محمدحسین اسماعیلی
مدیرکل توسعه آموزش‌های فرهنگی و هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

 هنرمند شدن علاوه بر اینکه جوهره ذاتی می‌طلبد و امری فطری است، نیازمند پرورش و آموزش است و با توجه به اینکه امروزه ابزارهای هنری وسیله‌ای کارا و رسانه‌ای آگاهی‌بخش در عرصه‌های اجتماعی ملی و بین‌المللی به حساب می‌آید، باید برای گسترش این ثروت و سرمایه اجتماعی و ملی اهتمامی بسیار کرد و واسپاری آن به دست تقدیر و گذشت زمان کاری عبث و بی‌فرجام است که نتیجه‌ای جز اضمحلال و فروپاشی هنری و سیر قهقرایی هنر و هویت فرهنگی در پی نخواهد داشت.
بر اساس قوانین و مقررات بالادستی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی متولی اصلی حوزه فرهنگ، هنر و رسانه بوده و «آموزش‌‌های فرهنگی و هنری» نیز از جمله وظایف ذاتی این وزارتخانه محسوب می‌شود.
طبق ماده 2 قانون اهداف و وظایف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، این وزارتخانه مسئول اجـرای سیاسـت‌های رسـمی نظام جمهـوری اسلامی ایران در زمینه فرهنگ عمومی است. لذا تمامی امور مرتبط با حوزه‌های فرهنگی و هنری از جمله آموزش‌های آزاد فرهنگی و هنری نیازمند سیاست‌گذاری‌ها و ملاحظاتی است که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی متولی اصلی آن است. حوزه آموزش‌های آزاد فرهنگی و هنری از حساسیت‌هایی برخوردار است که نباید به آن صرفاً به عنوان شغل و حرفه و مهارت نگاه کرد و این موضوع در دایره سیاست‌های فرهنگی می‌گنجد که نیازمند سیاست‌گذاری مجزایی است.
بر همین مبنا، مصوبه 477 شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز اعطای مجوز آموزشگاه‌های آزاد هنری را بر عهده وزارت فرهنگ نهاده است؛ در این راستا صدور مجوز آموزشگاه‌های موسیقی به دلیل ویژگی‌های خاص این حوزه بر اساس مصوبه فوق بر عهده شورای مرکزی نظارت بر آموزشگاه‌های آزاد هنری مستقر در معاونت امور هنری و پس از طی آزمون‌های تخصصی و صلاحیت‌سنجی سپرده شده است و صدور بقیه مجوزهای آموزش هنری در سایر رشته‌ها به استان‌ها تفویض شده است. همچنین تعیین مدرسین هنری آموزشگاه‌های آزاد هنری با گذراندن آزمون‌های تخصصی و استعلام صلاحیت‌های فردی و در نهایت صدور کارت صلاحیت تدریس صورت می‌گیرد.
اما برخی دستگاه‌های غیرتخصصی بدون توجه به این حساسیت‌ها و بی‌اعتنا به سیاست‌های فرهنگی، نسبت به صدور مجوز آموزش موسیقی و سایر رشته‌های هنری اقدام می‌کنند. در موارد متعددی مشاهده شده است افرادی که نتوانسته‌اند از وزارت فرهنگ به دلایل فنی و تخصصی یا عدم صلاحیت مجوز دریافت کنند، با مراجعه به این دستگاه‌ها ظرف مدت کوتاهی مجوز دریافت کرده‌اند. این دستگاه‌ها در طول این سالیان بدون توجه به مکاتبات و مذاکرات فراوان و اخطارهای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، به صدور هزاران مجوز آموزشگاه‌های هنری و راه‌اندازی کلاس‌های آموزشی در رشته‌های مختلف اقدام کرده‌اند.
امروزه در هر کوی و برزن تابلوی آموزشگاهی را مشاهده می‌کنید که آموزش موسیقی، تئاتر، سینما و... را ارائه کرده که فاقد مجوز از وزارت فرهنگ بوده و از سایر دستگاه‌ها مجوز اخذ کرده است.
این موازی‌کاری‌ها موجب اخلال جدی در سیاست‌های فرهنگی و بروز مشکلات عدیده‌ای در آموزش‌های فرهنگی و هنری به‌ویژه در استان‌ها و شهرستان‌ها شده است. به دلیل نگاه صرفاً کمی به این حوزه و صدور مجوزهای فراوان در رشته‌های فرهنگی و هنری توسط دستگاه‌های غیرتخصصی، آموزشگاه‌های دارای مجوز از وزارت فرهنگ از رمق افتاده‌اند. چه‌بسا روزی فرارسد که اکثر آموزشگاه‌های هنری وزارت فرهنگ به همین دلایل تعطیل شوند و آموزشگاه‌های دیگر سکاندار آموزش هنر در کشور شوند و این زنگ خطر از هم‌اکنون به صدا درآمده و اگر تدبیری برای آن اندیشیده نشود به‌زودی شاهد این اتفاق خواهیم بود. گویی اراده‌ای جزم شده تا آموزشگاه‌های هنری از چتر نظارتی و سیاست‌گذاری کلان فرهنگی کشور خارج شوند و به این بهانه که آموزش موسیقی و هنر نیز یک شغل است این اتفاق در حال رخ دادن است.
از آنجا که این موضوع در طول سالیان متمادی به معضلی عمده تبدیل شده و مشکلات عدیده نظارتی و حتی امنیتی به­ وجود آورده است، ضروری است که متولیان امر و مسئولان عالی‌رتبه برای این معضل اساسی چاره‌اندیشی  کنند تا این مشکل به بحرانی لاینحل تبدیل نشود.