« ایران» از تجهیز نظام آموزشی به فناوریهای نوین گزارش میدهد
تجربه یادگیری کاربردیتر در مدارس هوشمند
مدیران دو مدرسه هوشمند در گفتوگو با خبرنگار گروه اجتماعی از ارتقای آموزش در این مدارس گفتند
غزل رضاییثانی
گروه اجتماعی
در دولت چهاردهم، هوشمندسازی مدارس از سطح نصب تجهیزات دیجیتال فراتر رفته و بهعنوان بخشی از ارتقای کیفیت فضای یاددهی و یادگیری تعریف شده است. به گفته رئیس سازمان توسعه، تجهیز و نوسازی مدارس استان تهران تعریف به خصوصی درباره هوشمندسازی مدارس وجود دارد. عباس زارع در گفتوگو با «ایران» با بیان اینکه هوشمندسازی مدارس صرفاً به معنای نصب فناوریهای نوین نیست، میگوید: «ما هوشمندسازی مدارس را بخشی از فرآیند ارتقای کیفیت آموزش میدانیم. بر همین اساس، در پروژههای جدید، زیرساختهای مورد نیاز از جمله شبکه برق استاندارد، کابلکشی ساختیافته، فضاهای مناسب برای تجهیزات هوشمند، ایمنی الکترونیکی و آمادگی فیزیکی کلاسها پیشبینی شده است. همچنین در مدارس موجود، بر اساس اولویتها و اعتبارات، اقدامات زیرساختی لازم برای پذیرش تجهیزات هوشمند انجام میشود تا بستر مناسب برای آموزش نوین فراهم شود.»
زارع روند توسعه مدارس هوشمند در تهران را تدریجی و مرحلهای توصیف میکند و توضیح میدهد: «در حال حاضر بخش قابل توجهی از مدارس استان تهران از اجزایی از آموزش هوشمند بهرهمند شدهاند؛ از جمله استفاده از تجهیزات کمکآموزشی دیجیتال، کلاسهای مجهز به نمایشگر هوشمند و زیرساخت آماده اتصال به شبکه. با توجه به گستردگی استان و تفاوت شرایط مناطق، توسعه مدارس هوشمند به صورت هدفمند و بر اساس اولویتهای آموزشی در حال پیگیری است.»
رئیس سازمان توسعه، تجهیز و نوسازی مدارس استان تهران با اشاره به ضرورت همافزایی میان نهادهای مختلف برای هوشمندسازی مدارس میگوید: «هوشمندسازی مدارس یک اقدام بینبخشی است و بدون همکاری دستگاههای گوناگون محقق نمیشود. در این مسیر، همکاری نزدیکی با وزارت آموزش و پرورش، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، شهرداریها، خیرین مدرسهساز و شرکتهای دانشبنیان داریم. این همافزایی موجب شده اقدامات هوشمندسازی با نگاه جامعتر و اثربخشتری پیش برود.»
او وضعیت استان تهران در زمینه مدارس هوشمند را مثبت اما نیازمند توسعه بیشتر میداند: «در بخش زیرساخت فیزیکی پیشرفت قابلتوجهی حاصل شده و بسیاری از مدارس از آمادگی لازم برخوردارند. با این حال، برای رسیدن به نقطه مطلوب باید تکمیل تجهیزات، توسعه محتوای آموزشی دیجیتال و توانمندسازی نیروی انسانی را در دستور کار قرار دهیم و این موارد در چهارچوب برنامهریزی مشترک پیگیری میشود.»
نقش اینترنت پرسرعت
در جهش مدارس هوشمند
چندی پیش وزارت ارتباطات و وزارت آموزش و پرورش تفاهمنامهای برای مجهز کردن مدارس به اینترنت پر سرعت امضا کردند. رئیس سازمان نوسازی مدارس تهران درباره طرح وزارت ارتباطات برای ارائه اینترنت پرسرعت به مدارس میگوید: «اینترنت پرسرعت و پایدار، امکان دسترسی به محتوای آموزشی دیجیتال، آموزشهای برخط و سامانههای هوشمند را فراهم میکند. بدون زیرساخت ارتباطی مناسب، تجهیزات هوشمند کارایی لازم را نخواهند داشت؛ بنابراین، این طرح نقشی شتابدهنده در تحقق مدرسه هوشمند دارد.»
