از فروغ فرخزاد و شعری از او در فضای مجازی و در قالب یکی از بیلبوردهای این طرح منتشر شده؛ انتخابی که مباحثی همچون انتخاب گزینشی را
رد میکند.
با این حال پروژه «تهران، شهر شعر» با برخی حواشی هم روبهرو شده، از جمله اشتباهی که مجریان برپاییاش در انتخاب عکس سهراب سپهری داشتهاند و به جای تصویر این شاعر و نقاش شهیر، عکسی از «علی قویتن» را که در فیلم «رؤیای سهراب» در نقش سپهری ایفای نقش کرده در کنار شعری از سهراب به روی یکی از این بیلبوردها منتشر کردهاند. این اشتباه خیلی زود توجه مردم و اهالی ادبیات را به خود جلب کرد.
در کنار گلایههایی که متوجه این اشتباه شده، عدهای از فعالان عرصه ادبیات هم تأکید دارند که بابت یک اشتباه نباید کلیت یک کار تازه فرهنگی- ادبی را زیر سؤال برد و نتایج حاصل از آن را نادیده گرفت.
شهری با رنگ شعر
از جمله شاعران و چهرههایی که به این پویش شهری واکنش نشان دادهاند میتوان به احمد بابایی اشاره کرد؛ این شاعر آیینی گفته:« امیدوارم که این پویش ادامهدار باشد تا مردم بیشتر با ادبیات آشنا شوند.شعر روح انسان را جلا میدهد و حال خوش را برای همه به ارمغان میآورد.ادبیات کشور ما بسیار غنی است و میتوان از آن بهرههای بسیاری برد و زندگی شهروندان و شهر را دگرگون کند.»
حسین شمسایی شاعر و مداح اهل بیت(ع) هم گفته:« پویش «شهر شعر»، پویش بسیار خوبی است و فضای شهری نیازمند این گونه کارهای فرهنگی است.کشور ما پر از شاعرانی است که هریک برای خود سبکی در ادبیات دارند و معرفی آنها در این پویش جذابیت خاصی به وجود آورده و این گونه شاعران گمنام نیز معرفی شده و شعرهایشان در سطح شهر به اکران درآمده است.»
رضاصیادی، مدیرعامل سازمان زیباسازی پیشتر درباره چرایی آغاز این پویش شهری گفته بود:«ایده اینکه در و دیوار شهر با شعر سخن بگوید به مدتها قبل باز میگردد که با تمام جذابیتهایش چالشهای بسیاری همراه داشت. خوشبختانه با همکاری همکارانم در بخش فرهنگی سازمان و کمک شعرا مجموعهای از آثار 100 شاعر فارسی زبان دوره معاصر انتخاب شده است که طی اجرای این پویش در فصل پاییز شهر رنگ شعر خواهد گرفت.»
با آنکه این مسئول شهری تعداد شاعرانی که در این طرح بخشی از شعر آنان انتخاب شده را یکصد نفر عنوان کرده اما بر اساس پیگیری ما تعداد شاعران تا به امروز به 120 نفر رسیده است. اشعار شاعران انتخابی هم به روی 600 بیلبورد و سازه شهری نصب شدهاند.
سهراب سپهری، محمد علی بهمنی، علی موسوی گرمارودی، افشین یداللهی، کاظم بهمنی، حامد حسینخانی، محمدرضا شفیعی کدکنی، فروغ فرخزاد، محمد مهدی سیار و سعید بیابانکی از جمله شاعرانی هستند که اشعار آنان آذین بخش جای جای پایتخت شده، اشعاری که برای لحظهای هم که شده رهگذران را به خواندن بیتهایی ازشعر معاصر کشورمان دعوت میکنند.