شکست خشکسالی با مدیریت مناسب آب در گیلان
پایانی سبز برای برنج گیلان در فصل بی آبی
با وجود خشکسالی کم سابقه در گیلان، با مدیریت مناسب منابع آب، 210 هزار هکتار شالیزار در استان گیلان تا مرحله برداشت محصول به موقع آبرسانی شد و خشکسالی و بی آبی بر کمتر شالیزاری سایه انداخت.
کشتزارهای گیلان با مدیریت جهادی آب، برنامه‌ریزی دقیق و نیز بارش‌های بموقع بهاری و تابستانی، سرانجام خوبی یافت و اینک محصول با کیفیت مناسب و پربار به ثمر نشسته است.
این در حالی است در ابتدای فصل و سال زراعی جاری با کمبود ۱۳۰ میلیون مترمکعب ذخیره آبی سد سفیدرود نسبت به سال قبل از آن که از نظر خشکسالی و کمبود منابع آبی در استان بی‌سابقه بود، مواجه بودیم.
سالانه زراعت برنج در ۲۳۸ هزار هکتار از اراضی شالیزاری گیلان انجام می‌شود که ارزش اقتصادی تولید این محصول در استان طی سال گذشته بیش از ۱۵۰ هزار میلیارد ریال بوده است. امسال ۱۷۰ هزار هکتار از اراضی شالیزاری گیلان به روش مکانیزه و بقیه به شیوه سنتی کشت شد.
گیلان دارای ۳۱۴ هزار هکتار اراضی کشاورزی است و ۳۱۷ هزار نفر از مردم استان در بخش کشاورزی مشغول به فعالیت هستند. برنج، چای، زیتون، پیله ابریشم، بادام زمینی، فندق و مرکبات عمده‌ترین محصولات کشاورزی گیلان هستند.
این استان بزرگترین تولیدکننده ارقام بومی و باکیفیت برنج در کشور به شمار می‌آید که با ۲۳۸ هزار هکتار اراضی شالیزاری، رتبه اول کشور را از لحاظ سطح زیر کشت و همچنین رتبه دوم تولید برنج را به خود اختصاص داده است.
تشکیل قرار گاه جهادی آب
سد سفیدرود بزرگترین سد مخزنی گیلان است که آب مورد نیاز ۱۷۲ هزار هکتار از مجموع ۲۳۸ هزار هکتار شالیزارهای استان را تأمین می‌کند، چنان که از حدود سه میلیارد و ۳۰۰ میلیون مترمکعب آب مصرفی گیلان، حدود سه میلیارد مترمکعب مصرف بخش کشاورزی است.
با توجه به بارش‌های پاییز و زمستان سال گذشته انتظار می‌رفت سال زراعی جاری برای کشاورزان گیلانی سخت باشد چنان که اواخر فروردین ماه سد سفیدرود فقط ۵۳۸ میلیون مترمکعب ذخیره داشت که این میزان نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۱ درصد و نسبت به مدت نرمال ۵۰ درصد کاهش داشت.
ذخیره ناکافی برف در مناطق کوهستانی در جهت افزایش ذخایر آبی و آورد کم سد سفیدرود شرایط ویژه‌ای را به وجود آورد که منجر به تشکیل قرارگاه جهادی مدیریت آب کشاورزی با ریاست استاندار گیلان شد.
نوزدهم اردیبهشت ماه امسال بود که آب سد سفیدرود رها شد؛ استاندار گیلان در مراسم آبگذاری کانال‌های آبیاری کشاورزی گیلان گفت: محدودیت آبی باعث شده که نظارت و کنترل بیشتری بر منابع آبی داشته باشیم و امسال نیز همچون پارسال قرارگاه جهادی مدیریت منابع آب استان را تشکیل دهیم.
عباسی همان زمان با تأکید بر همراهی کشاورزان استان با مسئولان و سیاستگذاری‌ها در حوزه آب افزود: کشاورزان تجربه و هماهنگی خوبی با متولیان امر داشته‌اند که این امر باعث می‌شود ما تا پایان فصل زراعی از همه ظرفیت‌ها برای کشت برنج بهره بگیریم و بتوانیم به افزایش تولید هم برسیم.
از آن زمان برای بیشتر کشاورزان با مدیریتی که انجام شد و بارش‌هایی که اتفاق افتاد، سال پر محصولی رقم خورد.
پایان نیاز آبی شالیزارها
برای به ثمر نشستن برنج در آخرین مرحله، شالیزارها دیگر نیاز به آب ندارند و باید مدتی بدون آب باقی بمانند تا درو محصول میسر شود بنابراین به گفته متولیان، اگر کشاورزانی بر اساس تقویم زراعی حرکت نکرده باشند و از سایر کشاورزان عقب افتاده باشند، باید خود آب شالیزارشان را تأمین کنند.
