نگاه
بادگیر چپقی سیرجان
صدای دریا در دل کویر
در میان بادگیرهای نامآشنای ایران، «بادگیر چپقی سیرجان» با شکلی متفاوت و چشمگیر، همچون نگینی یگانه جلوهگری میکند. این بادگیر برای خانه دکتر سیدعلیاصغر رضوی، اولین پزشک سیرجان، ساخته شد؛ اما خیلی زود فراتر از یک سازه کاربردی، به نمادی از خلاقیت و هنر ایرانی بدل گشت. برخلاف بادگیرهای سنتی که معمولاً مکعبیاند، این بادگیر با لولههای خمیدهای طراحی شده که شباهتشان به چپق قدیمی، نام اثر را شکل داده است.
شبکههای هندسی این لولهها باد را از جهات مختلف به خانه میکشانند و سطح بیرونی آنها با آجرهای ششضلعی کوچک، جلوهای زیبا و هنرمندانه یافته است. پشت این شاهکار معماری، داستانی شنیدنی نهفته است. سیدمحمد شجاعی معمار سیرجانی، در یکی از سفرهای دریایی خود از خنکای دودکشهای کشتی الهام می گیرد و این ایده را برای خنک نگهداشتن داروهای پزشک به کار می بندد. حاصل، سازهای شد که سنت و نوآوری را در هم آمیخت. بادگیر چپقی در سال ۱۳۸۱ با شماره ۶۴۶۷ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد. فاز دوم مرمت چپقی متعلق به دوره اول پهلوی با حمایت گوهرزمین انجام میشود.
عمارت صدرزاده
قصهگوی شکوه تاریخ
عمارت صدرزاده، گنجینهای زیبا از دل تاریخ سیرجان است؛ خانهای باشکوه که در میان باغی سرسبز از پسته، قد برافراشته و با معماری چشمنواز خود هنوز هم قصههای گذشته را در گوش رهگذران زمزمه میکند.
این عمارت تاریخی که یادگاری از اواخر قاجار و اوایل پهلوی اول است، در مهرماه ۱۳۸۱ به شماره ۶۱۳۲ در فهرست آثار ملی ایران جای گرفت.
ساختمان دوطبقهاش با ایوانها و سایبانهای هوشمندانه طراحی شده تا ساکنانش را از گرمای سوزان کویر در امان نگاه دارد. گوشهگوشه این مجموعه، از اصطبل و حمام گرفته تا حوضخانه، باغچه، استخر و حتی شیرسنگی ورودی، بازتابی از شکوه زندگی گذشته است.
وجود انبار غلات در این عمارت نیز نشانی از رونق و رفاه آن روزگار دارد.
پس از خرید و مرمت این بنا توسط شرکت نظمآوران صنعت و معدن گلگهر در سال ۱۳۹۶، عمارت صدرزاده جان تازهای گرفت و امروز با نام «عمارت تاریخی، فرهنگی صدر» یا «موزه معاصر» میزبان دوستداران فرهنگ و هنر است. دو اتاق نیز به یاد طاهره صفارزاده و محمدابراهیم باستانیپاریزی، مفاخر نامدار سیرجان، نامگذاری شده تا یادشان همچون خود عمارت، جاودانه بماند.
