سعیده احسانی راد/ باتوجه به مشکلات حمل و نقل فراوانی که در کلانشهر تهران وجود دارد، طراحی یک مدل جدید از حمل و نقل می‌تواند راهگشای بسیاری از معضلات ازجمله کاهش ترافیک و آلودگی هوا باشد. آبان ماه سال گذشته بود که علیرضا زاکانی، شهردار تهران برای اولین بار از بارگذاری خطوط تراموا در پایتخت صحبت و اعلام کرد که قابلیت بارگذاری ۲ الی ۳ خط تراموا در تهران وجود دارد که مطالعات آن در حال انجام است. تا اینکه اخیراً شهردار تهران وعده داد تا ۱۸ماه دیگر، تراموا را به پایتخت بیاورد. زاکانی با بیان اینکه تراموا در خط یک بی‌آرتی از ترمینال شرق تا میدان آزادی به طول ۱۸ کیلومتر راه‌اندازی می‌شود، گفت: احداث تراموا مقرون به صرفه است و پیش‌بینی کرده‌ایم سالانه ۵۵ میلیون مسافر می‌توانند از طریق این خط جابه‌جا شوند.
داریوش گل‌علیزاده، رئیس مرکز ملی هوا وتغییر اقلیم سازمان محیط زیست در گفت‌و‌گو با «ایران» درباره اینکه تراموا در کاهش آلودگی هوای تهران چقدر می‌تواند تأثیرگذار باشد، اظهارداشت: استفاده از وسایل حمل و نقل متنوع بویژه حمل و نقل‌های ریلی مثل مترو و ترموا موجب کاهش تردد با خودروهای شخصی می‌شود و طبیعتاً در کاهش انتشار آلاینده‌های هوا مؤثر خواهد بود. وی با بیان اینکه ابعاد بهره‌برداری از تراموای شهری باید در شورای عالی ترافیک مطرح و بررسی شود، گفت: مسائلی ازجمله اینکه آیا از منظر شهرسازی فضای لازم برای ایجاد زیرساخت تراموا وجود دارد یا نه و اینکه این اقدام چقدر به بهبود چرخه حمل و نقل عمومی کمک می‎کند، باید مورد بررسی قرار گیرد. رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت ازمحیط زیست افزود: توسعه حمل و نقل عمومی پاک متناسب با طراحی شهری و ظرفیت‌ها و ایجاد زیرساخت‌های لازم باعث کاهش سهم حمل و نقل با سوخت فسیلی می‌شود.
افزایش خطوط مترو
مؤثر در کاهش آلودگی هوا
گل‌علیزاده درباره تأثیر افزایش خطوط مترو در کاهش آلودگی هوا گفت: وقتی خطوط مترو توسعه پیدا کند حمل و نقل عمومی کارآمد‌تر می‌شود و مردم راغب می‌شوند که از حمل و نقل مترویی استفاده کنند، اما اینکه در حال حاضر مردم چرا کمتر از مترو استقبال می‌کنند، می‌تواند به دلیل کمبود واگن و پوشش ندادن حداکثری خطوط مترو باشد. دیگر اینکه گاهی زمان رسیدن قطارها طولانی می‌شود و این مو‌ضوع مشکلاتی را برای مردم ایجاد می‌کند. طبیعی است اگر مترو کارآمدی لازم را داشته باشد، به‌دلیل سرعت در جابه‌جایی سفرهای درون شهری، مردم از خودروهای شخصی، اتوبوس و تاکسی کمتر استفاده می‌کنند و این امر منجر به کاهش آلودگی هوا می‌شود.
به اعتقاد رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم، حمل و نقل عمومی کارآمد، یعنی شهروندان این امکان را داشته باشند تا با فاصله 500 متری از محل زندگی و کار خود به یکی از مؤلفه‌های حمل و نقل عمومی دسترسی داشته باشند. از طرفی دیگر، شهرداری‌ها باید برنامه‌ریزی کنند که سفرهای درون شهری با وسایلی همچون دوچرخه یا اسکوتر برقی انجام شود. این اقدامات، موجب ایجاد اشتیاق در مردم به سمت استفاده از حمل و نقل عمومی می‌شود.
فاصله تهران
از حمل و نقل عمومی پاک
وی درباره این موضوع که تهران از حمل و نقل عمومی پاک چقدر فاصله دارد، تصریح کرد: در تهران حداقل 8 هزار اتوبوس نیاز است اما در حال حاضر کمتر از ۲ هزار اتوبوس فعال است که بیش از ۸۰ درصد آنها فرسوده هستند. چنانچه بخواهیم برای توسعه و نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی، صرفاً از اتوبوس‌های دیزل سوز استفاده کنیم، به‌هیچ وجه به بهبود کیفیت هوا کمک نمی‌کنیم. گل‌علیزاده یادآور شد: باید توجه داشته باشیم که هوای تهران ظرفیت لازم را برای تهویه این همه آلاینده ندارد، لذا نوسازی با اتوبوس‌های برقی، گازسوز و توسعه حمل و نقل ریلی باید در دستور کار مدیریت شهری قرار گیرد. طبیعتاً تنوع در حمل و نقل عمومی با تأکید بر حمل و نقل عمومی پاک، می‌تواند کلانشهرها را از نظر کیفیت هوا به شرایط مطلوب برساند.