به گزارش ایرنا، مدیرعامل شرکت سهامی آب منطقه‌ای گیلان از پایان آبگذاری کانال‌های آبیاری کشاورزی استان خبر داد و گفت: امسال با برنامه‌ریزی و مدیریت دقیق و هم‌افزایی تمامی دستگاه‌های اجرایی استان در قالب قرارگاه جهادی مدیریت منابع آب استان گیلان، آب کشاورزی مورد نیاز گیلان به سختی اما با موفقیت تأمین شد.
وحید خرمی با اشاره به مواجهه گیلان با کمبود ۱۳۰ میلیون مترمکعبی آب در ابتدای فصل زراعی ۱۴۰۲ به نسبت سال ۱۴۰۱ افزود: بر اساس آمار ثبت شده، امسال دشوارترین سال آبی را در حوضه سد سفیدرود داشتیم که با توجه به میزان ذخیره آن، این وضعیت در ابتدای فصل کشت برای کارشناسان و صاحبنظران بسیار نگران‌کننده بود.
صرفه جویی در مصرف آب سفیدرود
مدیرعامل آب منطقه‌ای گیلان گفت: با توجه به اهمیت بسیار بالای موضوع تأمین آب برای نجات شالیزارهای گیلان، استاندار گیلان به مانند سال قبل دستور تشکیل قرارگاه جهادی مدیریت منابع آب استان گیلان را صادر کرد و براساس آن توانستیم با مدیریت دقیق، توزیع حساب شده و عادلانه آب، نوبت‌بندی آن در سطح شبکه سفیدرود را انجام دهیم و کسری آب را جبران کنیم.
خرمی با بیان اینکه بارش‌ها برای جبران بخشی از کسری آب در برنامه نوبت‌بندی آب شرکت سهامی آب منطقه‌ای گیلان لحاظ شده بود و به لطف خدا به کمک گیلان آمد، گفت: با توجه به برنامه‌ریزی‌های دقیقی که صورت گرفت، با وجود کمبود ۱۳۰ میلیون مترمکعبی آب در ابتدای فصل زراعی به نسبت سال قبل از آن، صرفه‌جویی آب سفیدرود ناشی از بارش‌هایی که به آن اشاره شد به قریب به ۱۷۰ میلیون مترمکعب رسید و آبگذاری کانال‌های آبیاری که قرار بود تا پایان تیرماه انجام شود، تا دهم مردادماه ۱۴۰۲ تمدید شد.
وی تصریح کرد: امسال در مسیر اجرایی کردن برنامه ناگزیر سختگیرانه تأمین و توزیع آب شاهد همکاری بسیار ارزشمند مردم و مسئولان بودیم.
خرمی افزود: در این مدت با برنامه‌ریزی و مدیریت دقیق، صرفه‌جویی و بازچرخانی آب، هماهنگی و انسجام دستگاه‌ها، لایروبی نزدیک به هزار و 200 کیلومتر از انهار اصلی، وارد مدار کردن بیش از یک‌هزار ایستگاه پمپاژ و چاه عمیق به علاوه تأمین سوخت و برق آنها با همکاری دستگاه‌های مربوطه و همکاری ستودنی و مثال‌زدنی مردم توانستیم امسال نیز سال کشاورزی موفقی را پشت سر گذاریم.
رئیس سازمان جهاد کشاوری گیلان نیز در این رابطه گفت: با وجود همه نگرانی‌هایی که برای تأمین آب به دلیل کاهش نزولات جوی در فصل پاییز و زمستان سال گذشته داشتیم، با توجه به تجربه خوب قرارگاه جهادی آب در سال گذشته با هدایت استاندار امسال هم توانستیم با تقویم زراعی به عنوان فرهنگ کشاورزی استان حداکثر بهره‌وری را از آب داشته باشیم.
صالح محمدی افزود: تاکنون بیش از ۲۱۰ هزار هکتار از شالیزارهای استان در مرحله خوشه‌دهی هستند و کار برداشت در همه شهرستان‌ها آغاز شده است.
بــــرش
با توجه به بارش های پاییز و زمستان سال گذشته انتظار می‌رفت سال زراعی جاری برای کشاورزان گیلانی سخت باشد چنانکه اواخر فروردین ماه سد سفید رود فقط ۵۳۸ میلیون متر مکعب ذخیره داشت که این میزان نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۱ درصد و نسبت به مدت نرمال ۵۰ درصد کاهش داشت