در آیین گرامیداشت روز دانشجو مطرح شد
فراخوان پزشکیان به دانشگاهیان
دیروز در مراسم روز دانشجو که با حضور رئیسجمهوری در دانشگاه علوم پزشکی تهران برگزار شد، روی پاکتی که یکی از دانشجویان سخنران همراه خود داشت و نوشتههایش را در آن قرار داده بود، نوشته شده بود: «بغضی که در گلو ماند.» این دانشجو، متن کاغذهای درون این پاکت را برای رئیسجمهوری و دیگر دانشجویان قرائت کرد. فقط این دانشجو با دیدگاههای نزدیک به اصولگرایی نبود که نظرات خود درباره مسائل کشور را بیان کرد. نمایندگان تشکلهای دانشجویی با رویکردهای اصلاحطلبانه، تشکلهای علمی و تشکلهای فرهنگی دانشجویی هم دیروز در دانشگاه علوم پزشکی تهران فرصت یافتند نظرات خود را در برابر رئیسجمهوری طرح کنند. بویژه اینکه در این آیین، نه تنها رئیسجمهوری مخاطب مستقیم آنان بود و میتوانستند آنچه میخواهند را بیفاصله و لکنت بیان کنند، بلکه میدانستند به واسطه اهمیت این آیین، صدا و مطالباتشان در گستره ملی هم طنینانداز میشود. مسعود پزشکیان هم فقط به شنیدن اظهارات آنان و گوش دادن به قرائت دانشجویان از روی متن بسنده نکرد. در پایان سخنرانی هر دانشجو، وقتی که از پشت تریبون پایین میآمد، رئیسجمهوری از روی صندلی برمی خاست، کوتاه با آنان گفتوگو میکرد و متن سخنرانیهایشان را از آنان میگرفت؛ نشانهای از اینکه پزشکیان فقط درپی شنیدن چند سخنرانی و بعد هم رفتن از این آیین رسمی نبود، بلکه نشان داد که او درپی تعاملی دو سویه میان دانشگاه و دولت است. دعوت از دانشگاه و دانشجویان برای مشارکت در حل مسألههای کشور، یکی از پرتکرارترین بخشهای سخنان دیروز رئیسجمهوری بود. پزشکیان در سخنرانی خود هم به این دغدغههای مطرح شده پاسخ داد، هم مسألههای کشور را برشمرد؛ مسألههایی که دولت موظف است آن را حل کند. نکته اینکه در این آیین، رئیسجمهوری نه درباره کارهای انجام شده از سوی دولت بزرگنمایی و غلو کرد، نه هنگام اشاره به مشکلات، آنها را ناشی از ضعف کشور یا عملکرد دولتهای گذشته برشمرد. او صرفاً مسألهها را روی میز گذاشت، یک به یک و با تفصیل، زیرا مخاطب او نخبگان علمی و اجتماعی ایران بودند. شاید دانشجویان مسألههای سیاسی را هم مطرح کرده باشند، اما رئیسجمهوری وارد زمین سیاست بازیهای مرسوم نشد. او صرفاً سیاستی را طرح کرد که به دنبال حل مسألههای کشور و مردم است، سیاستی که دغدغهمندان ایران و فردای این سرزمین را به مشارکت و همکاری با تکیه بر همدلی دعوت میکند.
بدون توهین گفتوگو کنیم!
