گروه اقتصادی / فعالان اقتصادی می‌گویند با وجود شیطنت رسانه‌های خارجی و داخلی مبادلات تجاری ایران و عراق بسیار خوب و پررنگ است و دو کشور تجارت 20 میلیارد دلاری را هدف‌گذاری کردند.
رسانه‌های خارجی و برخی از رسانه‌های داخلی که تحت تأثیر جوسازی‌های رسانه‌های معاند قرار گرفتند بر این امر پافشاری دارند که تجارت ایران و عراق به جهت تغییر سیاست خزانه‌داری ایالات متحده و فدرال رزرو نیویورک، دچار مشکل شده است و تجار نمی‌توانند همکاری‌های مشترک را دنبال کنند. اما واقعیت این است که با وجود مشکل‌آفرینی کشورهای متخاصم، کامیون و کشتی کالاهای ایرانی به عراق می‌رود و روند تجارت مانند گذشته ادامه دارد.
روزنامه «وال‌استریت ژورنال» نوشته بود: عراقی‌‌‌ها مقصر غیرمنتظره‌‌‌ای برای تضعیف ارز ملی‌شان که باعث افزایش قیمت مواد غذایی و کالا‌‌‌های وارداتی شده معرفی کرده‌اند و آن تغییر سیاستی است که خزانه‌داری ایالات متحده و فدرال رزرو نیویورک اعمال کرده‌اند. طبق رویه‌‌‌های جدید، بانک‌های عراقی باید حواله‌‌‌های دلاری را در یک پلتفرم آنلاین جدید متعلق به بانک مرکزی ثبت کنند که سپس توسط فدرال رزرو بررسی می‌شود. در ادامه این مطلب آمده است: مقامات امریکایی و عراقی می‌‌‌گویند، فدرال رزرو نیویورک در ماه نوامبر اعمال کنترل‌‌‌های شدیدتر بر معاملات بین‌المللی دلار توسط بانک‌های تجاری عراق را در اقدامی برای کاهش پولشویی و انتقال غیرقانونی دلار به ایران و سایر کشور‌‌‌های خاورمیانه را که بشدت تحریم هستند، آغاز کرد.
در این میان باید عنوان کرد، امریکا با کشورهایی که مشکل دارد، در حوزه‌های مختلف با آنها مقابله می‌کند؛ یکی از حوزه‌ها موضوع ارز است که امریکا به‌عنوان یک ابزار از آن بهره می‌برد تا مشکلاتی را برای کشورها ایجاد کند. همان‌طور که سال‌هاست این مسیر را برای ایران در نظر گرفته و اکنون نیز در مورد عراق وارد عمل شده است. پیش از این هر ۱۰۰ دلار معادل یک‌هزار و ۴۶۰ دینار عراق ارزش داشت؛ اما پس از ایجاد محدودیت امریکا برای این کشور، اکنون هر ۱۰۰ دلار یک‌هزار و ۶۶۰ دینار قیمت دارد و ارزش پول ملی عراق کاهش یافته است.
شعبان فروتن، رئیس اتاق بازرگانی ایلام درباره تجارت ایران و عراق و روندی که دو کشور طی می‌کنند و همچنین با اشاره به محدودیت‌های ارزی امریکا برای بغداد، به «ایران» گفت: مبادلات تجاری دو کشور مانند گذشته در جریان است و رونق دارد و به هیچ عنوان همکاری تجاری و صادرات کالا به عراق متوقف نشده است.
او با بیان اینکه در صورت کاهش صادرات ایران به عراق، این کشور متضرر می‌شود، تصریح کرد: ارزش دینار در برابر دلار کاهش یافته است لذا دولت عراق باید فعالیت‌های اقتصادی خود را به‌گونه‌ای رقم بزند که کمترین فشار به اقتصادش وارد شود، در این میان برای آنکه عراق بتواند سطح مبادلات تجاری خود را حفظ کند و کالاهای مورد نیاز کشورش را خریداری کند، می‌تواند مبادلات تجاری را با پول ملی انجام دهد و دلار را کنار بگذارد.
فروتن پیشنهاد داد که بانک مرکزی ایران و عراق برای برون‌رفت از مشکلات پیش آمده جلساتی را برگزار کنند و به این تفاهم برسند که ضمن کنار گذاشتن دلار از مبادلات تجاری، با پول ملی دو کشور (دینار و ریال) تجارت کنند.
