شکارچیان متخلف با پرداخت جریمه آزاد میشوند
گروه زیست بوم/ «رضا رستگار» فرمانده یگان حفاظت سازمان حفاظت محیطزیست کشور در مراسم تشییع شهید شهمرادی خبر داد:«تا پایان سال، ۴۸۰ محیطبان جدید جذب میکنیم.» قدیر حسنزاده، مدیرکل اداره حفاظت محیطزیست گلستان نیز به «ایران» میگوید:«از این تعداد، ۲۶ محیطبان به گلستان اختصاص مییابد که ۲۰ نفرشان را به پارک ملی گلستان میفرستیم.»
کمبود شدید نیروی انسانی
حسنزاده مشکل اصلی استان را کمبود نیرو عنوان میکند:«با وجود افزایش پستهای سازمانی از 200 به 600، به دلیل محدودیت مجوزهای استخدامی (10 تا 14 نفر هر دو سال) و بازنشستگی نیروها، تعداد محیطبانان عملاً در همان 200 نفر ثابت مانده است.»
حسنزاده با اشاره به استانداردهای مصوب میگوید:«براساس چارت سال ۸۹، هر پاسگاه نیازمند ۱۳ محیطبان است (۷ محیطبان حداقل) تا پوشش ۲۴ ساعته با ۳ نیرو در هر شیفت امکانپذیر شود، اما در حال حاضر هر پاسگاه تنها یک محیطبان دارد.»
حسنزاده با اشاره به عدم رعایت استانداردها میگوید:«منطقه ۳۰ هزار هکتاری میرزابایلو تنها چهار محیطبان دارد که حتی با کمک همیاران نیز برای پوشش این وسعت کافی نیست. شکارچیان از این ضعف آگاهند و با اطمینان از کمبود نیروها، جسورانه وارد منطقه میشوند.» مدیرکل اداره حفاظت محیطزیست گلستان میگوید:«مشکلات معیشتی، مردم را به شکار غیرمجاز سوق میدهد. این معضل در همه مناطق از جمله جهاننما وجود دارد، اما در پارک ملی گلستان به دلیل وسعت و تنوع زیستی، حساسیت بیشتری دارد.»
او میگوید:«در سالهای اخیر با بهبود زیستگاهها، بویژه افزایش آبشخورها و تقویت حفاظت، شاهد افزایش چشمگیر جمعیت حیات وحش بودهایم. همین موضوع منطقه را به هدف جذابی برای شکارچیان تبدیل کرده است.» حسنزاده با اشاره به ضعف بازدارندگی قوانین میگوید:«شکارچیان میدانند جریمه میشوند، اما برخی برای فرار از مجازات، به درگیری و حتی کشتن محیطبانان متوسل میشوند. در سالهای اخیر، گاهی محیطبانان مجبور به استفاده از سلاح شدهاند، اما شعار ما همیشه این بوده است:«کشته بشویم، نه بکشیم.» هدف اصلی ما پیشگیری از درگیریها از طریق فرهنگسازی است.»
وی به ضرورت تجهیزات حفاظتی مانند دوربینهای دید در شب و مداربسته و پهپادها اشاره کرده و میگوید:«اگرچه حادثه اخیر در روز اتفاق افتاد و این تجهیزات در آن مورد کارایی نداشتند، اما به طور کلی برای حفاظت مؤثر، حیاتی هستند.» او درباره محدودیتهای استفاده از فناوری توضیح میدهد:«تجهیزات، جایگزین نیروی انسانی نمیشوند. مثلاً برای استفاده از پهپاد باید محیطبان آموزشدیده داشته باشیم. البته پهپادها در شرایط خاص مثل وزش باد با سرعت 30 متر بر ثانیه اصلاً نمیتوانند پرواز کنند و در واقع این ابزارها محدودیتها و هزینههای خاص خود را دارند.» او میگوید:«سازمان حفاظت محیطزیست در چهار تا پنج ماه گذشته اقدامات جدی برای به کارگیری این تجهیزات انجام داده و حتی از ما خواسته است افرادی را برای گذراندن دورههای آموزش کار با پهپاد معرفی کنیم. امیدواریم با تقویت همزمان نیروی انسانی و امکانات فنی، حفاظت از مناطق ارزشمند استان مؤثرتر واقع شود.»
شکارچیان سابقهدار و خطرناک
حسنزاده با اشاره به پرونده قاتل محیطبان، شهمرادی میگوید:«این فرد هم سابقه شکار غیرمجاز داشته و بارها به پارک ملی گلستان وارد شده است و هم شواهد نشان میدهد نیاز مالی ندارد. حتی چندینبار در مناطق مختلف از جمله در خراسان شمالی توسط محیطبانان دستگیر شده، ولی جریمه را پرداخت کرده و آزاد شده است.» او درباره پرونده شهادت محیطبان محمد باشقره در سال 1397 و آزادی متهمان قتل او هم میگوید:«متأسفانه سیستم قضایی ما گاهی نمیتواند با قطعیت بین متهمان تمایز قائل شود. وقتی دو نفر در مظان اتهام قرار میگیرند و دلایل کافی برای محکومیت قطعی نیست، ممکن است با وثیقه آزاد شوند و به زندگی عادی برگردند.» او درباره قاتل محیطبان مصدق هم میگوید:«ممکن است فردا دادگاه رأی بدهد و او با وثیقه آزاد شود.»
وی از سابقه شکار غیرمجاز قاتل محیطبان مصدق خبر میدهد و میگوید:«شدت و تکرار شکار غیرمجاز این متهم به اندازه عاملان شهادت محمود شهمرادی نبوده است. همین فردی که با شهید محمد باشقره درگیر شده بود، دو یا سه هفته پیش توسط شهید محیطبان شهمرادی در پارک ملی گلستان دستگیر شده بود؛ هرچند آن بار بدون حمل شکار، اما با اسلحه تحویل مراجع قضایی شد و اکنون نیز در زندان است.» مدیرکل اداره حفاظت محیطزیست گلستان هشدار میدهد:«قاتلان محیطبانان معمولاً سابقه شکار غیرقانونی و خشونت دارند. این جنایات نشان میدهد مشکل فراتر از شکار غیرمجاز است و سه علت اصلی دارد: قوانین ضعیف، مجازاتهایی که بازدارندگی کافی ندارند و نیاز به حمایت قضایی بیشتر. با اصلاح قوانین و همراهی دستگاه قضایی، میتوان از تکرار این فجایع جلوگیری کرد.»
