حامد جیرودی
روزنامه نگار

ورود بازیکن و مربی خارجی به لیگ برتر فوتبال ایران، اتفاقی است که از لیگ بیست و یکم دوباره آزاد شد و تیم‌های حاضر در این رقابت‌ها در آن فصل و همچنین لیگ بیست و دوم که به تازگی به پایان رسید، توانستند بازیکنانی را از کشورهای مختلف به خدمت بگیرند. بازیکنانی که تعدادی از آنها نام‌های سرشناسی دارند و این موضوع به جذابیت لیگ برتر می‌افزاید اما تعدادی دیگر هم با اینکه گفته می‌شود خوب هستند اما دلفریبند و ممکن است آن کارایی لازم را نداشته باشند. گروه سوم بازیکنان خارجی هم دلهره‌آور هستند. چرا که اگر پول‌شان را سر موقع نگیرند، شکایت می‌کنند که این موضوع باعث می‌شود پرونده‌ای دیگر در فیفا برای تیم‌های ایرانی باز شود. البته حضور این بازیکنان خارجی، در خود ایران هم اتفاق‌های غیرمنتظره و عجیبی را رقم زده است. مانند اتفاقی که پس از پیوستن اریک باگناما در لیگ بیست و یکم به گل‌گهر و بازی کردن او برای این تیم به وجود آمد اما کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال، این بازیکن را غیرمجاز خواند و با این استدلال که او شرایط حضور در فوتبال ایران را به لحاظ تعداد بازی ملی نداشته، این بازیکن را محروم و هفت امتیاز هم از باشگاه سیرجانی کم کرد که این باعث رخ دادن حواشی زیادی شد که تا مدت‌ها ادامه داشت. موضوع مهمی که در بحث حضور بازیکنان خارجی اهمیت دارد، قراردادهای دلاری یا یورویی است که با این نفرات امضا می‌شود و قطعاً هزینه‌ای که باشگاه‌ها برای جذب نفرات خارجی متقبل می‌شوند، می‌تواند در مقایسه با بازیکنان داخلی بالاتر باشد. از این رو، وقتی چنین پول‌هایی به نفرات خارجی داده می‌شود، باید بازدهی بیشتری نیز از آنها شاهد باشیم اما در واقعیت این طور نیست و قسمت بدتر ماجرا، شکایت‌هایی است که بازیکنان و مربیان خارجی علیه تیم‌های ایرانی به فیفا می‌کنند و حکم‌های سنگینی می‌گیرند. مثل مارک ویلموتس سرمربی اسبق تیم ملی، آندره‌آ استراماچونی سرمربی پیشین استقلال یا بوژیدار رادوشوویچ دروازه‌بان سابق پرسپولیس که بعد از مدت‌ها شکایت، توانستند پول هنگفتی از ایران طلب کنند.
 
لوکادیا؛ گلزنی که فسخ کرد!
یکی از بازیکنانی که با کارنامه خوب در فوتبال اروپا در لیگ بیست و دوم به پرسپولیس پیوست، یورگن لوکادیا بود. این مهاجم هلندی که سابقه بازی در لیگ برتر انگلیس (برایتون) و بوندسلیگا (هوفنهایم) را داشت و از شم گلزنی خوبی هم برخوردار بود، به سرعت توانست خود را در جمع سرخپوشان پایتخت وفق دهد و با زدن شش گل، در صدر گلزنان لیگ برتر قرار بگیرد اما این بازیکن چند روز مانده به دربی رفت، به یک باره تصمیم گرفت که ایران را ترک کند و پس از آن هم قراردادش با پرسپولیس را فسخ کرد. لوکادیا پس از چند ماه بلاتکلیفی به یک تیم چینی پیوست و با اینکه پرسپولیس اعلام کرد که از او شکایت می‌کند و خسارت می‌گیرد، پرونده او در ‌هاله‌ای از ابهام قرار دارد و مشخص نیست در چه وضعیتی به سر می‌برد!
 
