نگاهی به کتاب «جنگ سوریه به روایت اسناد سری»
شرح جنگ سوریه از نگاه بشار اسد
شاید خیلی از شما که مسائل و چالش‌های خاورمیانه را دنبال می‌کنید گاهی این سؤال را از خود بپرسید که مثلاً در جنگ سوریه آیا اسد واقعاً مسبب شروع جنگ و طولانی شدن آن در کشورش بود یا اینکه او سوریه و محور تحت لوایش را که موسوم به «محور مقاومت» است، از آنچه بدتر است منع کرد؟ شاید کسی از شما بپرسد که چه کسی این همه سلاح را از ماه‌های اول این وقایع وارد سوریه کرد و چگونه و از چه زمانی؟ چه کسی برای جنگ در تمام صورت‌های نظامی و سیاسی و رسانه‌ای آن از ابتدا آماده می‌شد؟ آیا این فقط نتیجه سوء رفتار امنیتی بود یا یک اشتباه برآورد سیاسی بود؟ و آیا طرح‌های تخریب برنامه‌ریزی شده، با صرف نظر از اینکه نظام و مخالفان نوپا چه خواهند کرد، آماده بودند؟
سامی کلیپ در کتاب «جنگ سوریه به روایت اسناد سری» نه تنها به این سؤالات جواب می‌دهد بلکه نمایی جزئی از هرآنچه جنگ سوریه به آن وابسته است ارائه می‌دهد و ریشه‌های شروع این جنگ و ملحقات آن را مورد تحلیل و بازبینی قرار می‌دهد و اسناد مهم و گفت‌وگوهای راه‌گشایی پیش روی مخاطب می‌گذارد تا او را قدم‌به‌قدم به درک بهتری از جنگ سوریه و پیش و پس‌نیازهایش نزدیک کند. «کلیپ» در این کتاب که به تازگی از سوی «انتشارات ایران» منتشر شده توضیح می‌دهد که «آنچه از تابستان 2011 در سوریه رخ داد یک زلزله به تمام معنا بود در کشوری که نزدیک به 30 سال با فکر یک مرد، حافظ اسد و با ذهنیت افراط گرایی، که مانع بسیاری از آزادی‌ها شد، پیش رفت. اما این ذهنیت عصر کودتاها را متوقف کرد و سوریه را در ضمن کشورهای دارای نقش محوری در منطقه و جهان قرار داد. همچنین این ذهنیت به سوریه امکان داد تا از لحاظ امنیتی با ثبات شود و از لحاظ اقتصادی از خود حمایت کند و به فرزندانش امکان آموزش و درمان رایگان دهد. بدون اینکه بر خودش بار بدهی خارجی را تحمیل کند که این خود در منطقه‌ای که از آشفتگی‌های امنیتی، سیاسی و اقتصادی رنج می‌برد، یک دستاورد بود.» از طرف دیگر در این کتاب، گزارش‌های محرمانه‌ای وجود دارد که نویسندگان، مورخان، اهالی رسانه و سیاستمداران را در مقابل حقایق دیگری، غیر از آنچه که از زمان آغاز جنگ در سوریه و ضد آن شنیده‌ایم، قرار می‌دهد و در آن چیزهایی است که از تخیلاتِ در مطالعه به دور و به عینیت نزدیکتر است، که به ما این امکان را می‌دهد که بگوییم بسیاری از آنچه تاکنون گفته شده بیشتر به احساسات، غرایز، مصلحت‌ها و واکنش‌ها مربوط می‌شود تا واقعیت‌هایی که رخ داده و در حال رخ دادن است.
«جنگ سوریه به روایت اسناد سری» در واقع تلاشی است برای شرح جنگ از طریق شخصیت و نقش رئیس جمهور بشار اسد و همچنین از طریق گزارش‌ها و اسناد محرمانه و مصاحبه‌های متعدد با طرف‌های درگیر در داخل و خارج از کشور، که بخشی از ابهامات بسیاری که تا زمان تهیه این کتاب همچنان سیاستمداران، نویسندگان و مورخان را در برابر بارزترین سؤال قرار می‌داد ، روشن می‌کند. در این کتاب سعی بر آن است که تسلسل رویدادهای محلی، منطقه‌ای و بین‌المللی که منجر به این نابودی برنامه‌ریزی شده سوریه، با مردم، ارتش، فرهنگ و تمدنش شده است، شرح داده شود. اما در آن همچنین به برخی از اتاق‌های تاریک و اسرار ملاقات‌ها، بحث‌ها و نقشه‌هایی که هدف از آنها انتقال سوریه از نقش محوری‌اش در خاورمیانه به شکل و نقشی که هنوز مبهم است و هنوز هم با خون مردم سوریه ترسیم شده است، ورود و سعی کردیم از تعارف‌ها یا راضی کردن هر طرف دوری کنیم زیرا می‌خواهیم این کتاب سندی برای تاریخ بماند، بنابراین هرچقدر هم که حجم توطئه بزرگ باشد، بازهم بازیکنان سوریه، با صرف نظر از میزان مسئولیت هر طرف، می‌توانستند که در باز کردن درهای میهن خود به سوی هر موج سیاسی مجال ندهند.» کتاب در فصل‌های مفصل اما به‌هم پیوسته سیری تاریخی را دنبال می‌کند و اولین قدم و فصل را از کشته شدن باسل و درگذشت حافظ اسد شروع می‌کند و به جنگ سوریه و متحدان و دشمنانش می‌رسد و اسناد و منابع این جنگ را روی میز می‌گذارد و مخاطب را به شناخت بهتر از چالش جنگ سوریه دعوت می‌کند و در بخشی دیگر از توطئه‌های اسرائیل و امریکا علیه سوریه کلی می‌نویسد.
خواندن این کتاب را می‌توان به همه آنها که عاشق مطالعه چالش‌های خاورمیانه و بازیگران جدی آن هستند پیشنهاد کرد؛ کتابی که نویسنده‌اش یکی از مطرح‌ترین مجری‌ها و کارشناسان حوزه خاورمیانه است. سامی کلیپ ملیتی لبنانی و فرانسوی دارد و بین سال‌های 1990 تا 2006 چندین سمت رسانه‌ای را در فرانسه برعهده داشت که برجسته‌ترین آنها سردبیری رادیو بین‌المللی فرانسه و مونت کارلو بین‌المللی و مشاور رئیس هلدینگ رسانه فرانسوی برای جهان عرب بود. کلیپ بیش از 25 سال است که گوینده، مجری برنامه، خبرنگار جنگی و سیاسی است و در این مدت برجسته‌ترین جنگ‌های جهان و رویدادهای آنها را پوشش داد.