در حافظه موقت ذخیره شد...
«ایران» از پیامدهای سفر مهم وزیر امور خارجه به امریکای لاتین گزارش می‌دهد
قراردادهای تجاری در حیاط خلوت امریکا
پروژه انزوا؟
این سفر به حیاط خلوت امریکا در شرایطی رقم خورده که امریکا همواره در طول ماه‌های اخیر و بخصوص در شرایط پس از اغتشاشات تلاش داشته است پروژه انزوای ایران را پیش ببرد؛ اتفاقی که می‌خواست به بهانه مسائل ادعایی حقوق بشری ایران را در کانون نگاه‌های جهانی قرار دهد و همچنین با ادعای کمک نظامی ایران به روسیه در جنگ علیه اوکراین کشورهای اروپایی را به ائتلاف ضدایرانی با خود ترغیب نماید. آخرین تیر در ترکش این سناریوی ایرانی، پروژه تروریستی اعلام کردن سپاه پاسداران و همچنین اعلام پایان مذاکرات برجامی با ایران بود که با دلالی و واسطه‌گری گروه‌های ضدانقلاب و منافقین در غرب پیش می‌رفت. با این حال این پروژه نیز به سرانجام نرسید. نه تنها کشورهای اروپایی به دلیل نگرانی از عواقب و تبعات تروریستی اعلام کردن نهاد رسمی نظامی در ایران واهمه داشتند که جوزپ بورل رسماً اعلام کرد نمی‌تواند به دلیل اینکه به سپاه پاسداران و ایران علاقه ندارد آن را تروریستی اعلام نماید. از همین‌رو بود که طرح پیشنهادی پارلمان اروپا تنها به یک نمایش رسانه‌ای ختم شد و شورای وزیران اتحادیه اروپا عملاً از پیگیری آن خودداری کرد. علاوه بر این سناریوی اعلام پایان مذاکرات رفع تحریم به بهانه جنگ اوکراین و مسأله اغتشاشات در ایران نیز به نتیجه نرسید و حتی پارلمان اروپا نیز نگران از آینده قدرت روزافزون ایران در فعالیت هسته‌ای صلح‌آمیز به آن رأی منفی داد. رابرت مالی نماینده ویژه امریکا در امور ایران و مذاکره‌کننده ارشد این کشور نیز چند روز قبل در خصوص گفت‌و‌گوهای رفع تحریم در گفت‌و‌گو با بی‌بی‌سی اعلام کرد مذاکرات با ایران ادامه دارد. این رخدادها نشان داد که امریکا و اروپا حتی در بین خود نیز از اجرای پروژه انزوای ایران ناتوان بوده‌اند و پذیرش ایران قوی برای آنها به امری اجتناب‌ناپذیر تبدیل شده است.
دیپلماسی فعال جهانی
یکی از دلایل شکست پروژه انزوای ایران را می‌توان در همکاری‌های روزافزون ایران با کشورهای مختلف جهان و محدود نکردن دستگاه دیپلماسی کشور به رابطه با چند کشور غربی و گره نزدن مسائل حکمرانی به تصمیم امریکا در حوزه جبران اشتباهات خود در برجام مشاهده کرد. اتفاقی که باعث شده است ایران در شرایط پابرجا ماندن کارزار فشار حداکثری دونالد ترامپ در دولت دموکرات‌های امریکا، نفت بیشتری فروخته، ارزآوری خود را بالا ببرد، مسیرهای ترانزیتی خود را فعال نماید و آورده خوبی از کنار توسعه همکاری‌ها با کشورهای همسایه و کشورهای غیرغربی کسب نماید. هر چند ایران همواره اعلام داشته است از همکاری با غرب در چهارچوب احترام متقابل استقبال می‌کند و برای بازگشت عضو خاطی برجام به تعهدات خود مانعی جز پذیرش منافع ملت ایران توسط امریکا ندارد اما سیاست‌های خود را به گونه‌ای در دولت سیزدهم راهبری کرده است که در شرایط ادامه سیاست‌های خصمانه امریکا منافع خود را کسب نماید.
