گروه اقتصادی/ به دنبال روند ریزشی نرخ ارز که از روز چهارم بهمن ماه آغاز شد، دیروز هم این روند ادامه یافت، به طوری که درکنار قیمت‌های رسمی نرخ بازار آزاد هم تحت تأثیر این شرایط افت کرد و به کانال 43 هزار تومان رسید. این درحالی است که تا پیش از این دلار آزاد خود را به 45 هزار تومان نزدیک کرده بود.
در این روز و تا زمان تنظیم این گزارش، قیمت دلار در بازار متشکل ارزی 41 هزار و 500 تومان اعلام شد. همچنین درحالی که روز چهارم بهمن ماه قیمت دلار در صرافی‌ها 42 هزار و 886 تومان بود دیروز این نرخ به 41 هزار و 707 تومان رسید. در تابلوی صرافی ملی ایران نیز قیمت اسکناس دلار برای خرید 41 هزار و 290 تومان و برای فروش 41 هزار و 707 تومان تعیین شده بود. هرچند تنها دو روز از اجرای سیاست جدید ارزی بانک مرکزی می‌گذرد، اما تأثیر آن روی قیمت ارز قابل توجه بوده است و کارشناسان اعتقاد دارند با تداوم این سیاست در روزهای آینده شاهد نرخ‌هایی به مراتب پایین‌تر خواهیم بود.
بانک مرکزی با این سیاست پس از مدت‌ها نقش خود را به عنوان نرخ‌ساز در بازار ایفا کرد و بدین ترتیب علاوه بر اینکه فاصله قیمتی میان ارز رسمی و آزاد را کاهش داد، قیمت‌گذاری را از دست دلالان نیز گرفت. بانک مرکزی در راستای اجرای سیاست‌های جدید خود برای کنترل بازار ارز، نقش محوری به صرافی بانک ملی داده است؛ بر این اساس، همه صادرکنندگانی که بخشی از صادرات خود را به صورت اسکناس وارد می‌کنند، برای رفع تعهد ارزی باید ارز خود را به صرافی بانک ملی بفروشند. صرافی بانک ملی هم هر روز در بازار متشکل ارزی منابع ارزی خود را برای صرافی‌ها به حراج می‌گذارد.
جزئیات سیاست جدید ارزی
طبق اعلام رئیس کل بانک مرکزی از روز سه‌شنبه مورخ ۴ بهمن ماه ۱۴۰۱، مردم می‌توانند تا سقف ۵ هزار یورو یا معادل آن از صرافی‌ها، ارز بخرند. امکان استفاده از این سهمیه در هر سال یک‌بار امکان‌پذیر است و کسانی که پیش از این سهمیه ۲ هزار دلاری را دریافت کرده‌اند امکان دریافت سهمیه ۵ هزار یورویی را ندارند.
رئیس کل بانک مرکزی روز چهارم بهمن از حذف نرخ دلار توافقی و خرید دلار از صرافی با نرخ تابلوی صرافی‌ها خبر داد. این تصمیم با هدف حذف رانت به وجود آمده در این نرخ، گرفته شده است.
صبح دیروز نیز نبی زاده؛ مشاور ارزی رئیس‌کل بانک مرکزی درباره حذف نرخ دلار توافقی، گفت: بانک مرکزی با هدف سامان دادن به بازار ارز، دو اقدام را انجام داده است. به صرافان در سراسر کشور اجازه داده شده است، بتوانند در بازار ارز نسبت به خرید و فروش ارز اقدام کنند.
وی افزود: با توجه به اینکه هدف اصلی رئیس‌کل بانک مرکزی و سیاست جدید بانک مرکزی، ایجاد بازار مبادله ارز و طلا است، برای برطرف شدن نیازهای ارزی مردم تا زمان راه‌اندازی این بازار، با اختیار دادن به صرافی‌ها و آزادسازی خرید و فروش ارز سعی شده تا بخشی از نیازهای ارزی مردم جبران شود.
مشاور ارزی رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به وجود نرخ توافقی در بازار متشکل تا پیش از این، تصریح کرد: این نرخ نه تنها با بازار غیررسمی کشور بلکه با واقعیت‌های اقتصادی نیز تطابق نداشت. از طرفی وجود فاصله بین نرخ توافقی و بازار غیررسمی موجب شکل‌گیری رانت شده بود و امکان دسترسی افرادی که نیازمند واقعی ارز بودند، محدود شده بود.
