محمدعلی النجانی
طنزپرداز

۲9 آبان
روزی مثل امروز در سال ۱۳۳۴ از نوع هجری شمسی، ایران بعد از گفتن اِهن (۲ بار) وارد سازمان سنتو شد، البته برخی از مورخین معتقدند یا شاید هم اعتقاد دارند که ایران به این سازمان الحاق پیدا کرد، هرچند نظرشان برای خودشان محترم است. حال آنکه سنتو چیست یا کیست یا اینکه اصلاً خوردنی است، اندکی صبر داشته باشید. نگارنده در این کره خاکی و در این دوران بی‌آبی و این اوضاع بی‌هوایی مترصد است که این مطلب را با ذکر مثال و رسم شکل برای شما بیان کند.
قضیه این‌جوری آغاز شد. بعد از پایان جنگ جهانی دوم و فروکش کردن دوران ماه‌ عسل و خوش‌خوشان دولت‌های پیروز، کدورت‌ها بار دیگر سر باز کرد و دُوَل از سر مخاصمه درآمدند و با گفتن «می‌خوام سر به تنش نباشه ایکبیری رو» یکدیگر را سه طلاقه کردند و جنگ سرد شروع شد. در همان روزها بود که شوروی و آمریکا عین چی (هنوز برای مورخین این سوال لاینحل باقی مانده‌است که چی) به دنبال گسترش مناطق تحت سیطره خود بودند. هیچ‌کدام هم در مقابل دیگری قصد کوتاه آمدن نداشت و این مسأله را افت و خیط می‌دانستند. برای همین مرتب به کشورهای تحت نفوذ دیگری ناخنک (همان سیخونک؛ ولی یواش‌تر) می‌زدند. این قضیه تاحدی پیش رفت که برخی از کشورها هر روز صبح، ابتدا به روزنامه‌های کثیرالانتشار مراجعه می‌کردند تا ببیند باید به عمو سام صبح به‌خیر بگویند یا اینکه سبیل‌های دایی استالین را چرب کنند. از همین روی بود که آمریکا با گفتن: «این وضعیت زشته، كثیفه، مستهجنه» تقابل‌های خود را به شکلی دیگر شروع و سازمان پیمان آتلانتیک شمالی یا همان ناتو را در سال ۱۹۴۹ تأسیس کرد.
قضیه این‌جورکی و در وضعیت مو، یعنی همان اول تو ول بنما تا سپس من ول بنمایم ادامه داشت که بار دیگر به آمریکا خبر رسید که «چه نشسته‌ای که شوروی به صورت کاملاً سوسکی داره مناطق شرق آسیا رو می‌گیره.» برای همین بار دیگر آمریکا یک تکانی به خود داد و برای جلوگیری از پیشرفت کمونیست، سازمان پیمان آسیای جنوب شرقی به اختصار سیتو را در سال ۱۹۵۴ پایه‌گذاری و به شوروی‌ها اعلام کرد حالا سی یو. اما از آنجایی که آمریکایی‌ها دچار مرض کمون‌فوبیا یا همان عین چی از کمونیست شدن ترسیدن (مورخین اینجا اعلام کرده‌اند عین سگ)، بودند، همه‌اش خیال می‌کردند که شوروی کل دنیا را گرفت و برد و خورد، غافل از آنکه آنها در کشور خودشان هم چیزی برای خوردن پیدا نمی‌کنند.
قضیه این‌جورکی‌تر ادامه داشت که آمریکا این بار برای تخت شدن خیال خود، در سال ۱۹۵۵ در منطقه غرب آسیا اقدام به تأسیس سازمان پیمان مرکزی یا همان سنتو (CENTO) کرد. این سازمان ابتدا با حضور کشورهای ایران، عراق، پاکستان، ترکیه و انگلستان (از آنجایی که امکان دارد سوال پیش بیاید که مگر انگلستان جزو کشورهای منطقه است که باید بگوییم بله. البته خودش که نه؛ ولی کلی از کشورهای تحت قیومیتش، بله.) در بغداد شروع به کار کرد؛ ولی فقط چهار سال بعد و در پی کودتای عبدالکریم قاسم و سرنگونی نظام سلطنتی عراق، آنها اعلام کردند «خبه... خبه... دیگه برید دم در خونه خودتون بازی کنید» و بدین شکل از بازی خارج شد و مقر سنتو به آنکارا انتقال یافت.
قضیه به همین شکل ادامه داشت تا در نهایت و با پیروزی انقلاب اسلامی، ایران نیز از سنتو خارج شد و پاکستان هم با نگاه از روی دست ایران سازمان را ترک کرد و تنها ترکیه ماند و حوضش. این شد که سنتو بالکل منحل شد.