او گفت: خرید کالای ایرانی بسیار باصرفه‌تر از سایر رقبا برای عراق است و از طرفی دولت عراق و بخش خصوصی این کشور تمایل دارند که تجارت با ایران را ادامه دهند و این کشور همچنان شریک دوم تجاری ایران باقی بماند.
رئیس اتاق بازرگانی ایلام یادآور شد: چالش پیش آمده با عراق جدید است و قطعاً سیاستگذاران دو کشور این مهم را حل خواهند کرد و اجازه نمی‌دهند که تجار با مشکلی روبه‌رو شوند. از سویی دو کشور با موضوع لاینحلی روبه‌رو نشدند که بر تجارت اثر بگذارد. در حال حاضر تجار در حال همکاری هستند.
فروتن تأکید کرد: مشکلات پیش آمده با عراق موقتی است و قطعاً دولت‌ها به تفاهمی که منجر به تسهیل تجارت شود، خواهند رسید.
او در ادامه از کم‌کاری دولت مرکزی عراق انتقاد کرد و گفت: دولت مرکزی عراق از ابتدای سال میلادی، معافیت گمرکی خود را ابلاغ نکرده و این امر سبب شده است که صادرات محصولات فولادی، آهن، سنگ، محصولات ساختمانی، محصولات پلاستیکی و... تا حدودی کاهش پیدا کند و این امر هیچ ارتباطی با دلار ندارد.
فروتن افزود: در حال حاضر روزانه حداقل بین 250 تا 300 کامیون آهن‌آلات، محصولات ساختمانی و سنگ از مرز مهران، وارد عراق می‌شود این در حالی است که در گذشته این عدد بین 700 تا 800 کامیون بود. حال اگر معافیت گمرکی ابلاغ شود میزان سفارش‌گیری تجار ایرانی بیشتر خواهد شد. خیلی از تجار عراق منتظر این هستند که دولت مرکزی این کشور معافیت گمرکی را مانند سنوات گذشته ابلاغ کند.
او گفت: هر ساله چنین مشکلی وجود دارد و بعضاً برقراری معافیت گمرکی طول می‌کشد اما در سال‌جاری میلادی این مهم زمانبر‌تر شده است.
کیوان کاشفی، رئیس اتاق بازرگانی کرمانشاه درباره محدودیت‌های ارزی امریکا برای بغداد، به «ایران» گفت: همکاری‌های تجاری ایران و عراق ادامه دارد، اما باید دقت کرد که همکاری‌ها تحت تأثیر مسائل سیاسی قرار نگیرد و دو کشور در امور اقتصادی همکاری‌های خود را ادامه دهند.
او افزود: رصد و پایش متناوب بازارهای صادراتی کمک می‌کند که تمام تغییرات و تحولات مورد ارزیابی قرار گیرد و تجار در برابر اتفاق‌ها، دچار شوک نشوند و این امر قاعدتاً باید در مورد تمام کشورهای مقصد صادراتی دنبال شود حتی کشورهایی که سال‌های متمادی در آن حضور داشتیم.
کاشفی با تأکید بر اینکه عراق شریک دوم تجاری ایران است و باید برای حفظ آن تلاش و برنامه‌ریزی کرد، گفت: برای آنکه مشکلات مربوط به دلار به حداقل برسد بهتر است که پول ملی دو کشور مبنا قرار گیرد و بانک مرکزی دو کشور دینار و ریال را بپذیرند.
او همچنین در نشست فعالان اقتصادی با سرکنسول ایران در اربیل عراق گفت: عراق به‌واسطه تحولات سریع و قابل‌توجه، در حال تبدیل شدن به یکی از ثروتمندترین کشورهای منطقه است و این کشور در حال شبیه شدن به کشورهای حوزه خلیج‌فارس بوده و فضای رقابتی باز و شدیدی در این کشور وجود دارد. این فضای رقابتی فقط محدود به بخش صنعت نیست و همه حوزه‌های توریسم، توریسم‌درمانی، کشاورزی و... را تحت تأثیر قرار داده است.
رئیس اتاق کرمانشاه ادامه داد: به جهت آنکه اقبال عراق به کشورهای عربی زیاد است، شرایط کار برای فعالان اقتصادی ما سخت‌تر خواهد بود.
کاشفی حضور در تعاملات تجاری عراق با این شرایط را نیازمند برنامه‌ریزی و داشتن استراتژی مدون دانست و خاطرنشان کرد: این برنامه باید در دو بعد داخلی و خارجی تدوین شود.
