سعید فلاح‌فر
پژوهشگر هنر

هر ساله در تاریخ‌ها و مکان‌های معینی، رویدادهای بزرگ جهانی در حوزه هنر برگزار می‌شود که می‌تواند در سرنوشت هنر و هنرمندان یا اقتصاد هنر تأثیرات بنیادی داشته باشد. «آرت بازل» Art Basel‌ یکی از این رویدادهای جهانی است که اکنون چهار بار در سال و در سه قاره برگزار می‌شود؛ در هنگ کنگ در ماه مارس، در شهر اصلی خود بازل در ژوئن، در پاریس در اکتبر و در ساحل میامی در دسامبر. آرت بازل، با نمایش هنرهای قرن بیستم و بیست و یکم، بی‌شک پیشروترین نمایشگاه بین‌المللی جهان در بازار هنرهای تجسمی معاصر محسوب می‌شود. اغلب گالری‌های بزرگ و مجموعه‌داران تلاش می‌کنند از طریق شرکت در این نمایشگاه، موقعیت جهانی خود را تثبیت و اعتبار و درآمد بیشتری کسب کرده و از این فرصت بی‌نظیر برای معرفی و شهرت هنرمندان خود استفاده کنند.
در هر دوره، معمولاً بیش از 200 گالری منتخب از سراسر جهان آثار مدرن و معاصر خود را با کیفیت بالا ارائه کرده و این «آرت فر» را به یک موزه موقت بزرگ تبدیل می‌کنند. در این نمایشگاه هم آثار استادان شناخته شده و هم آثاری از استعدادهای جوان یا نوظهور اجازه حضور دارند. «آرت بازل» محل ملاقات هنرمندان، منتقدان هنری، مجموعه‌داران آثار هنری، کیوریتورها، علاقه‌مندان هنر و بسیاری از افراد مشهور حوزه هنر است. در هفته‌های هنر بازل معمولاً نشست‌های تخصصی با موضوع هنر، تحلیل‌های هنری و اجتماعی، اقتصاد هنر و... برگزار می‌شود.
«آرت بازل» در سال 1970، توسط سه گالری‌دار (ترودل بروکنر، ارنست بیلر و بالز هیلت) با 90 گالری از 10 کشور و به قصد فروش آثار هنری در قالب نمایشگاه، راه‌اندازی شد که بیش از 16هزار نفر از اولین نمایشگاه بین‌المللی هنر بازل دیدن کردند. 30 ناشر هنری نیز در این رویداد هنری شرکت داشتند. فضای نمایشگاه و تعداد بازدیدکنندگان تنها در عرض دو سال دو برابر شد. تا سال 1975، یعنی پنج سال پس از تأسیس، نمایشگاه بازل تقریباً به آمار 300 غرفه‌دار رسید. گالری‌های شرکت‌کننده هم از 21 کشور جهان حضور داشتند و 37هزار بازدیدکننده را به خود جذب کردند.
نمایشگاه سال 2019 در بازل، آثار بیش از 4هزار هنرمند از 35 کشور جهان را به نمایش گذاشت و طی 6 روز 93هزار نفر از این آثار دیدن کردند. علاوه بر گالری‌ها و مجموعه‌داران، بیش از 400 موزه و مؤسسه هم حضور داشتند. از سال ۲۰۱۵ طی رویداد «آرت بازل» در شهر هنگ‌کنگ، این آرت فر، با کمک حامی مالی، پروژه تازه‌ای را با نام سفر هنری ـ برای حمایت از هنرمندان جوان و توانا ـ راه‌اندازی کرده است و با فراهم ساختن فرصت سفر، امکان پژوهش‌ و خلق آثار تازه را در اختیارشان قرار می‌دهد.در سال 2020، پنجاهمین دوره نمایشگاه بازل ابتدا به سپتامبر موکول شد، اما به دلیل شیوع کرونا لغو شد. در جولای 2021، «آرت بازل» حضور خود را برای 24 تا 26 سپتامبر اعلام کرد. در این نمایشگاه 273 غرفه‌دار حضور داشتند که از میان آنها بیش از 20 مورد برای اولین بار بود که در این رویداد شرکت می‌کردند.