«ایران» در یکسالگی دولت، نقش و سهم رئیسجمهوری در دولت را بررسی میکند
طبیب وفـــاق
در ایران، عموماً نقش «رئیسجمهوری» مهمتر از نقش «دولت» است؛ دلیل هم روشن است، نهادها رو به ضعف رفتهاند و سازوکارهای اداری کارایی لازم را ندارند. به همین دلیل «دولت» به عنوان یکی از بزرگترین اختراعات و اکتشافات بشر، به مثابه یک ماشین غولآسا که باید همه اجزای آن در جای خود به درستی کار کنند، کار نمیکند. در چنین شرایطی، اگر نباشد موتور محرکی که به هر طریقی و با هر زور و توانی، بتواند همه اجزای این سازه غولآسا را به حرکت درآورد، از دولت کار چندانی ساخته نیست. براین اساس میتوان مسعود پزشکیان را نه فقط رئیس دولت یا رئیسجمهوری، بلکه موتور محرکه دولت چهاردهم تصویر کرد. این موتور محرکه در دو حوزه کار کرده است؛ تحقق وفاق ملی و پیشبرد برنامههای دولت. امروز همه فعالان و صاحبنظران سیاسی معتقدند که آن میزانی از وفاق که اکنون در کشور شکل گرفتهاست، بیش از همه مرهون شخصیت خود رئیس جمهوریاست، رئیسجمهوری که در هر مسالهای، اصل را بر کار گذاشته، نه منیت و سرمایه سیاسی خودش. در حوزه موتور محرک بودن پزشکیان برای کارکرد دولت هم، میتوان از دو واقعیت استفاده کرده: اولین جلسات پزشکیان در مقام رئیسجمهوری، محتوای جلسات و نشستهای او در هیأت وزیران و بازدیدهای سرزده از وزارتخانهها. هنوز یک ماه از نشستن پزشکیان بر صندلی ریاست جمهوری نگذشته بود که جلساتش با موضوعاتی چون «توسعه اقتصاد دریامحور و سواحل مکران»، «نهضت عدالت آموزشی» و «جلسات برای رفع ناترازی» آغاز شد. یعنی پزشکیان این جلسات را وقتی آغاز کرد که هنوز دولت به طور کامل شکل نگرفته بود و وزرا هنوز با کارهای خود آشنا نشده بودند. اما پزشکیان منتظر دولت نماند، به عنوان رئیسجمهوری شخصاً مأموریتهای چندگانه «توسعه سواحل مکران»، «نهضت مدرسهسازی» و «رفع ناترازی از طریق توسعه تولید برق از انرژی خورشیدی» را دنبال کرد. در بازدیدهای او از ستادهای دولت، اعم از وزارتخانهها و سازمانها، مسألههای موردی دنبال میشود؛ تحول در نظام بودجه، تحول در نظام اداری، اصلاح نظام مدیریت شرکتهای دولتی و مانند آن. اگر مسعود پزشکیان رئیسجمهوری نبود، ادغام و اصلاح ساختار در وزارت جهاد کشاورزی اتفاق نمیافتاد و اصلاحات اداری دیگر هم در دستورکار قرار نمیگرفت. همه اینها به این معنی است: اگر نگوییم مسعود پزشکیان، خود دولتی به تنهایی است، دستکم موتور محرکه دولت چهاردهم است، حتی اگر عدهای یا نخواهند این ظرفیت را ببینند یا بخواهند توان این موتور را با حاشیههایی که خودشان میسازند، مشغول کنند.