رئیسجمهوری سخنان خود را با قرائت آیاتی از قرآن کریم آغاز کرد و برپایه این آیات، این سؤالات را مطرح کرد: «بهتر نیست وقتی گفتوگو میکنیم و حرف میزنیم، با مهربانی، منطق، دلیل و بدون تهمت زدن و کسی را محکوم کردن حرفمان را بزنیم و انتقاد کنیم؟ با منطق گفتوگو کنیم، بدون اینکه به کسی توهینی کرده باشیم!» پزشکیان آیاتی دیگر درباره پرهیز از مسخره کردن یکدیگر قرائت کرد و افزود: «خداوند میفرماید همدیگر را مسخره نکنید، چه بسا معلوم شود آن دیگران بهتر از ما باشند. به یکدیگر طعنه نزنید، انگ نچسبانید و بعد از اینکه قبول کردید با هم باشید، دیگر همدیگر را اینطور خراب نکنید؛ اگر از چنین کارهایی توبه نکنید ظالم هستید.» وی به سخنان امام علی(ع) در نهج البلاغه درباره خودشناسی اشاره و تأکید کرد: «اصول مدیریتی مدرن هم تأکید دارد ما خودمان را بشناسیم و دریابیم چه فرصتها و تهدیدهایی پیشرو داریم.» رئیسجمهوری ادامه داد: «همه شما میدانید که 50 درصد مردم پای صندوقهای رأی نیامدند و 50 درصد بقیه هم بخشی از آنان با اکراه پای صندوقهای رأی آمدند؛ باید صادقانه با هم گفتوگو کنیم.» وی گفت «این روند باید پیام روشنی به ما بدهد، اینکه اگر ایران و کشورمان را میخواهیم، باید بدانیم و قبول کنیم که همه آن کسانی که آمدند و همه آن کسانی که به هر دلیلی نیامدند، متعلق به ایران ما هستند و همانگونه که مقام معظم رهبری فرمود، همه پای این ایران ایستادند؛ پس بهتر نیست که ما دیگران را اجنبی و خودمان را خودی حساب نکنیم؟»
کسی که میتواند کاری بکند بیاید
رئیسجمهوری در ادامه گفت که منظورش از بیان این آیات و روایات چه بوده است. وی اظهارکرد: «آنچه میخواهم بگویم، این است که؛ هر کسی میتواند کاری کند، این گوی و این میدان؛ اگر فکر میکنید منِ نوعی، نمیتوانم کاری کنم، نمیخواهد به من فحش بدهید، آن کسی که میتواند کار کند به میدان بیاید، بقیه هم کمک کنیم تا مشکل را رفع کنیم.»
پزشکیان در واکنش به وضعیت موجود کشور، خودش را هم مسئول عنوان کرد و گفت: «شاید من (به صورت مستقیم) این مشکل را ایجاد نکرده باشم، اما (به طور غیرمستقیم) من هم در ایجاد این مشکلات مقصرم، برای اینکه از ابتدای انقلاب در این جریانات بودم؛ چپ یا راست، بیتفاوت یا دغدغهمند، بالاخره من هم هستم، بودم و باید پاسخگو باشم.»
وی با اشاره به اینکه ناترازی برق، آب، محیط زیست، پول یا ناترازیهای فرهنگی و ناترازی حرف و عمل چیزی نیست که تازه به وجود آمده باشد، نوع دیگری از نگاه به این ناترازیها را پیشنهاد کرد: «این ناترازیها وجود دارند، راهحل چیست؟ راه همان وفاق و همدلی و پذیرفتن تفاوتهاست؛ انگ نچسباندن، مسخره نکردن، خودی و غیرخودی درست نکردن.»
پزشکیان اضافه کرد: «اینگونه نیست کسانی که پای صندوقهای رأی نیامدند، بد باشند، آنان حتماً گلایهها و حتماً حقی داشتند که نتوانستیم جواب آنان را بدهیم؛ باید جواب بدهیم اگر میخواهیم ایرانمان را حفظ کنیم.»
درس گفتوگو در دانشگاه
در ادامه سخنان رئیسجمهوری، یک دانشجو بدون داشتن وقت و خارج از برنامه، سخنانی را خطاب به رئیسجمهوری مطرح کرد. پزشکیان به این رفتار این طور واکنش نشان داد: «شما حرف زدید و من گوش کردم، حالا شما هم حرفهای من را گوش کنید.»
وی اضافه کرد: «شما میتوانید سخنان مرا بپذیرید یا نپذیرید، این، جای دعوا ندارد. ما هم دانشجو بودیم و بحث میکردیم، اما یاد گرفته بودیم مانع حرف زدن یکدیگر نشویم. دانشجو برای خودش نظر دارد، فوقش اینکه نظر من را نپذیرید، یا من نظر دانشجویی که اینجا حرف زد را نپذیرم، اما دلیل ندارد مانع حرف زدن یکدیگر شویم یا نظر هم را مسخره کنیم!»
پزشکیان در ادامه باز هم به ضرورت رعایت چهارچوبهای اخلاقی در حوزه عمومی اشاره کرد و با تأکید بر اهمیت یادگیری تحمل نظر مخالف، مدارا در گفتوگو و پرهیز از توهین و تمسخر، گفت: «کسانی که اینجا سخن گفتند، دلشان میخواهد مملکت درست شود، اما هر کس از دید خودش این را بیان میکند. من باید تلاش کنم تا جایی که ممکن است و از دستم برمیآید، دیدگاههای مختلف را در حد امکان اجرایی کنم، ولی مشکلات به این راحتی قابل حل نیست.»
