تلاش برای ساخت کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا
نیم نگاهی به «موهای تو خانه ماهی‌هاست»
کمیل فرحزادی
خبرنگار
موهای تو خانه ماهی‌هاست اثر محمدرضا شرفی‌خبوشان داستانی از قیام خونین مردم ورامین در پانزدهم خرداد سال 1342 است. مردم ورامین در اعتراض به دستگیری امام خمینی قیام کردند و به سمت تهران راه افتادند که در میانه راه توسط نیروهای نظام شاهنشاهی به رگبار بسته شدند. خبوشان داستان را از زبان پسر نوجوانی تعریف می‌کند که به صورت اتفاقی با قیام‌کنندگان به سمت تهران راهی می‌شود و ناگهان خود را میان معرکه آتش و خون می‌بیند. نویسنده در داستانش همان روستای کوچک را نمادی از کل ایران در نظر می‌گیرد و نشان می‌دهد که ظالم هر کجا باشد به اندازه خودش ظلم کردن می‌داند. خبوشان نمادهای عاشورایی را وارد داستانش کرده و حین داستان‌گویی مخاطب را به سال 61 هجری می‌برد و بازمی‌گرداند. گویی هم داستان عاشورایی می‌گوید وهم نمی‌گوید. نویسنده دختربچه‌ای با عنوان «دختر غاضریه»، را به عنوان راهنما به داستان آورده تا راوی را به عاشورایش برساند. کتاب می‌خواهد کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا بسازد. داستانش را با رگه‌هایی از اتفاقات سال 61 هجری می‌آراید. در خلال داستان و متناسب با شرایط از حضرت سیدالشهدا در روز‌های منتهی به عاشورا نقل‌قول می‌آورد. گویی تاریخ انقلاب اسلامی ایران را به قیام حضرت اباعبدا... متصل می‌کند و ظلم‌ستیزی و آزادگی را می‌ستاید. خواه این ظلم بازوی پرزور نوجوانی پشت‌گرم به قدرت روستایی «استوار» باشد یا سمبه پرزور و سرمست قدرت نظام شاهنشاهی. این ظلم‌ستیزی و آزادگی را به سرچشمه آزادگی و سرور آزادگان جهان، حضرت اباعبدا... مرتبط می‌کند.
«موهای تو خانه ماهی‌هاست» را می‌توان ادای دین خبوشان به محل تولدش، ورامین دانست. این کتاب و کتاب «کارخانه اسلحه‌سازی داوود داله» دو کتاب محمدرضا شرفی‌خبوشان برای مخاطب نوجوان است. بی‌کتابی، روایت دلخواه پسری شبیه سمیر وعاشقی به سبک ون‌گوگ از دیگر کتاب‌های محمدرضا شرفی خبوشان است.