اصلاح قوانین پیرامون پناهجویان در قاره سبز به بن بست رسیده است
خطر شکستن سد اروپا در سیل مهاجران
زهره صفاری
خبرنگار
هجوم هزاران مهاجر به جزیره ایتالیایی لامپدوسا طی تنها چند روز، رئیس کمیسیون اروپا را برای پاسخ به درخواست کمک رم و حل بحرانی که بزودی سراسر قاره سبز را در بر خواهد گرفت به این کشور کشاند.
به گزارش سایت خبری بی‌بی‌سی، اورسلا فون درلاین به همراه جورجیو ملونی، نخست‌وزیر ایتالیا در حالی دیروز وارد این جزیره شدند که شلوغی بیش از حد خیابان‌ها و مهاجران سرگردان، صدها نفر از ساکنان لامپدوسا را برای اعتراض راهی خیابان‌ها کرده بود. رئیس کمیسیون اروپا پس از بازدید از این منطقه با بیان اینکه این چالشی اروپایی و نیازمند پاسخی اروپایی است، به درخواست کمک جورجیو ملونی پاسخ داد. نخست‌وزیر ایتالیا در کنفرانس خبری پس از این بازدید با تقدیر از ساکنان لامپدوسا برای حمایتشان از مهاجران گفت: «مردم این منطقه تنها به خاطر موقعیت جغرافیایی این جزیره با این حجم از مهاجران روبه‌رو شده‌اند اما از آنها به خوبی میزبانی کردند. با این حال باید فرایند خروج مهاجران از لامپدوسا مورد توجه قرار گیرد و برای مقابله با قاچاقچیانی که این سفرهای خطرناک و غیرقانونی را تدارک دیده‌اند، اقداماتی صورت گیرد.»
وی خاطرنشان کرد: «ایتالیا به تنهایی قادر به حل این مشکل نیست. در حال حاضر مرزهای ما خط مقدم هجوم مهاجران شده‌اند اما بزودی این مشکل به تمامی کشورهای اتحادیه اروپا سرایت خواهد کرد.» پیش از این گارد ساحلی ایتالیا با دستور دولت برای کنترل ورود مهاجران بیشتر وارد عمل شد تا با مسدود کردن مسیر عبور قایق مهاجران از دریای مدیترانه مانع از رسیدن آنها به مرزهای ایتالیا شود.
نگرانی از بحران قریب الوقوع
بیش از 126 هزار مهاجر در سال‌جاری وارد ایتالیا شده‌اند؛ آماری که نسبت به زمان مشابه در سال گذشته دو برابر شده است. لامپدوسا تنها در این چند روز شماری از مهاجران را در داخل مرزهایش جا داده که تعدادشان از جمعیت جزیره نیز بیشتر است.
نگرانی از بحران قریب الوقوعی که دیر یا زود کل اروپا را در برخواهد گرفت، مقامات اروپایی را تا حدی نگران کرده است که پیش از سفر فون درلاین، نشستی تلفنی میان مقامات ایتالیا، فرانسه، آلمان و اتحادیه اروپا برگزار شد. پس از این مذاکرات، الیزابت بورن؛ نخست‌وزیر فرانسه گفت: «امروز زمانی است که اولویت، اعلام همبستگی با ایتالیا است و اقدامات عملی اتحادیه اروپا نیز مورد حمایت خواهد بود.»
اما همزمان بروکسل نگران از تبعات توافقاتی است که پیش‌تر با کشورهایی مانند تونس در راستای کنترل مهاجران امضا کرده است. به نوشته الجزیره، ناظران بر این باورند که تداوم کمک‌های مالی اروپا به کشورهایی مانند تونس، سبب افزایش قدرت حکومت‌های استبدادی در این مناطق خواهد شد که در درازمدت نه تنها برای کنترل مهاجران سودمند نیست که می‌تواند سیل مهاجران به اروپا را سهمگین‌تر کند.
خشم راست‌های افراطی اروپا
آمار آژانس مهاجرت سازمان ملل نشان می‌دهد، در سال‌جاری حدود 2 هزار نفر از مهاجران کشورهای شمال آفریقا در مسیر ایتالیا و مالت جان خود را از دست داده‌اند. در همین چند روز جسد یک نوزاد تازه متولد شده در قایق مهاجران پیدا شده و یک کودک 5 ماهه نیز در جریان عملیات نجات، غرق شده است. این در شرایطی است که تلاش اتحادیه اروپا برای اصلاح قوانین مهاجرتی همچنان در مهار سیل مهاجران به قاره سبز به بن‌بست رسیده و همین امراعتراض احزاب راست افراطی را در اروپا در پی داشته است. به نوشته «تای پی بی‌ورلد»، در فرانسه احزاب راست افراطی معتقدند پاریس نباید مجوز ورود مهاجران از لامپدوسا به کشور را بدهد. راست‌های افراطی لهستان و مجارستان نیز با توافقات اتحادیه اروپا صراحتاً به مخالفت برخاسته‌اند. این در شرایطی است که کشورهای جنوبی اروپا همواره بیش از دیگر بخش‌های این قاره از سوی مهاجران هدف قرار می‌گیرد.
