شبیخون سارقان به دسترنج کشاورزان کرمانی
گریه باغداران برای پسته‌های خندان
رئیس دادگستری رفسنجان: همراه داشتن کارت شناسایی برای نگهبانان باغ‌های پسته و داشتن گواهی عدم سوءپیشینه ضروری است که این موضوع باید توسط دهیاری‌ها کنترل شود
شیما جهان بخش
خبرنگار
فصل برداشت پسته که از راه می‌رسد کشاورزان به جای اینکه خوشحال از به ثمر نشستن زحمات یک‌ساله خود باشند، نگران دزدیده شدن آن هستند. افزایش نجومی قیمت پسته، این محصول خوشمزه و پرطرفدار در سال‌های اخیر، سبب وسوسه سارقان شده است.
هر چند کشاورزان کرمانی می‌گویند این مشکل از قدیم هم بوده اما گران شدن پسته در سال‌های اخیر این مسأله را چند برابر کرده است و حالا همه باغداران پسته در فصل برداشت شب‌ها خواب به چشم‌مان نمی‌آید.
دزدها به دنبال بهترین پسته هستند
«علی احمدی» یکی از کشاورزان پسته‌کار کرمانی که بیش از 100 هکتار باغ پسته دارد، در این زمینه به «ایران» می‌گوید: پسته برای دزدان به صرفه است، البته پسته‌دزدی از قدیم هم بوده اما در سال‌های اخیر با بالا رفتن قیمت این محصول دزدی‌ها هم بیشتر شده است. ما یک سال با وجود همه مشکلات اعم از بی‌آبی، گران بودن ادوات، خشکسالی و هزاران دردسر دیگر زحمت می‌کشیم و دزدها به راحتی حاصل دسترنج یک‌ساله ما را به جیب می‌زنند. یک گونی پسته می‌تواند به اندازه زحمت یک یا چند ماه کار کردن، پول نصیب دزدها کند.
این پسته‌کار که باغ‌هایش چندین‌بار مورد سرقت قرار گرفته است، می‌افزاید: باغ‌های پسته خارج از شهر است و هیچ غریبه‌ای جرأت ندارد به تنهایی به فکر سرقت بیفتد. آنها تیمی کار می‌کنند و جالب است که بر عکس تصور خیلی‌ها بیشترشان آشنا هستند و کاملاً با جزئیات باغ‌ها آشنایی دارند. روزها می‌چرخند و باغ‌هایی که محصول بهتر و بیشتری دارند را نشان کرده و شبانه به آنجا شبیخون می‌زنند. می‌گویند کارگر غریبه استخدام نکنید اما ما هیچ کارگر غریبه‌ای نداریم. یعنی ما با سرکارگر طرف هستیم که معمولاً از معتمدین است و به خوبی او را می‌شناسیم.
پلیس همیشه همراه کشاورزان بوده است اما نمی‌شود در صدها هکتار از اراضی و باغ‌های پسته نیرو گذاشت. چند نفر از سارقان در مدخل ورودی و خروجی باغ‌ها نگهبانی می‌دهند و به محض رسیدن پلیس به دزدان خبر می‌دهند و آنها صبر می‌کنند وقتی گشت‌زنی تمام شد به سرقت ادامه دهند. حتی دوربین هم در بیشتر باغ‌ها نصب شده اما حتی آنها را هم سرقت می‌کنند. البته همه باغدار‌ها برای خودشان نگهبان دارند و در فصل برداشت شبانه‌روز مراقب هستند.
احمدی که پسته‌کاری شغل آبا و اجدادی‌اش است، می‌گوید: ما کشاورزان بین خودمان یک ضرب‌المثل داریم که می‌گوییم «پسته از خوردن کم نمیاد.» برای همین کارگرها هر چه بخواهند می‌توانند پسته بخورند حتی برای خانواده‌هایشان هم جداگانه سهمیه می‌گیرند اما دزدی خط قرمز ما است و از کنار آن نمی‌گذریم.
