در گفتوگو با «ایران» مطرح شد
بانوان شاغل خدماتی مشمول قانون کار هستند
عباسعلی گرایلی کارشناس بازنشسته روابط کار در گفتوگو با «ایران» از مسائل حقوقی و بیمهای بانوانی که در بخش خدمات فعالیت دارند، میگوید: از دید قانون کار هر فردی که شغل داشته باشد و بواسطه آن درآمد فارغ از اینکه کجا کار میکند، مشمول قانون کار خواهد شد و باید بیمه اجباری داشته باشد. البته در حوزه خدمات ما با دو دسته از بانوان کارگر روبهرو هستیم. گروه اول افرادی هستند که تحت نظر شرکتهای خدماتیاند و از طریق آنها به منازل برای کار اعزام میشوند و دسته دوم بانوان کارگری هستند که بهصورت آزاد و طی چند سال کار کردن در منازل شناخته شده و برای کار دعوت میشوند. در دسته اول کارفرما همان شرکت خدماتی نظافتی است که طبق قانون باید افراد زیر نظرش را بیمه کند و اگر شرکت کارگر را بیمه نکرد فرد میتواند با شکایت به اداره کار به موجب ماده 148 قانون کار تمام حق و حقوقش را دریافت کند. در این بخش موضوعی مطرح میشود که کارگر خانم چگونه اثبات کند برای آن شرکت کار کرده است. اول پرینت واریزی پول از طرف شرکت اگر نبود میتواند استشهادی جمع کند که ثابت شود برای آن شرکت در فلان مدت زمانی کار کرده است.
گرایلی میافزاید: فرقی نمیکند شرکت نظافتی دارای مجوز باشد یا غیرقانونی، اگر کارگر شکایت کند میتواند سابقه بیمه و مزایا همراه عیدی و... را از آن فرد یا افراد دریافت کند. در اداره کار نمونههای بسیاری داشتیم که کارگران بعضاً بعد از چند سال و با ارائه مدرک دنبال سابقه بیمههایشان رفتند و با رأی دادگاه به حق و حقوقشان رسیدند.
وی در خصوص آن دسته از کارگران خانمی که بهصورت شخصی اقدام به کار میکنند و به منازل برای کار دعوت میشوند، میگوید: اگر این افراد در منزل صاحبخانه دچار آسیب شوند بهعنوان مثال از چهارپایه سقوط کنند میتوانند شکایت کرده و غرامت بگیرند. اما نکته حائز اهمیت وجود قانونی به نام نظام صنفی است که به موجب آن فرد صنفی هم وجود دارد. فرد صنفی کیست؟ بهصورت عامیانه فردی که با ابزارآلات خودش خدمتی را به مردم ارائه میدهد که در بسیاری از مراجع حقوقی این فرد مشمول قانون کارتشخیص داده نمیشود.
این کارشناس روابط کار با بیان مثالی توضیح میدهد: فرض کنید فردی کار نقاشی ساختمان را میکند و برای کار در منزل فردی در قبال پول، کارش را انجام میدهد این نوع رابطه، رابطه مزد بگیری قانون کار نیست و فرد، صنفی محسوب میشود و نمیتواند تقاضای عیدی، بیمه و... داشته باشد. اما اگر در خانه دچار حادثه شود و شکایت کند با بررسی کارشناسان امر میزان قصور صاحبخانه و کارگر مشخص شده و فرد غرامت آسیبی را که دیده دریافت میکند. بهعنوان مثال خانم کارگری که در منزلی از صاحبخانه چهارپایه میخواهد و فرد به جای فراهم کردن ابزار مناسب یک بشکه به خانم میدهد تا با قرار گرفتن روی آن کارش را انجام دهد و در همین حین کارگر سقوط کرده و دچار آسیب شود در اینجا صاحبخانه مقصر شناخته شده و باید دیه پرداخت کند.
گرایلی در پایان صحبتهایش با اشاره حقوق قانونی کارگران شاغل در شرکتهای نظافتی بیان میکند: گاهی دیده میشود مسئولان شرکتهای نظافتی در بدو استخدام بانوان کارگر امضاهایی را ازآنها دریافت میکنند مبنی بر اینکه اگر در منزلی دچار حادثه شدند این شرکت هیچ مسئولیتی ندارد یا اینکه نمیتوانند در پایان سال تقاضای عید و سنوات داشته باشند. باید بگویم تمام این کاغذبازیها و امضا جمع کردنها از کارگران فاقد اعتبار قانونی است و اگر کارگری از سوی شرکت نظافتی اعزام به کار شود و دچار حادثه، شرکت نیز در پرداخت غرامت به کارگر سهیم خواهد بود و همچنین اگر کارگران بابت عدم پوشش بیمه وعدم پرداخت حقوق ومزایا شکایت کنند طبق قانون شرکت ملزم به پرداخت خسارت خواهد بود.