«دی سانتیس»؛ خطرناک‌تر از ترامپ
نورمن ایسن
کارشناس ارشد مطالعات حکومتی
در انستیتوی بروکینگز و ریچارد دبلیو پینتر
مترجم: وصال روحانی
وقتی بحث رقابت دو حزب اصلی سیاسی امریکا یعنی دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان به میان می‌آید، اولین چیزی که ناظران سیاسی و رسانه‌ها در آن دقیق می‌شوند، این است که سران این احزاب بویژه در زمان انتخابات ریاست جمهوری تا چه میزان به ادعای وفادار بودن به نص قوانین کشور پایبند می‌مانند. دقیقاً به همین سبب بود که وقتی دو سال و هفت ماه پیش دونالد ترامپ، سرکرده جمهوری‌خواهان پس از شکست مقابل جو بایدن دموکرات، مملکت را به آشوب کشید و قانون را به هیچ انگاشت، تمام ارکان امریکا به خطر افتاد.
امروز (اواسط ماه ششم از سال 2023) همان خطر در حزب جمهوری‌خواه احساس می‌شود اما نه بار دیگر از جانب ترامپ بلکه از سوی ران دی سانتیس، فرماندار ایالت فلوریدا که رقیب درجه اول ترامپ در انتخابات درون حزبی جمهوری‌خواهان است زیرا این مرد در دور زدن قانون دست‌های ترامپ را هم از پشت بسته است!
از سرقت‌های «نرم» تا تسخیر ساختمان کنگره
ترامپ در سال‌های 2016 تا 2020 رئیس‌جمهور امریکا بود و از آن تاریخ تا امروز به انحای مختلف قوانین امریکا را به بازی گرفته تا به منافع شخصی‌اش برسد و برای توجیه آن مجموعه‌ای از دستورالعمل‌های موهوم و تبصره‌های قانونی درجه چندم را به بازرسان اعمال خویش به عنوان دفاعیه ارائه داده است. اکثر این موارد به سرقت‌های «نرم» او از متن قوانین و وارونه جلوه دادن آن به قصد کسب و حفظ ثروت‌ها و موقعیت‌های اجتماعی‌ای مربوط می‌شد که هدف گرفته بود. شدیدترین شورش او هم علیه قوانین سیاسی و حتی مدنی تهییج هوادارانش و فرستادن آنها به ساختمان کنگره امریکا در ژانویه 2021 بعد از بازنده اعلام شدنش در انتخابات سال 2020 و تسخیر چند ساعته این مکان بود. در همه این موارد می‌شد احساس کرد که ترامپ چه می‌کند و افکار و روش‌هایش چیست ولی مشکل بزرگتر با دی سانتیس ظهور می‌کند که چون «رو» بازی نمی‌کند و یک تیم پرتعداد از وکلا و مشاوران نه چندان صادق را در خدمت دارد، بخوبی بلد است که چطور قواعد را دچار «انعطاف در اجرا» کند و نام آن را «به‌روزرسانی» قوانین قدیمی و استفاده هر چه مدرن‌تر و بهینه‌تر از آنها بگذارد.
هشدار به تاجران فلوریدا
مهارت اصلی دی سانتیس و تیم وکلای او، تبدیل کردن قواعد «داخل ایالتی» به «قوانین کشوری» در هر مقطعی از زمان است که احساس کنند به مدد آن قواعد ایالتی می‌توانند بخشی از پول کمپین انتخاباتی‌شان را تأمین کنند و آن را از چرخه فعالیت‌های درون ایالتی (فلوریدا) خارج سازند. البته فرایند فوق یعنی استفاده از امکانات درون ایالتی برای فعالیت‌های موسوم به «پویش‌های فدرال» خلاف قوانین امریکا نیست زیرا این توجیه را دارد که فرماندار ایالت مربوطه در حال بهره‌گیری از سرمایه‌های موجود برای یک پویش عمومی کشوری است که بهره‌های آن به خود ایالت هم خواهد رسید. ولی مشکلات برخاسته از اقدامات تشکیلات دی سانتیس زمانی حادتر جلوه می‌کند که بدانید او و وابستگانش بسیاری از تاجران بزرگ فلوریدا را به شکل‌های مختلف تحت فشار قرار می‌دهند که اگر کمپین انتخاباتی او را تقویت و همراهی نکنند، نمی‌توانند انتظار هیچ حمایتی را از سوی فرمانداری در زمان صدور برگه مالیات‌های سنگین علیه آنها یا درخواست وام‌های کلان برای تسهیل امور خود داشته باشند. اینکه مکانیسم اقتصادی فلوریدا لزوماً هیچ ارتباطی با کمپین فعلی دی سانتیس ندارد، شرکت‌های بزرگ منطقه را از الزامی که گفتیم رها نمی‌کند و مشاوران دی سانتیس با دور زدن قوانین آشکار موجود که تصریح می‌کنند مشارکت هر کارمند درون ایالتی در فعالیت‌های یک حزب خاص خلاف قانون است، به وضوح به کمپانی‌های بزرگ فلوریدا گفته‌اند که یا دی سانتیس را همراهی می‌کنند یا باید فراموش کنند که در وانفسای کسادی اقتصادی امریکا فرمانداری فلوریدا قدمی ولو کوچک برای آنها برخواهد داشت.