رئیسجمهوری برای نشان دادن اینکه «مشکلات به این راحتی قابل حل نیست»، از مسأله بنزین مثال زد. وی با اشاره به سخن یکی از سخنرانان در زمینه وعده انتخاباتی دولت درباره نرخ بنزین و تفاوت عملکرد امروز، گفت: «تأکید من اجرای عدالت بود و گفتم عدالت را پیاده میکنیم. ما الان 4 میلیارد دلار بنزین به ازای هر لیتر 60 هزار تومان میخریم و به قیمت هزار و500 تومان به عدهای میفروشیم. از سوی دیگر ناچاریم معیشت اکثریتی از مردم که خودرو ندارند و از این بنزین بهرهای نمیبرند را سامان دهیم، اما منابع مالی کافی برای آن نداریم.»
پزشکیان اضافه کرد: «اگر قرار باشد با این وضعیت منابع ارزی، همچنان بنزین را گران بخریم و ارزان به عدهای بدهیم و در مقابل برای تأمین کالاهای اساسی ارز نداشته باشیم، این وضعیت قابل ادامه نیست، آن هم در شرایطی که ارز واردات، متعلق به همه کسانی است که در کشور زندگی میکنند، نه فقط عدهای که با سوزاندن بنزین ارزان از آن بهرهمند میشوند.» رئیسجمهوری ادامه داد: «البته تاکنون نکردیم، گفتیم فعلاً بنزین خودروهای دولتی، مناطق آزاد و خودروهای تازه تحویل شده، 5 هزار تومان باشد.» پزشکیان تأکید و اعلام چندین باره دولت درباره اصلاح قیمت بنزین را اینجا هم تکرار و اعلام کرد: «از درآمد ناشی از افزایش قیمت بنزین هیچ مبلغی نصیب دولت نمیشود.» رئیسجمهوری برای آشنایی بیشتر نخبگان اجتماعی، علمی و سیاسی جامعه با معضل بنزین در کشور، این مسأله را با تفصیل بیشتری توضیح داد و گفت: «ارز را بهسختی به دست میآوریم و برای تأمین معیشت مردم نیز در سختی هستیم. سالهای گذشته 15 تا 18 میلیارد دلار برای تأمین کالاهای اساسی ارز تخصیص مییافت و اکنون 8 میلیارد دلار؛ سؤال این است که باقی این نیاز باید از کجا تأمین شود؟ بعد هم میگوییم باید مقاومت کنیم که البته باید هم مقاومت کنیم، زیرا ما تسلیم نخواهیم شد.» وی با بیان اینکه «برای همه اینها راه وجود دارد» گفت: «اول باید بدانیم مشکل چیست و بعد برای مداخلهای که انجام میدهیم، به یک زبان و نگاه مشترک برسیم و بعد کمک کنیم این روند جلو برود، هرچند برای یک عدهای ممکن است سخت باشد.»
رئیسجمهوری افزود: «به ریاست محترم مجلس هم عرض کردم، بودجهای که داریم تدوین میکنیم، تاکنون فقط 2 درصد نسبت به امسال رشد دارد، در صورتی که تورم ما همان 40 درصد و 50 درصد است. از خودمان در دولت هم شروع و سعی کردیم تا جایی که ممکن است هزینههای خود را کم کنیم. زیرا عامل تورم، دولت و بانکها هستند. اگر به نمایندگان محترم مجلس برنخورد، که خودم هم نماینده مجلس بودم، مشخص است که چقدر پول داریم، اما توقع تا دلتان بخواهد زیاد داریم. وقتی توقعات را زیاد میکنیم و میگوییم باید اجرا شود، اما پول وجود ندارد، ناچار پول چاپ میکنند و تورم ایجاد میشود و فقرا، کارمندان و حقوقبگیران آسیب میبینند، یعنی ما داریم برای تعهداتی که پول آن را نداشتیم، از جیب اینان پول درمیآوریم، تازه این تعهدات را نصفه کاره هم میگذاریم.»
پزشکیان با اشاره به وجود 7 هزار همت پروژههای نصفه کاره در کشور، ادامه داد: «حالا با این وضعیت میخواهیم پروژه جدید هم بیاوریم؟ ما گفتیم پروژه جدید را نمیپذیریم، نمیخواهیم به مردم وعده غلط دهیم. میگوییم بسیاری از این پروژههای نیمه کاره را در بودجه نیاورید، اما آن پروژههایی که میتوانیم تمام کنیم، هم انجام میدهیم؛ اگر انجام ندادیم ما را محاکمه کنید. اما چرا وعدههای نادرست به مردم میدهیم؟»
ادامه در صفحه 2