«فرامرز حسینی» یکی دیگر از کشاورزان و صادرکنندگان پسته هم می‌گوید: امسال که سال آورد پسته است بیشتر شاهد دزدی خواهیم بود، برای همین خودمان هم پای کار آمده‌ایم. مشکلات پسته‌کاران زیاد است. شرایط آب‌وهوایی هم تغییر کرده و همین باعث می‌شود ضر‌رهای زیادی بدهیم اما دزدیده شدن محصول برایمان از همه سخت‌تر است.
وی ادامه می‌دهد: خشکسالی دمار از روزگارمان درآورده است و حالا مجبوریم آب را از چاه‌هایی با عمق 400 متر به سختی به باغ‌هایمان برسانیم و دیگر روا نیست دزدها یک‌شبه دسترنج یک‌ساله ما را به یغما ببرند.
این پسته‌کار کرمانی می‌افزاید: فصل برداشت پسته که شروع می‌شود قیمت کارگر تا روزی 600 هزار تومان هم می‌رسد اما ما بیشتر به دنبال کارگران مطمئن هستیم. از قدیم گفته‌اند «دزد غریبه نیست.» غریبه جرأت نزدیک شدن به یک کیلومتری باغ‌ها را هم ندارد و ما می‌دانیم که بیشتر کسانی هم که شبانه به سراغ باغ‌ها می‌آیند از همه چیز مطلع هستند. بی‌انصاف‌ها دستچین هم می‌کنند، هر باغی که محصول درشت‌تر و بهتری دارد بیشتر در خطر است.
20 هزار کارگر در فصل برداشت پسته به رفسنجان می‌آیند
«حسین رضایی» فرماندار رفسنجان هم با اشاره به پدیده دزدی محصولات کشاورزی در این‌باره به «ایران» می‌گوید: این موضوع مربوط به امسال یا سال گذشته نیست بلکه کشاورزان همیشه با آن درگیر بوده‌اند. البته چند سالی می‌شود که تعداد سرقت‌ها بیشتر شده است.
فرماندار رفسنجان با اشاره به اینکه امسال پس از چند سال خشکسالی قرار است ۲۰۰ هزار تن پسته از ۴۰۰ هزار هکتار باغ پسته در کشور برداشت شود، می‌افزاید: ۲۵ درصد باغ‌های پسته کشور در رفسنجان وجود دارد و امسال قرار است ۳۲ درصد پسته کشور به عبارتی ۷۰ هزار تن از باغ‌های رفسنجان برداشت شود که نیاز به تدابیر لازم برای پیشگیری از سرقت احساس می‌شود.
وی می‌گوید: کار برداشت پسته بیش از 2 ماه طول می‌کشد و طی این مدت روزانه 20 الی 30 هزار کارگر (یعنی بیش از یک میلیون نفر روز) در باغ‌ها مشغول به کار هستند. اغلب این کارگرها از استان‌های دیگر به رفسنجان می‌آیند و برخی هم از اتباع هستند که نظارت بر آنها کار بسیار مشکلی است. این مشکل از 2 سال پیش که برداشت پسته ضعیف بوده و اشتغال کم شده، افزایش یافته است اما امسال با توجه به اینکه سال آورد پسته است امیدوارم این مشکل تا حد زیادی برطرف شود. در واقع زمانی که بیکاری کم شود، سرقت از باغ‌ها هم کاهش پیدا می‌کند.
رضایی به موضوع امنیت فصل برداشت محصول نیز اشاره و خاطرنشان می‌کند: کارگران فصلی که به رفسنجان می‌آیند باید شناسایی شوند تا در مدتی که در شهرستان هستند قابل رصد باشند لذا امسال در طرحی ویژه نیروی انتظامی مشخصات آنها را دریافت خواهد کرد. در طول فصل برداشت عوامل نیروی انتظامی و بسیج در راه‌های ارتباطی شهرستان به طور چشمگیر حضور خواهند داشت تا تردد وسایل حامل محصول پسته با امنیت انجام شود.
