محمدرضا رحیم‌پور/ با نزدیک شدن به جام جهانی ۲۰۲۶، نگاه‌ها تنها به ستارگان مستطیل سبز محدود نیست و داورانی که با سوت خود سرنوشت مسابقات را تعیین می‌کنند، بیش از هر زمان دیگر در کانون توجه قرار گرفته‌اند. فرآیند انتخاب این داوران که از سال‌ها پیش آغاز شده، سختگیرانه، چندمرحله‌ای و مبتنی بر استانداردهای دقیق فنی، آمادگی‌ جسمانی و روانی است. فیفا از فدراسیون‌های ملی می‌خواهد بهترین داوران خود را معرفی کنند تا پس از گذراندن مراحل ارزیابی، تنها شایسته‌ترین‌ها به فهرست نهایی راه یابند.
این روند از اوایل سال ۲۰۲۴ آغاز شد؛ ابتدا فدراسیون‌های ملی، داوران شاخص خود را به فیفا معرفی کردند و پس از بررسی‌های اولیه، 50 نفر از اسامی منتخب به سمینار منطقه‌ای دوحه در فوریه همان سال راه یافتند. این سمینار اولین گام جدی برای ارزیابی توانایی‌های فنی، بدنی و آمادگی روانی داوران بود؛ جایی که ۱۶ داور آسیایی از کشورهایی چون ژاپن، عمان، قطر و عربستان شرکت کردند. حضور نام‌هایی شناخته‌ شده همچون احمد الکاف از عمان، عبدالرحمن الجاسم از قطر، یوشیمی یاماشیتا از ژاپن و حتی علیرضا فغانی که اکنون با پرچم استرالیا قضاوت می‌کند، نشان داد آسیا در مسیر رشد داوری جهانی گام‌های بلندی برداشته است.
با این حال غیبت کامل ایران در این فهرست، معنایی تلخ و هشداردهنده دارد. کشوری که روزگاری با داورانی چون فنایی و فغانی در معتبرترین صحنه‌های فوتبال جهان قضاوت می‌کرد، اکنون حتی در گام اول این فرآیند حضور ندارد. این عقب‌ماندگی نتیجه کم‌توجهی به آموزش مدرن داوران، نبود برنامه‌ریزی هدفمند و کاهش تعامل با بسترهای بین‌المللی است؛ عواملی که در مجموع، داوری ایران را از گردونه رقابت‌های جهانی دور کرده است.
پس از ارزیابی‌های دوحه، داوران برگزیده به مرحله دوم راه یافتند؛ دوره‌ای تکمیلی که در ژانویه ۲۰۲۵ در دوبی برگزار شد. این دوره پنج‌ روزه با تمرکز بر آموزش‌های پیشرفته، شبیه‌سازی مسابقات تحت فشار، کار با فناوری VAR و آزمون‌های فیزیکی و روانی، داوران را در بالاترین سطح حرفه‌ای آماده می‌کند. فیفا سپس بر اساس نتایج این دوره و ارزیابی‌های مداوم تا زمان برگزاری مسابقات، فهرست نهایی داوران جام جهانی را در نیمه اول ۲۰۲۵ اعلام خواهد کرد.
این فرآیند چندمرحله‌ای -‌از معرفی اولیه نامزدها، ارزیابی‌های منطقه‌ای، دوره‌های تکمیلی و نظارت مستمر تا زمان برگزاری تورنمنت- نشان‌دهنده نگاه سیستماتیک و حرفه‌ای فیفا به مقوله داوری است. در این مسیر، تنها کشورهایی که سرمایه‌گذاری مداوم در آموزش و پرورش داوران خود داشته‌اند، توانسته‌اند سهمی در قضاوت بزرگ‌ترین تورنمنت فوتبال جهان به دست آورند.
برای ایران اما، این مسیر در همان نقطه آغاز متوقف مانده است، در حالی که کشورهای همسایه با برنامه‌های منسجم آموزشی و اعزام داوران به دوره‌های بین‌المللی، حضور پررنگی در این چرخه دارند. داوری ایران همچنان گرفتار مشکلات ساختاری، نبود حمایت کافی و کمبود فرصت‌های بین‌المللی است.
جام جهانی ۲۰۲۶، نه‌تنها آوردگاهی برای نمایش توان بازیکنان، بلکه معیاری برای سنجش سطح داوری کشورها نیز هست. غیبت ایران در این فرآیند، نشانه‌ای روشن از نیاز فوری به بازنگری عمیق در نظام داوری کشور است؛ بازنگری‌ای که اگر امروز آغاز نشود، فردا فاصله ما با سطح جهانی را به شکافی جبران‌ناپذیر بدل خواهد کرد. اکنون بیش از هر زمان دیگری ضرورت دارد نگاه به داوری، از حاشیه به متن فوتبال ایران بازگردد تا شاید بار دیگر چشم‌های ناظر عدالت فوتبال جهان از این سرزمین برخیزد.

