پس از گذشت بیش از یک سال از بحران اوکراین، امریکا و اروپا برای صلح دست به دامان چین شدند
غرب در انتظار چراغ سبز پکن
زهره صفاری
خبرنگار
پیشرویهای روسیه در شرق اروپا، غربیها را نیز نگران کرده است چراکه به رغم آنکه همچنان بر ارسال بستههای حمایتی تسلیحاتی شان به کی یف اصرار دارند، اما در عین حال از برتری همپیمان اروپایی شان در برابر قدرت نظامی روسیه ناامید شدهاند. شاید همین امر نیز غرب را بر آن داشته تا برای حل این بحران، دست به دامان چین شدهاند تا برای میانجیگری چشمبادامیها در این مسأله گامهای مؤثری را بردارند.
به گزارش فرانس پرس، در آستانه سفر امانوئل مکرون به پکن، کاخ الیزه اعلام کرد، رئیس جمهور فرانسه پیش از سفر خود در تماس تلفنی با جو بایدن، همتای امریکاییاش، به توافق رسیدهاند که مقامات چینی را برای پایان دادن به جنگ یک سال و چند ماهه اوکراین به صحنه بیاورند. این در شرایطی است که به رغم تمامی تلاشها و فشارهای غربی، شی جین پینگ، رئیس جمهور چین همچنان حاضر به محکوم کردن روسیه نشده و در بسیاری مواقع جایگاه ممتنع را برای خود حفظ کرده است.امانوئل مکرون برای این سفر که از دیروز شروع شد و تا جمعه ادامه دارد، با هدف نزدیکی بیشتر اروپا به غول شرق آسیا، اورسلا فون درلاین، رئیس کمیسیون اروپا را نیز با خود همراه کرده؛ اقدامی که امیدواریها برای توافقات دوسویه میان اروپا و پکن را بشدت تقویت میکند. این در شرایطی است که تنش روابط میان چین و امریکا افزایش داشته و وقایع چند ماهه اخیر موضعگیری دو کشور را در قبال یکدیگر بسیار خصمانه کرده است.چین به تازگی پس از سفر هیأت ارشد این کشور به مسکو، سندی 12 بندی را برای برقراری صلح در شرق اروپا ارائه کرد که از سوی طرفین مورد بررسی قرار دارد اما این ابتکار عمل پکن که میتواند به جایگاه این کشور در آینده قدرت در جهان اثرگذار باشد چندان به مذاق امریکا خوش نیامد و با انتقاد از برخی بندهای آن تداوم سیاست حمایت از اوکراین با ارسال محمولههای تسلیحاتی را در دستور کار گذاشت.
نقش مؤثر چین
امانوئل مکرون در حالی هدایت مذاکرات با چین برای میانجی گری در بحران اوکراین را در دست گرفته که جایگاه او در داخل کشورش بویژه پس از بیتوجهی او به خواست مردم برای توقف قانون اصلاح سن بازنشستگی، بشدت متزلزل شده و او به دنبال گرفتن امتیازی در روابط خارجی است. اما این تنها یک بعد موضوع است و از سوی دیگر کشدار شدن جنگ اوکراین برای غرب دیگر سودمند نیست. یک مقام فرانسوی که نامش را فاش نکرده است، معتقد است: «تنها چین میتواند بر تغییر این بازی تأثیر بگذارد چراکه این کشور هرگز روسیه را محکوم نکرده است. اما رئیس جمهور باید در این میان طوری عمل کند که این میانجی گری برای اوکراین نیز سود داشته باشد.»
پارادوکس غرب
غربیها در حالی از یکسو خود را حامی صلح در اوکراین میدانند که همچنان دستور کارشان نظامیسازی کی یف است و حتی با عضویت پذیری جدید در ناتو به دنبال قدرتمند کردن جبهه خود برآمدهاند. اما مسکو نیز در برابر این تناقض ساکت نمانده است؛ به طوری که پس از نهایی شدن عضویت فنلاند در ناتو، به غرب هشدار داد که روسیه بیشک به این اقدام تنش آفرین پاسخ خواهد داد. فنلاند تا پیش از این درخواست عضویت، عضو بیطرف اروپا بود اما از این پس، زیر پرچم ناتو در جبهه مخالف روسیه قرار گرفته و ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه بارها تأکید کرده است که تقویت ناتو یکی از برجستهترین توطئههای امریکا علیه این کشور به شمار میرود که بدون شک با واکنش روسیه همراه خواهد شد.به نوشته ایسنا به نقل از تاس، سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه معتقد است: «امنیت شمال اروپا با عضویت فنلاند در ناتو به مخاطره خواهد افتاد اما روسیه برای پاسخ به این رویداد عجلهای نداشته و در زمان مقتضی به آن پاسخ خواهد داد. فنلاند و سوئد قربانی جنون روس هراسانه شده و نتوانستند حساب امنیت خود را از امنیت «غرب جمعی» جدا کنند.»در واقع فنلاند و سوئد پیشتر هرگز برای پیوستن به ناتو ابراز تمایلی نشان نداده بودند اما با آغاز بحران اوکراین، تغییر موضع داده و رسماً خواستار پیوستن به این پیمان دفاعی نظامی شدند اما با مانع تراشی ترکیه وضعیت شان در هالهای از ابهام بود. این در حالی است که همچنان به رغم نهایی شدن عضویت فنلاند، وضعیت سوئد نامشخص مانده است.