تلنگر علی نصیریان برای پاسداشت زبان فارسی
صفورا رستمینژاد
روزنامهنگار
استاد علی نصیریان را هنرمندی صاحب سبک میدانند چراکه در ایفای نقشهای خود همه عناصر هنر بازیگری همچون لحن و بیان و میمیک چهره و حتی تلفیق بازی با چشم و نگاه را یکجا به کار میگیرد. نصیریان نوستالژی خیلی از نسلها است؛ هنرمندی که او را با نمایشهای تخت حوضی، تلهتئاترهایی چون سوزنبانان و فیلمهای موج نوی سینمای ایران به یاد میآورند که بازیاش در سریال سربداران با ایفای نقش قاضی شارع همه را در دهه 60 مجذوب خود کرد و این جذبه در دیگر نقشهایی که ایفا کرد از جمله هزار دستان تکرارشد. نصیریان یکی از هنرمندانی است که ریشه در ادبیات دارد و از نمایشنامهنویسان مطرح و تأثیرگذاری است که ضرورت تولید متن برای برونرفت از جریان ترجمه در تئاتر را رقم زد. او با نوشتن نمایشنامههایی چون: افعی طلایی، بلبل سرگشته، هالو و سلطان سیاه، نام خود را در تاریخ نمایشنامهنویسی ایران ثبت کرد.
نصیریان به تازگی در آیین اهدای جایزه «فارسینما؛ زبان فارسی در سینما» به خاطر بازی در فیلم «هفت بهار نارنج» فرشاد گل سفیدی که برنده این جایزه شد، حضور یافت و به بیان سخنانی در راستای آنچه در مقدمه آمد پرداخت و گفت:«کار تئاتر را از دهه ۳۰ آغاز کردم. در آن دوران در تئاتر و سینما درامنویسی وجود نداشت و به تدریج روح دراماتیک در کارها لحاظ و آثاری تولید شد که در آنها جراحی فکر و روان شکل گرفت، چون درونکاوی توسط کاراکترها رخ میدهد و کاراکتر رفتار عینی و بیرونیاش در راستای بیان مسائل ذهنی و درونیاش است. این امر با ممارست در تمرین گروهی و درونی به دست میآید.» نصیریان فیلم «هفت بهار نارنج» را هم در زمره چنین تجربههایی تلقی کرد و درباره بازی در این فیلم گفت:«در این فیلم، اثری که فوت همسرم روی من گذاشت، عشق و ارتباط انسانی زندگیام را بهعنوان تجربه شخصی بازی کردم.»
نصیریان بر پرهیز از تظاهر در نقشآفرینی و تکیه بر خلاقیت درونی در ایفای نقش تأکید کرد و سپس زبان را پایه و اساس در تئاتر دانست و گفت:« در سینما زبان در مرحله دوم قرار دارد و اصل اول تصویر است. در سینما وجه اول، احساس و عکسالعمل بازیگر است و مرحله دوم زبان است که البته باید به آن توجه ویژه کرد.»
نصیریان در پایان سخنانش در آیینی که به همت دفتر پاسداشت زبان فارسی در حوزه هنری انقلاب اسلامی و به مناسبت بزرگداشت فردوسی و پاسداشت زبان فارسی برگزار شد، یاد فردوسی را گرامی داشت و تأکید کرد که فردوسی زبان فارسی را از هزار سال پیش تا به امروز زنده نگاه داشته و درباره این گفت که در هنرهای ایرانی، شعر، معماری، نقاشی، خط و... و همین طور در سینما و تئاتر آثارهای درخشانی به همت هنرمندان کشورمان وجود دارند.
چرایی تأکیدم بر گفتههای این چهره فرهنگی کشورمان برخاسته از آن است که باید گفتههای پیشکسوتان فرهنگ و هنرمان را در عرصههای مختلف بارها و بارها بخوانیم و مرور کنیم. سخنان نصیریان در این آیین، هم میتواند الگویی برای هنرمندان بازیگر باشد و هم دستاندرکاران این عرصه که اهتمام در ارتقای این هنرها دارند و دیگر آنکه سخنان این هنرمند پیشکسوت تلنگری است بر ذهن متولیان حوزههای مربوط به زبان فارسی که مانند ایشان متوجه پاسداشت این زبان بهعنوان یک میراث تمدنی شوند و کم نگذارند.