حجت‌الاسلام دکتر حسین بستان

یکم: حجاب کدام آزادی را محدود می‌کند؟ اگر می‌گوییم حجاب برای زنان و دختران لازم است، آیا به معنای این است که آزادی آنان را محدود کرده‌ایم؟ آیا حجاب مانعی برای آزادی است؟ اگر چنین است، محدودیت حجاب در چه مقوله‌ای است؟ حجاب، آزادی اندیشه را محدود می‏‌کند یا آزادی احساس و فعالیت اجتماعی را؟ یا آزادی غرایز را؟ اگر با انصاف باشید، اعتراف خواهید کرد حجاب، آزادی اندیشه را محدود نمی‌کند و شاید به عبارتی آن را رشد دهد و عاملی شود برای تبادل آزادتر اندیشه‌ها و رشد استعدادها. حجاب، آزادی فعالیت اجتماعی را نیز محدود نمی‌کند. چه بسیار بانوان محجبه و عفیفی که در رده‌های بالا و مسئولیت‌های مهم اجتماعی و مدارج عالیه تحصیلی ـ حتی در محیط‌های مردانه ـ حجابشان را حفظ می‏‌کنند و آزادانه چون مردان به فعالیت مشغولند. پس حجاب کدام آزادی را محدود می‌سازد؟ صراحتاً باید بگوییم آزادی غریزه را! و آن هم غریزه جنسی! در اینجا منظور از محدودیت، سرکوب نیست چرا که سرکوب این غریزه، خطرات و صدمات جبران‌ناپذیری به دنبال خواهد داشت.[1]
دوم: اگر رعایت پاره‏‌اى مصالح اجتماعى، زن یا مرد را مقید سازد که در معاشرت روش خاصى را اتخاذ کنند و طورى راه بروند که آرامش دیگران را برهم نزنند و تعادل اخلاقى را از بین نبرند چنین مطلبى را «زندانى کردن» یا «بردگى» نمى‏‌توان نامید و آن را منافى حیثیت انسانى و اصل «آزادى» فرد نمى‌توان دانست.[2] امام خمینی(ره) می‏‌فرماید: «چنان موضوع آزادی زن را برای مردم مشتبه کرده‌اند که خیال می‏‌کنند اسلام آمده است که فقط زن را خانه‌نشین کند. چرا با درس خواندن زن مخالف باشیم؟ چرا با کار کردن او مخالف باشیم؟ چرا زن نتواند کارهای دولتی انجام دهد؟ چرا با مسافرت کردن زن مخالفت کنیم؟ زن چون مرد در تمام اینها آزاد است؛ زن هرگز با مرد فرقی ندارد. آری در اسلام زن باید حجاب داشته باشد ولی لازم نیست که چادر باشد، بلکه زن می‌تواند هر لباسی که حجابش را به وجود آورد اختیار کند. ما نمی‌توانیم و اسلام نمی‌خواهد که زن به عنوان یک شیء و یک عروسک در دست ما باشد، اسلام می‌‏خواهد شخصیت زن را حفظ کند و از او انسانی جدی و کارآمد بسازد.»[3]
سوم: متأسفانه امروز برهنگی در جامعه جهانی تئوریزه می‌‏شود و زنان به فحشا تشویق و تربیت می‌‏شوند، زن، موجود شریفی را که مظهر جمال و امانت خداوند است از حریم الهی بیرون می‌کشند و او را تبدیل می‌‏کنند به کالای «صنعت پورن» که باید خدمات جنسی به مردان هرزه و وحشی خیابانی بدهد. زن به طور رسمی در کنار آب‏جو فروخته می‌‏شود، ابزار تفریح و تبلیغ برای کالاهای سرمایه‌داری می‌شود و به عنوان دفاع از حقوق و آزادی زن، کثیف‌ترین جسارت‌ها و اهانت‌ها به حقوق زن صورت می‏‌گیرد تا خود زن کم‌کم قبول کند که تو فقط جنس مؤنثی، فقط زنانگی و هویت جنسی تو مهم است، نه هویت انسانی تو و جامعه تو را فقط به عنوان یک مادینه و مؤنث به رسمیت می‌‏شناسد و همین که کم‌کم هویت جنسی‌ات برایم از بین برود، دیگر برایم ارزش انسانی نخواهی داشت. این پیام برهنگی اجتماعی است. پیام حجاب برای زنان عالم در این است که من انسانم و اگر هویت جنسی دارم، تنها برای همسرم دارم، درست برخلاف آنچه در جوامع برهنه تبیین می‏‌شود و زن را برای همه مردان جامعه می‌‏پندارد.[4]
چهارم: دکتر الهه رستمی، استاد دانشکده مطالعات شرق‌شناسی و آفریقای دانشگاه لندن، درباره اجباری شدن حجاب بعد از انقلاب می‏‌نویسد: «به‌رغم مخالفت برخی زنان در سال‌های 1359 ـ 1357 علیه حجاب اجباری، بسیاری آن را قبول و تعدادی نیز از آن استقبال کردند. زنان طبقه متوسط و سکولار اعتراض‌هایی می‏‌کردند ولی چون در امنیت مالی بودند یا به دلیل آنکه وضع مالی بهتری داشتند و محدودیت‌های خانوادگی کمتر بر آنان اعمال می‏‌شد، خود را با آخرین مد‌های روز از نظر مدل و رنگ مطابقت می‏‌دادند؛ هرچند در محل کار خود مجبور بودند اونیفورم (لباس رسمی و متحدالشکل) روپوش و مقنعه را بپوشند. برای نگارنده بسیار جالب بود وقتی از آنان می‏‌شنید که به ‏رغم مخالف بودن با حجاب اسلامی، استفاده از این اونیفورم را راحت و مفید می‌دانستند. آنان عقیده داشتند این پوشش کج‌اندیشی‌های جنسیت‌گرایانه را کاهش داده بود.» همچنین ایشان در کتاب خود به نقل از یک خانم اشاره می‌کند؛ زهره مدیر یک لابراتوار شیمی توضیح می‌‏دهد: «من پوشیدن حجاب اسلامی را دوست ندارم. این اونیفورم زشت است و من از اینکه باید این را بپوشم ناراحتم ولی چون مردان نمی‌توانند جلوی امیال جنسی‌شان را بگیرند و به زنان به چشم عامل جنسی نگاه می‌‏کنند، چاره دیگری جز قبول این حقیقت ناگوار در جامعه نداشتم. دقیقاً به همین دلیل سرتا پایم را می‌پوشانم و تجربه به من نشان داده که در این حالت بیشتر مورد احترام هستم تا در سیستم قبلی. الان آنان مرا به عنوان محقق نگاه می‌‏کنند ولی قبلاً به چشم یک عامل جنسی نگاه می‌کردند.»[5]
 
[1]. زهرا زواریان، رایحه نجابت، ص19 و 20.
[2]. مرتضی مطهری، مجموعه ‏آثار، ج‏19، ص447.
[3]. صحیفه نور، ج 4، ص‌103 و 104؛ برگرفته از: مجله فقه، ش 51 و 52، ص1.
[4]. حسن رحیم‌پور ازغدی، حجاب بهای عشق (گزیده‌ای از هشت سخنرانی ایشان در موضوع مسائل زن و حجاب)، تنظیم حامد قزوینی، ویژه‌نامه خاتون، ضمیمه رایگان روزنامه ایران، مرداد ماه 1390، ص‌78.
[5]. الهه رستمی، جنسیت، اشتغال و اسلام‌گرایی، ترجمه رویا رستمی، ص96 و 97.