زارع درباره تفاوت مدارس هوشمند ایران با نمونههای جهانی میگوید: «تفاوت اصلی در سرعت و مسیر توسعه است، نه در فلسفه کار. کشورهای پیشرو سالهاست در این زمینه سرمایهگذاری مستمر داشتهاند. در ایران نیز جهتگیری درست شکل گرفته و اقدامات مؤثری آغاز شده است. اما با توجه به گستردگی کشور و محدودیت منابع، تحقق کامل مدرسه هوشمند نیازمند زمان و مشارکت بیشتر خواهد بود. نکته مهم، حرکت به سوی عدالت آموزشی و بومیسازی مدلهای هوشمندسازی است.»
نسل جدید با مدرسه هوشمند ارتباط بهتری دارد
فرآیند هوشمندسازی مدارس در تهران و سراسر کشور از مناطقی آغاز شده است که در مقایسه با دیگر نقاط، از امکانات آموزشی کمتری برخوردار هستند. این طرح در راستای عدالت آموزشی و گسترش بهرهمندی دانشآموزان از ابزارهای فناورانه در آموزش، با دستور مستقیم رئیسجمهوری آغاز شد. ابراهیمی، مدیر دبیرستان دخترانه «قدس گلسار» که یک مدرسه عادی دولتی در شهر قدس تهران برای پایههای هفتم تا نهم متوسطه اول است، درباره هوشمند شدن این مدرسه به «ایران» میگوید: «مدرسه ما در آذرماه امسال بهصورت کامل هوشمندسازی شد. نصب و راهاندازی تجهیزات زمان زیادی نبرد، چون توسعه مدرسه ما با دستور مستقیم ریاست جمهوری انجام شد. یکی از مهمترین ابزارهای مدارس هوشمند، تلویزیونهای هوشمند هستند، در مدرسه ما نیز شش کلاس به این تجهیزات مجهز شدهاند تا معلمان بتوانند در فرآیند آموزش از آن استفاده کنند. در واقع این فناوریها یاریرسان معلمان در ارائه بهتر محتوای درسی و بهبود روشهای آموزشی هستند.»
ابراهیمی با اشاره به تغییرات نسلی در میان دانشآموزان و ضرورت استفاده از فناوریهای هوشمند میگوید: «دانشآموزان امروز آگاهتر و علاقهمندتر به فناوری هستند، بنابراین لازم است مدارس نیز با استفاده از ابزارهای هوشمند جذابیت و کیفیت آموزش را افزایش دهند. روشهای سنتی و قدیمی که معلم فقط گوینده بوده، دیگر کارایی ندارد. یادگیری در مدرسه هوشمند تعاملی و پویاست و موجب افزایش رغبت و انگیزه دانشآموزان میشود.»
او همچنین به مزایای آموزشی مدارس هوشمند اشاره میکند و میگوید: «معلمان میتوانند از بستههای آموزشی آنلاین، نرمافزارهای آموزشی و بسترهایی مثل گوگل میت برای تدریس مجازی و تعاملی بهرهمند شوند. این امکانات در سامانههای آموزش و پرورش نیز در دسترس است و زمینه ارتقای کیفیت تدریس را فراهم میکند. استفاده از تلویزیونهای هوشمند به معلمان اجازه میدهد هر نوع محتوای آموزشی را در بستر شبکه بارگذاری کرده و در کلاس پخش کنند.»مدیر دبیرستان قدس گلسار با تأکید بر افزایش یادگیری دانش آموزان میگوید: «تجهیز مدارس به فناوریهای نوین آموزشی نه تنها بازده یادگیری را افزایش میدهد، بلکه سبب میشود دانشآموزان علاقه و انگیزه بیشتری برای حضور در کلاس پیدا کنند. نسل امروز یک گام جلوتر از معلمان حرکت میکند و آموزش نیز باید به همان اندازه جذاب و بهروز باشد.»
