برسام جنتی
گروه علم و فناوری

پژوهشگران با بررسی ده‌ها هزار اسکن چشمی با کمک هوش مصنوعی، موفق به شناسایی زودهنگام بیماران پرخطر در زمینه قوز قرنیه شدند تا به این ترتیب نیاز به پیوند قرنیه کاهش یابد و از نابینایی این بیماران نیز جلوگیری شود.
درمان بیماری قابل کنترل قوز قرنیه چندان سخت نیست به شرط آنکه روش درمان به درستی انتخاب شود؛ موضوعی که هوش مصنوعی به‌خوبی از پس آن برآمده و می‌تواند سال‌ها پیش از پزشکان، تشخیص دهد کدام بیمار مبتلا به قوز قرنیه، نیازمند درمان فوری است و کدامیک را می‌توان تحت پایش و نظارت قرار داد.
 این بیماری معمولاً در نوجوانی یا اوایل بزرگسالی آغاز می‌شود و گاه سال‌ها بعد شدت می‌گیرد. نرخ شیوع این بیماری، یک نفر از هر ۳۵۰ نفر است و در برخی موارد، استفاده از لنزهای تماسی می‌تواند به مدیریت علائم کمک کند، اما گاه بیماری به‌سرعت پیشرفت می‌کند و درصورت عدم درمان، تنها راه پیوند قرنیه خواهد بود. پیش از این، پایش طولانی‌مدت بیماران برای تعیین روش درمان، فرآیندی پرهزینه، وقت‌گیر و فرسایشی بود اما اکنون با کمک هوش مصنوعی می‌توان حتی در اولین مراجعه، بیماران پرخطر را شناسایی و درمان را زودتر آغاز کرد.
دکتر «شفیع بلال» از کالج لندن در این‌باره می‌گوید: «تنها درمانی که می‌تواند جلوی پیشرفت این بیماری را بگیرد، «Cross-linking» است؛ درمانی که با استفاده از اشعه فرابنفش و قطره‌های ویتامین B2 (ریبوفلاوین)، قرنیه را سخت‌تر می‌کند. این روش در بیش از ۹۵ درصد بیماران موفقیت‌آمیز است، اما مشکل اینجاست که پزشکان تاکنون نمی‌توانند با دقت پیش‌بینی کنند کدام بیمار نیازمند درمان فوری است و کدامیک را می‌توان تحت نظر گرفت.
در تحقیق جدید، پزشکان با کمک هوش مصنوعی، ۳۶ هزار و ۶۷۳ تصویر OCT (توموگرافی انسجام نوری) مربوط به ۶۶۸۴ بیمار را مورد بررسی قرار دادند. الگوریتم هوش مصنوعی توانست تنها با داده‌های اولین مراجعه، پیش‌بینی کند که آیا بیماری پیشرفت خواهد کرد یا پایدار می‌ماند. این اولین پژوهشی است که با این سطح از دقت، می‌تواند خطر پیشرفت بیماری را تنها بر اساس اسکن‌ها و داده‌های بیمار پیش‌بینی کند. به این ترتیب، بیماران پرخطر زودتر درمان می‌شوند و بیماران کم‌خطر نیز نیازی به مراجعات و آزمایش‌های غیرضروری نخواهند داشت.