نبی‌زاده در رابطه با سیاست جدید بانک مرکزی تصریح کرد: بانک مرکزی در تصمیم جدید خود، ضمن از بین بردن بازار توافقی، نرخی را تعیین می‌کند که رانت را از بین ببرد. البته سیاست بانک مرکزی پذیرش این نرخ به عنوان نرخ رسمی ارز کشور نیست و از این به بعد بانک مرکزی در این بازار با قدرت حضور پیدا خواهد کرد. بانک مرکزی قطعاً با ورود با قدرت بیشتر در بازار ارز، اجازه شکل‌گیری این نرخ‌ها که از نظر بنیان‌های اقتصادی نیز صحیح نیست را نمی‌دهد.
وی افزود: با تسهیل‌گری که انجام شده، صرافان می‌توانند در بازار ورود داشته باشند و بانک مرکزی نیز در کنار صرافی‌ها، نرخ‌سازی خواهد کرد و به این صورت نخواهد بود که بانک مرکزی هر نرخی را که در بازار شکل بگیرد بپذیرد.
مشاور ارزی رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به اینکه به ثبات رساندن بازار ارز باید گام به گام انجام شود، اظهار کرد: گام اول احیای ثبات بازار ارز از دیروز کلید خورده است و با شکل‌گیری زیرساخت‌های مورد نیاز، بانک‌ مرکزی در گام‌های بعدی بازار ارز را به ثبات می‌رساند.
وی تصریح کرد که سقف خرید ۵ هزار یورویی و معادل آن تا زمان راه‌اندازی بازار مبادله ارز و طلا ادامه دارد و پس از راه‌اندازی این بازار به نیازها با کیفیت بهتری پاسخ داده خواهد شد؛ بنابراین از دیروز هر فرد می‌تواند با ارائه کد ملی تا سقف ۵ هزار یورو و معادل آن را از صرافی و با نرخ تابلو که از بازار متشکل و بر اساس بازار غیررسمی شکل گرفته است، بخرد.
وی در پایان صحبت‌های خود تأکید کرد: مردم از این به بعد فروشنده نیز خواهند بود و می‌توانند ارز خود را با این نرخ به صرافی‌ها به صورت رسمی و با رعایت ضوابط بانک‌ مرکزی بفروشند؛ بنابراین از این به بعد برای دریافت ارز نیازی به ثبت‌نام در سایت و ایستادن در صف نیست و مردم به راحتی می‌توانند با مراجعه به صرافی‌ها نسبت به خرید و فروش ارز اقدام کنند.
مزایای سیاست جدید ارزی
در همین خصوص محمدطاهر رحیمی کارشناس اقتصادی درباره مزایای سیاست جدید ارزی بانک مرکزی می‌گوید: با سیاست جدید ارزی، بازار متشکل راهبر نرخ ارز اسکناسی می‌شود نه دلال نه دبی. همچنین بانک مرکزی روی صندلی مشخصی در بازار به صورت شفاف و از کانال بازار متشکل بازارسازی می‌کند. به گفته وی معاملات خرد لفظی متأثر از صرافی ملی به عنوان بازوی قدرتمند بانک مرکزی درمبادلات اسکناسی قرار می‌گیرند.
آرامش در بازار ارز و طلا
در معاملات دیروز بازار ارز تهران در میدان و خیابان فردوسی، هر دلار امریکا توسط صرافی‌ها با قیمت 41500 تومان خریداری و با قیمت 42100 تومان فروخته شد.
‌در مقابل صرافی‌ها هم نرخ‌گذاری‌های کاذب پس از برنامه ارزی روز چهارم بهمن بانک مرکزی بسیار کاهش یافت و دلال‌ها هم امروز خرید و فروش غیر رسمی دلار را در کانال 42 هزار تومان انجام دادند. گزارش‌ها حاکی است دلالان انتظار کاهش قیمت دلار را دارند حتی به دوستان خود توصیه می‌کردند فعلاً خرید انجام ندهند ‌روز گذشته و تا زمان تنظیم این گزارش هر یورو در تابلوی صرافی‌ها 42 هزار و 950 تومان قیمت خورده بود. همچنین قیمت هر سکه بهار آزادی با عقب‌نشینی حدود 2 میلیون و ‌پانصد هزار تومانی نسبت به روزهای اخیر دیروز با قیمت 22 میلیون و 900 هزار تومان عرضه شد. همچنین نیم سکه با قیمت 13 میلیون و 950 هزار تومان، ربع سکه با قیمت 8 میلیون و 700 هزار تومان و سکه گرمی با قیمت 5 میلیون و 100 هزار تومان فروخته شد.‌