خروش لامپدوسا
شمار زیادی از شهروندان لامپدوسا در روزهای آغازین هفته جاری در مخالفت با برپا کردن چادرهای جدید برای اسکان هزاران مهاجر آواره به خیابان‌ها آمدند و خشم خود را از شرایط غیرقابل مهار پیش آمده اعلام کردند. یکی از مهاجران خطاب به مقامات ایتالیایی گفت: «من دو کودک دارم. شاید سال‌های قبل مردم به این وضعیت جزیره توجه نداشتند اما حالا برای حفاظت از خانواده‌هایمان و آینده فرزندانمان در لامپدوسا باید کاری انجام دهیم. این روند باید تمام شود. ساکنان لامپدوسا خسته شده‌اند.»
حدود 6 هزار و 762 مهاجر در روزهای اخیر وارد این جزیره شده‌اند که 257 نفر از آنها کودک بوده‌اند. بسیاری از این مهاجران در بخش‌های اصلی جزیره اسکان گرفته‌اند اما شمار دیگری نیز در مناطق حاشیه‌ای‌تر در کمپ‌ها و خیابان‌ها مستقر شده‌اند.
روبرتا متسولا، رئیس پارلمان اروپا در نشست خبری بروکسل گفت: «این شرایط سخت از سوی یک کشور حل نخواهد شد بلکه یاری همه اروپا را می‌خواهد. بنابراین نمی‌توان گزینه دیگری غیر از بسته مهاجرتی را در نظر گرفت. همه شهروندان اروپایی خواهان یافتن راهکار برای این بحران هستند. 10 سال پس از تراژدی لامپدوسا، هنوز نتوانسته‌ایم کار مفیدی انجام دهیم.»
افزایش سرسام آور مهاجران اروپا
اتحادیه اروپا هر ساله با آمار بالای درخواست پذیرش مهاجرانی روبه‌رو است که به خاطر جنگ، فقر و حتی تعقیب قضایی در سودای زندگی بهتر راهی قاره سبز شده‌اند. اما موضوع نگران کننده در سال‌جاری آن است که آمارهای رسمی نشان می‌دهد، در نیمه اول سال‌جاری نسبت به زمان مشابه سال گذشته، این آمار 28 درصد افزایش داشته است. بنا بر گزارش آژانس مهاجرت اتحادیه اروپا، در بازه زمانی ژانویه تا ژوئن امسال (6 ماه نخست سال میلادی) 519 هزار درخواست به کشورهای عضو اتحادیه اروپا فرستاده شده است. روندی که به باور تحلیلگران اگر ادامه داشته باشد در پایان سال‌جاری، ممکن است به یک میلیون درخواست برسد که رکورد جدیدی از سال 2015 و آغاز بحران مهاجران به این سو خواهد بود.
به نوشته بیان ان، در حال حاضر پناهجویان سوری با 50 درصد افزایش نسبت به سال گذشته، همچنان با ثبت 67 هزار درخواست در صدر فهرست دریافت پذیرش اروپایی قرار دارند و پس از آنها؛ پناهجویان افغانستان، ونزوئلا، ترکیه، کلمبیا، بنگلادش و پاکستان در این لیست جای گرفته‌اند. در این بین آلمان با جذب بیشترین پناهجوی سوری در سال 2016-2015، مقصد اصلی مهاجران بوده و پس از آن تاکنون فرانسه، اسپانیا، یونان و ایتالیا در رده‌های بعدی قرار دارند.
اما همین پذیرش‌ها در طول این سال‌ها مشکلاتی را برای اروپایی‌ها رقم زده است. به طوری که به نوشته پولیتیکو، با توجه به تداوم میزبانی از شمار در حال رشد مهاجران، برای مثال دفتر مهاجرت فدرال آلمان مجبور به استخدام 2 هزار نیروی کار جدید شده است. ضمن اینکه گفته می‌شود این دفتر در 6 ماه نخست امسال درخواست‌هایی به مراتب بیش از سال 2014 را ثبت کرده است.
برش
نگرانی از بحران قریب الوقوعی که دیر یا زود کل اروپا را در برخواهد گرفت، مقامات اروپایی را تا حدی نگران کرده است که پیش از سفر فون درلاین، نشستی تلفنی میان مقامات ایتالیا، فرانسه، آلمان و اتحادیه اروپا برگزار شد. پس از این مذاکرات، الیزابت بورن؛ نخست‌وزیر فرانسه گفت: «امروز زمانی است که اولویت، اعلام همبستگی با ایتالیا است و اقدامات عملی اتحادیه اروپا نیز مورد حمایت خواهد بود.»