از جیب اول به جیب دوم
به ترامپ بارها ایراد گرفته شد که چرا قواعد دولتی را بازیچه کمپین‌های انتخاباتی‌اش کرده و این قضیه حتی از درون حزب وی و زبان برخی اعضای شاخص آن نیز بیان و بابت آن ابراز نگرانی شد اما کارهای یک سال اخیر دی سانتیس در زمینه سوء‌استفاده از قوانین محلی (فلوریدا) و به خدمت گرفتن بعضی ارگان‌های منطقه در جهت اهداف شخصی خود نشانگر این است که او هیچ وجه تفکیکی را بین پست فعلی خود به عنوان فرماندار منطقه و رئیس‌جمهور احتمالی بعدی کشور قائل نمی‌شود و خرج کردن از اولی را به قصد پر و پیمان کردن دومی (پویش ریاست جمهوری‌اش) از هر جهت درست می‌انگارد. این درحالی است که به کارمندان دولتی و نیمه دولتی هر ایالت و نهادهای آنان تکلیف شده که نباید وارد وادی سیاست‌های عمومی کشور شوند و به نفع یا ضرر کاندیداها فعالیت کنند مگر اینکه از پست‌های اداری خود منفک شوند و به عنوان یک شخص حقیقی (و نه حقوقی) وارد کمپین انتخاباتی یکی از نامزدها شوند.
دادستانانی که تعلیق شدند
بدتر و آشکارتر از همه چیز، پرداخت شدن مخارج سفرهای «راه به راه» دی سانتیس با هواپیما از این ایالت به آن ایالت به قصد بیعت کردن او با سیاستمداران شاخص متعدد و جلب حمایت آنها برای انتخابات درون حزبی جمهوری‌خواهان است. این افراد و ارگان‌ها اغلب مسئولیت‌های مهم دولتی یا منطقه‌ای دارند و قوانین امریکا آنها را به صراحت از پرداخت مخارج کاندیداهای انتخابات برحذر داشته و در صورت وقوع جرم، سزاوار پیگرد قضایی و مجازات می‌داند ولی این مسأله هم آنها را از پرهیز از خطا بازنداشته است. دی سانتیس 46 ساله و سرسخت، به این قانون‌شکنی‌های واضح و متعدد هم اکتفا نکرده و در ماه‌های اخیر به هر فرد حقیقی یا تاجر فاقد گرایش سیاسی هم تاخته و نهادهای آنان را فاقد اصالت نامیده و حمله تند اخیر او به کمپانی فیلمسازی والت دیزنی و زیر منگنه قرار دادن آن فقط به این سبب که در یک دعوای مالکیتی مربوط به آثار هنری‌اش خواستار رجوع به متن قانون اساسی امریکا شده بود، یک نمونه روشن در این خصوص است. دی سانتیس حتی دادستانانی را که خواسته‌های او را اجابت نکرده و در حوزه عملیاتی او مانع ایجاد کرده‌اند، معلق ساخته و اجازه نداده که به شکایت آنها درخصوص زیر پا گذاشته شدن قواعد کیفری کشور در نهادهای بالادست رسیدگی و تعلیق آنها رفع شود.
پیچ و تاب‌های حیله‌گرانه
دی سانتیس برای همه این قانون‌شکنی‌ها، بهانه‌های عجیب و خنده‌داری را مطرح کرده و مدعی شده ترس او این است که برخی ضابطان قانون با ضعف در عملکرد خویش، کشور را به سوی هرج و مرج بکشانند و به همین سبب خودش روند اجرای قواعد را در دست گرفته ولی واقعیت امر این است که وی بسیاری از قوانین ایالتی را که مرد اول اجرایی آن است، دور زده و از آنها به شکل دلخواه خویش سود جسته است. او مراقب دلسوز و مجری صرف قانون نیست و هر قانونی را فقط زمانی تبلیغ می‌کند که بداند بهره‌ای در راه اهدافش دارد. بنابراین او برای کل جامعه امریکا و حتی سایر کشورها سیاستمدار خطرناکی است. خطرناک‌تر از ترامپی که اگرچه امنیت و آرامش مردم را بارها به هیچ گرفته اما هرگز به اندازه دی سانتیس قواعد کشوری را حیله‌گرانه به سود خود پیچ و تاب نداده است.
منبع: Newsweek