دانش آموزان ترک تحصیلی
به مدرسه هوشمند برگشتند
در گوشهای از کوی پردیس اهواز، مدرسهای تازه متولد شده که قرار است آینده آموزش فنی و حرفهای در خوزستان را متحول کند. هنرستان دخترانه «پردیس ایران» با بهرهگیری از فناوریهای هوشمند و رویکرد آموزشی نوین، به الگویی برای مدارس نسل جدید تبدیل شده است. آلکثیر مدیر این مدرسه در گفتوگو با «ایران» درباره اینکه چطور این مدرسه هوشمند شد، میگوید: «هنرستان دخترانه پردیس ایران در حال حاضر دارای چهار رشته حسابداری، کامپیوتر، طراحی دوخت و تربیت کودک است. این هنرستان پیشتر با یک دبیرستان نظری ادغام شده بود، اما در بهمنماه سال گذشته، با حضور آقای پزشکیان در منطقه، کلنگ ساخت یک مدرسه جدید زده شد و تصمیم گرفته شد هنرستان از دبیرستان نظری جدا شود. از آن زمان، مدرسه ما بهعنوان یک هنرستان مستقل ویژه دختران فعالیت خود را آغاز کرد و با شیوهای کاملاً هوشمند ساخته شد.»
او با اشاره به اینکه مدرسه پردیس ایران در مدت زمان کوتاهی ساخته شد، میگوید: «این مدرسه که در منطقه حاشیهای شهر قرار دارد، فقط در مدت هشت ماه ساخته شد و اکنون بهعنوان یکی از مدارس هوشمند اهواز، از الگوی ساخت آن برای سایر مدارس شهر نیز استفاده میشود. مدرسه هوشمند پردیس در آبانماه امسال افتتاح شد و دارای ۱۲ کلاس درس و سه کارگاه هوشمند آموزشی است.»
آلکثیر با اشاره به مزایای هوشمندسازی مدارس میگوید: «بخش زیادی از فعالیت دانشآموزان هنرستانی در بسترهای عملی انجام میشود. هوشمندسازی باعث شد که پروژههای آنان از حالت صرفاً تئوری و حفظی خارج شده و در قالب فعالیتهای عملی و شبیهسازیشده ارائه شوند. اکنون آموزش دروس به صورت شبیهسازی در کارگاههای هوشمند انجام میشود و دانشآموزان تجربه یادگیری واقعیتر و کاربردیتری دارند.»
این مدیر مدرسه درباره اینکه هوشمندسازی کیفیت آموزش را بالا میبرد، میگوید: «در گذشته، بیشتر آموزشها تئوری بود و دانشآموزان مطالب را فقط حفظ میکردند، اما حالا محتوای آموزشی در بستر هوش مصنوعی و با شبیهسازی، واقعیتها به نمایش تبدیل میشود. این تغییر باعث شده کیفیت یادگیری و سطح مهارت دانشآموزان ارتقا پیدا کند. پیشتر، دانشآموز مجبور بود در ذهن خود مطالب را تصور کند، ولی اکنون میتواند آنها را بهصورت عملی و ملموس در محیط هوشمند مشاهده کند.»
او درباره بازگشت دانشآموزان بازمانده از تحصیل میگوید: «در منطقهای که مدرسه ما قرار دارد، تعداد زیادی از دانشآموزان ترکتحصیل کرده بودند. اما از زمانی که مدرسه هوشمند شد و امکانات و فضای آموزشی بهتری در اختیار قرار گرفت، حدود ۶۰ نفر از دانشآموزانی که ترک تحصیل کرده بودند، امسال با ثبتنام مجدد در مدرسه ما، به چرخه تحصیل بازگشتند.»