خریدهای ناموفق پرسپولیس
پس از رفتن لوکادیا، انتظار می‌رفت که شیخ دیاباته که سابقه آقای گلی در لیگ بیستم در استقلال را داشت، در ترکیب پرسپولیس جواب بدهد اما این مهاجم اهل مالی در بیشتر اوقات مصدوم بود و برای همین فرصت چندانی برای بازی در پرسپولیس پیدا نکرد و تنها در 9 بازی، سه گل برای قرمزها زد. در ادامه هم لئاندرو پریرا هم از لیگ ژاپن به پرسپولیس پیوست اما این مهاجم بزریلی هم کارایی نداشت و خرید ناموفقی بود.
 
تعهد بهترین پاسور لیگ
البته در این فصل، خارجی‌های خوب دیگری هم بودند که تا پایان فصل در تیم‌شان ماندند و درخشان ظاهر شدند. مانند ریکاردو آلوز‌ هافبک پرتغالی تراکتور که با 13 پاس گل، به عنوان بهترین پاسور لیگ انتخاب شد. بازیکنی متعهد که با اینکه با نظر قربان بردیف به تراکتور آمد ولی بعد از رفتن این مربی ترکمنستانی از ایران، در تراکتور ماند و به پیشنهادهای وسوسه‌انگیزی هم که در نیم فصل داشت، پاسخ منفی داد. نکته جالب درباره آلوز این است که او بعد از شکست 7-1 تراکتور برابر استقلال، از این موضوع ابراز ناراحتی و شرمساری کرد که این واکنش او بسیار قابل احترام است.
 
ستاره‌های خارجی استقلال
در استقلال هم رافائل سیلوا و کوین یامگا دو بازیکن خارجی و تأثیرگذار این تیم به شمار می‌آمدند. بخصوص یامگا یکی از ستاره‌های اصلی تیم ریکاردو ساپینتو به شمار می‌رفت و غیبتش پس از مصدومیتی که در دربی برگشت پیدا کرد، بسیار محسوس بود. با این حال، نکته‌ای که درباره این دو بازیکن وجود دارد، این است که مشکلاتی است که آنها با باشگاه استقلال پیدا کرده بودند. یامگا چند بار به استقلال درباره مطالباتش نوتیس اخطار داد و سیلوا هم درباره مالیات قراردادش دچار مشکل شد. عزیزبک آمانوف هم یکی دیگر از خارجی‌های استقلال بود که در این فصل به بازی گرفته نمی‌شد و در نیم فصل بدون اطلاع باشگاه استقلال قراردادش را فسخ کرد و به نسف قرشی ازبکستان پیوست.
 
حضور یک لالیگایی در فولاد
آیاندا پاتوسی و موسی کولیبالی دو بازیکن خارجی خوب فولاد در لیگ بیست و یکم بودند که در لیگ بیست و دوم نیز این تیم را همراهی کردند اما در نیم فصل با تأخیر برای حضور در تمرینات، با جواد نکونام سرمربی وقت این تیم دچار مشکل شدند و در نهایت فولاد را ترک کردند. فولاد هم در ادامه بازیکنان خارجی دیگری را به خدمت گرفت که یکی از آنها روبرتو تورس کاپیتان اسپانیایی اوساسونا بود تا بازیکنی از لالیگا هم به لیگ برتر بیاید.
 
آقای گل‌های ضعیف شده
گادوین منشا و لوسیانو پریرا دو آقای گل خارجی سابق لیگ برتر در لیگ‌های بیست و یکم و هجدهم هستند که در لیگ گذشته به مس رفسنجان رفتند تا زوج خط حمله این تیم را تشکیل دهند. با این حال، این دو بازیکن نیجریه‌ای و برزیلی در این فصل نتوانستند انتظارات را برآورده کنند. منشا، چهار گل زد که یکی از آنها گل ثانیه هشت به ملوان بود که سریع‌ترین گل تاریخ لیگ برتر شد و شیمبا 40 ساله هم تنها دو گل برای رفسنجانی‌ها زد. مثل استنلی کی‌روش دیگر آقای گل سابق لیگ برتر که او هم تنها دو گل برای گل‌گهر زد.