او اضافه کرد: در بعد مسائل داخلی نیازمند تسهیل شرایط برای تجار و بازرگانان هستیم که طی سه چهار سال اخیر به دلیل سیاست‌های مرتبط با رفع تعهدات ارزی دچار تنگناهای فراوانی شدند. در بعد خارجی هم باید با کسب اطلاعات دقیق از بازار عراق و تحولات آن و دادن اطلاعات صحیح و به‌روز به فعالان اقتصادی، حضور خود را در عراق با برنامه‌ریزی بیشتری پیش ببریم.
کاشفی بر لزوم تدوین یک استراتژی بلندمدت برای حضور در بازار عراق تأکید کرد و افزود: این استراتژی باید با همراهی چهار قطب اصلی شامل وزارت امور خارجه، اتاق بازرگانی، سازمان توسعه تجارت (وزارت صمت) و ستاد روابط اقتصادی ایران و عراق باشد و نقش و وظیفه هر بخش نیز مشخص شود.
در این میان جهانبخش سنجابی شیرازی، دبیر کل اتاق مشترک ایران و عراق با اشاره به افزایش روابط تجاری ایران با عراق، اظهار داشت: ایران از تراز تجاری و اقتصادی با کشور عراق از ۱۴۵ میلیون دلار به ۱۲ میلیارد دلار طی سال گذشته رسیده‌ است.
او با بیان اینکه میزان روابط تجاری ایران با کشور عراق در سال گذشته با وجود برخی مشکلات، ۱۰ میلیارد دلار بوده است، گفت: یکی از انتظارات حوزه تجارت کشور عراق از ایران ارتقای کیفیت تجارت با این کشور است. ایران با عراق دارای اشتراکات فرهنگی، دینی و … است و انتظار این است که کیفیت و کمیت تجارت و تعاملات با عراق ارتقا پیدا کند.
دبیرکل اتاق مشترک ایران و عراق، با تأکید بر اینکه در حال حاضر روابط تجاری ایران و عراق تنگاتنگ، دوجانبه و با چشم‌انداز مثبت است، گفت: در این راستا ثبات کیفیت و کمیت در روابط تجاری مورد تأکید است. او با تأکید بر اینکه ایران با عراق تا ابد روابط تجاری نخواهد داشت و سیاست ایران هم صرفاً روابط تجاری یک‌جانبه نیست، افزود: سیاست ایران تراز تجاری متعادل با کشور عراق است، بر اساس آخرین ملاقات‌هایی که بین مسئولان دو کشور صورت گرفته، برنامه‌ریزی شده که سطح روابط تجارتی ایران و عراق به ۲۰ میلیارد دلار ظرف پنج سال آینده برسد.
سنجابی با بیان اینکه میزان روابط تجاری با عراق باید به دو برابر حال حاضر برسد، گفت: با توجه به ظرفیت‌های تجاری که بین عراق و ایران وجود دارد، عدد یادشده قابل تحقق است.

برش

سیاست ایران تراز تجاری متعادل با کشور عراق است؛ بر اساس آخرین ملاقات‌هایی که بین مسئولان دو کشور  صورت گرفته، برنامه‌ریزی شده که سطح روابط تجارتی ایران و عراق به ۲۰ میلیارد دلار ظرف پنج سال آینده برسد
ایران از تراز تجاری و اقتصادی با عراق از ۱۴۵ میلیون دلار به ۱۲ میلیارد دلار طی سال گذشته رسیده‌ است
برای آنکه مشکلات مربوط به دلار به حداقل برسد، بهتر است که پول ملی دو کشور مبنا قرار گیرد و بانک مرکزی دو کشور دینار و ریال را بپذیرند
چالش پیش آمده با عراق جدید است و قطعاً سیاستگذاران دو کشور این مهم را حل خواهند کرد و اجازه نمی‌دهند که تجار با مشکلی روبه‌رو شوند، از سویی دو کشور با موضوع لاینحلی روبه‌رو نشدند که بر تجارت اثر بگذارد
خرید کالای ایرانی بسیار با صرفه‌تر از سایر رقبا برای عراق است و از طرفی دولت عراق و بخش خصوصی این کشور تمایل دارند که تجارت با ایران را ادامه دهند و این کشور همچنان شریک دوم تجاری ایران باقی بماند