این مقام مسئول تصریح می‌کند: باید در مورد جلوگیری از سرقت دسترنج کشاورزان تدابیر لازم اندیشیده شود البته با اطلاع‌رسانی‌های قبلی مبنی بر اینکه برای جذب نگهبان باید صاحبان باغ‌ها مشخصات نگهبان‌های مورد اعتماد و فاقد سوء‌سابقه را به نیروی انتظامی اطلاع دهند تا از سرقت و ناامنی جلوگیری شود لذا در این خصوص در رفسنجان ۳ هزار نفر کار نگهبانی از باغ‌های پسته را انجام می‌دهند.
فرماندار رفسنجان با تأکید بر لزوم همکاری مردم و کشاورزان می‌افزاید: سرقت پسته در دو موضوع باید مدنظر باشد؛ یکی راه‌ها و مسیر‌های حمل پسته است. سرقت معمولاً شب‌ها انجام می‌شود به همین خاطر نباید از ساعت ۲۰ به بعد کسی محموله پسته جابه‌جا کند. همچنین منازل و انبار‌ها نیز که محموله‌های پسته در آنجا نگهداری می‌شود باید به وسایل امنیتی نظیر دوربین، قفل و دزدگیر مجهز شوند.
فرماندار رفسنجان همچنین با اشاره به اینکه گشت‌های رضویون هم در راستای پیشگیری از سرقت پسته فعال هستند، می‌گوید: سارقان پسته در زمانی که دستگیر شوند تا آخر مهرماه در بازداشت به سر خواهند برد.
تخفیفی به سارقان نمی‌دهیم
«حسین رمضانی‌زاده» رئیس دادگستری رفسنجان هم در این زمینه می‌گوید: در برخورد با سارقین دسترنج یک‌ساله کشاورزان جدی هستیم و تخفیفی به آنها نخواهیم داد. اگر سارقین از اتباع بیگانه باشند کارت اقامت آنها باطل خواهد شد و هیچ مرخصی هم تا پایان فصل برداشت صادر نخواهد شد.
وی با تأکید بر اینکه برای سارقان پسته مجازات‌های زندان، شلاق و رد مال به مالباختگان در نظر گرفته شده است، می‌افزاید: اگر پسته سرقتی را فروخته باشند علاوه بر اجرای حکم زندان و شلاق باید طبق نظر کارشناسان مربوطه وجه نقد متناسب با میزان پسته‌ای که سرقت کرده‌اند و فروخته‌اند را به مالباخته برگردانند.
رمضانی با اشاره به فراوانی محصول پسته در سال جاری نسبت به سال‌های قبل می‌گوید: امسال احتمال افزایش سرقت پسته وجود دارد، از این‌رو طرح پیشگیری از سرقت پسته کلید خورده است. در این طرح ضمن پلمب مراکز فاقد مجوز خرید و فروش، اقدام مقتضی در زمینه کنترل و برخورد با تبلیغات خرید و فروش پسته در فضای مجازی انجام می‌شود. همچنین تمام راه‌های فرعی شهرستان تا پایان فصل برداشت مسدود خواهد شد و سارقان و معتادان متجاهر هم تا پایان فصل برداشت در زندان خواهند ماند.
رئیس دادگستری رفسنجان با تأکید بر به‌کار‌گیری کارگران مطمئن و بومی اضافه می‌کند: برای برقراری امنیت و پیشگیری از سرقت نه تنها مسئولین و ادارات باید پای کار باشند بلکه مردم و کشاورزان هم نسبت به اموال خود مراقبت بیشتری داشته باشند. همراه داشتن کارت شناسایی برای نگهبانان و گواهی عدم سوءپیشینه برای آنان ضروری است که این موضوع باید توسط دهیاری‌ها کنترل شود.