بیخ گوش امریکا
همین مسأله باعث شده است تا پس از گسترش روابط با کشورهای همسایه و قدرت‌های نوظهور شرقی، وزیر امور خارجه کشورمان در جریان سفر به نیکاراگوئه، ونزوئلا و کوبا که سال‌هاست مورد خشم همسایه شمالی خود یعنی ایالات متحده امریکا قرار دارند فاز جدید همکاری‌های ایران با حیاط خلوت امریکا را اجرایی کند. گرچه پیش از این در دولت سیزدهم با سفر نیکلاس مادورو رئیس جمهور ونزوئلا به ایران و وزیر خارجه نیکاراگوئه به تهران و رایزنی‌های تلفنی رؤسای جمهور ایران و کشورهای حوزه امریکای لاتین فصل جدید همکاری‌ها رقم خورده بود اما سفر امیرعبداللهیان به این منطقه در مقطع کنونی معنای مهمی را متبادر می‌کند.
باشگاه تحریمی‌ها و قراردادهای انرژی
خبرهای منتشر شده توسط رسانه‌های غربی از نتایج این سفر را می‌توان نگرانی جدید امریکا در مورد موفقیت پروژه خنثی‌سازی فشارهای اقتصادی برای باشگاه تحریمی‌ها دانست. به عنوان نمونه همزمان با این سفر رویترز خبر داد شرکت ملی پخش و پالایش نفت ایران در هفته‌های آینده عملیات ۱۰۰ روزه نوسازی بزرگ‌ترین مجتمع پالایشی ونزوئلا را برای افزایش ظرفیت پالایش نفت خام و تولید سوخت این کشور جنوب امریکا، آغاز خواهد کرد. این رسانه غربی این اقدام را به معنی گامی به سوی پایان دادن وابستگی ونزوئلا به فناوری پالایشی امریکا دانسته و اعلام کرده یک شرکت وابسته به شرکت دولتی پالایش و پخش نفت ایران در ماه مه قراردادی به ارزش ۱۱۰ میلیون یورو با همتای ونزوئلایی خود برای تعمیر پالایشگاه «ال پالیتو» در مرکز این کشور امضا کرده که اکنون در حال اجرا شدن است. یک منبع آگاه همچنین به رویترز گفته است پیش‌بینی کرده‌اند که این شرکت‌ها در هفته‌های آتی قراردادی به ارزش ۴۶۰ میلیون یورو برای تعمیر و بازسازی مجتمع پالایشگاهی پاراگونا با ظرفیت روزانه ۹۵۵ هزار بشکه در سواحل غربی این کشور، امضا کنند. این خبر رسانه‌های غربی در حالی است که قرار است با رویکرد جدید دولت سیزدهم همکاری‌های توسعه پالایشگاه ملی نیکاراگوئه توسط مهندسان ایرانی، همکاری‌های اقتصادی در زمینه فولاد، سیمان و ریل و ورود شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی به حوزه کشت فراسرزمینی این کشور هم رقم بخورد. همچنین بین ایران و کوبا همکاری‌های اقتصادی که در سال‌های اخیر و به دلیل بی‌توجهی دولت گذشته به وضعیت اسفناکی رسیده بهبود یابد.
دیپلماسی در خدمت اقتصاد
سیاست دولت سیزدهم در پایه‌ریزی رابطه ایران با کشورهای امریکای لاتین علاوه بر پیگیری معقول و قابل اجرای اهداف سیاسی، در راستای مهیا کردن زمینه مراودات جدی اقتصادی با این دسته از کشورها بوده است. بخصوص آنکه دیپلماسی ایران در این دوره به سمت بهره‌برداری اقتصادی از طریق افزایش همکاری‌های تجاری سوق پیدا کرده است. امریکای لاتین با بیش از 600 میلیون نفر جمعیت، فرصتی بالقوه را برای کارآفرینان و شرکت‌های ایرانی فراهم کرده تا از حداکثر ظرفیت‌های فنی، مهندسی، مالی، تجاری و تولیدی خود در خارج کشور استفاده کنند. علاوه بر این مراودات نشان می‌دهد تا چه حد شعارها برای انزوا نمایی از ایران رنگ و بوی سیاسی و غیرواقعی دارد.