اوضاع داوری فوتبال ایران وخیم است

حسین عسکری
مدرس بین‌المللی داوری

 حسین عسکری، رئیس سابق کمیته داوران فدراسیون فوتبال در گفت‌و‌گو با خبرنگار «ایران» غیب داوران ایرانی در رقابت‌های جام جهانی 2026 را یک تراژدی توصیف می‌کند و در این خصوص می‌گوید:«وقتی تمام منتقدان داوری فریاد می‌کشیدند که اوضاع داوری فوتبال ایران وخیم است، هیچ یک از مسئولان کمیته داوران به این هشدارها توجه نکردند اما کارشناسان و صاحب‌نظران حوزه داوری با درک درست از آینده ترسناک داوری ایران، دائم هشدار می‌دادند که متأسفانه گوش شنوایی برای شنیدن نکته کارشناسان در حلقه تصمیم‌گیری داوری وجود نداشت.»
مدرس بین‌المللی داوری فوتبال در ادامه توضیح می‌دهد:«یک سال فریاد زدیم که ثمره رفتار کمیته داوران منجر به از دست رفتن سهمیه داوری ایران در رقابت‌های معتبر جهانی و آسیایی خواهد شد اما یک نفر سراغ منتقدان نیامد که علت را جویا شود و ثمره آن بی‌توجهی‌ها، وضعیت امروز است؛ داوری ایران هر روز ضعیف‌تر از قبل می‌شود اما عزیزان در کمیته داوران با بی‌تفاوتی مشغول آمارسازی هستند تا عملکرد خود را مثبت جلوه دهند.»
عسکری با انتقاد از عدم جوانگرایی در حوزه داوری توضیح می‌دهد:«دوستان برای شفاف‌سازی نزد افکارعمومی، به صراحت اعلام کنند چه اتفاق مثبتی در این حوزه رخ داده است. 10 سال از خروج من از کمیته داوران می‌گذرد، در این مدت پروسه جوانگرایی به چه شکلی پیش رفته است؟ ما در هیچ رویداد بزرگ و تورنمنت معتبری نظیر جام جهانی جوانان و نوجوانان نماینده داوری نداشتیم. این تورنمنت‌ها سکوی پرتاب داوری است، مثلاً علیرضا فغانی قبل از حضور در جام جهانی در این مسابقات سوت زد و فدراسیون جهانی فوتبال به واسطه عملکرد مطلوب وی، مجوز حضور او در جام جهانی را صادر کرد. دوستان برای اطلاع افکارعمومی اعلام کنند کدام داور ما در سال‌های اخیر توانسته‌ است در چنین تورنمنت‌هایی قضاوت کند؟»
رئیس سابق کمیته داوران فدراسیون فوتبال در ادامه توضیح می‌دهد:«96 بازی در لیگ نخبگان آسیا برگزار شده، کدام داور ایرانی در بازی‌های مهم این تورنمنت قضاوت کرده است؟ چرا باید داور ایرانی تنها یک بازی تشریفاتی را در این مسابقات مهم سوت بزند، در حالی که داوران کشورهای همسایه بازی‌های مهم این تورنمنت را قضاوت کردند؟ این حرف برای من واقعاً تلخ است اما واقعیت غیرقابل انکار این است که ما در حوزه داوری آسیا در میان 10 کشور اول قاره هم حضور نداریم، در شرایطی که در ‌دهه های قبل ایران جزو سه کشور برتر قاره آسیا بود.»
وی در پایان با ابراز نگرانی از وضعیت فعلی داوری ایران در آسیا و جهان می‌گوید:«روند کنونی واقعاً نگران‌کننده است و اگر فکری به حال داوری نشود، قطعاً در آینده اتفاقات تلخ‌تری برای ما رقم خواهد خورد که جبران آن بسیار سخت خواهد بود.»

 باید به سمت جوانگرایی  و پرورش استعدادها برویم

رضا سخندان
رئیس سابق دپارتمان داوری

 رضا سخندان، رئیس سابق دپارتمان داوری فدراسیون فوتبال در گفت‌و‌گو با خبرنگار «ایران» در واکنش به غیبت داوران ایرانی در رقابت‌های جام جهانی 2026 می‌گوید:« مسئولان حاضر در کمیته داوران باید پاسخگوی افکارعمومی باشند که چرا ایران در رقابت‌های جام جهانی 2026 هیچ نماینده‌ای ندارد؟ این مسأله باعث ناراحتی و دلخوری جامعه فوتبال بویژه خانواده داوری شده است.»
 کمک داور بازنشسته فوتبال آسیا در ادامه با گلایه از بی‌توجهی نسبت به موضوع جوانگرایی در داوری ایران توضیح می‌دهد: «تصور می‌کنم مسئولان کمیته داوران و فدراسیون فوتبال در باد افتخارات گذشته خوابیده‌اند و هنوز متوجه عمق فاجعه در بخش داوری نشده‌اند. مشکل امروز از جایی نشأت می‌گیرد که ما در سال‌های اخیر به سراغ استعدادها نرفته‌ایم و این مسأله باعث شکل‌گیری اتفاق امروز شده است. ما چهره‌های مؤثر فراوانی در بخش داوری فوتبال داریم که از نظر علمی و تجربی توانمندی فراوانی دارند و می‌توانند در حوزه استعدادیابی تأثیرگذار ظاهر شوند، اما تمام چهره‌های موفق داوری امروز خانه‌نشین شده‌اند چون کسی به تخصص آنها توجه نمی‌کند.»
 سخندان با اشاره به نگاه تک‌سویه حاکم در سیستم داوری فوتبال ایران توضیح می‌دهد: «مسئولان کمیته داوران هیچ تمایلی به استفاده از نقطه‌نظرات کارشناسان و خبره‌های حوزه داوری ندارند و معتقدند تصمیم‌گیری‌ آنها بهترین راهکار ممکن است، اما این روش در هیچ کجای دنیا وجود ندارد و تداوم اتفاقات فعلی بشدت نگران کننده است چون ما در طول سال‌های اخیر اصلاً به سمت جوانگرایی و پرورش استعدادها نرفته‌ایم.»
 رئیس سابق دپارتمان داوری، با اشاره به شیوه‌های مدیریتی AFC برای شناسایی استعدادهای داوری توضیح می‌دهد: «بر اساس دستورالعمل‌های الزام‌آور AFC فدراسیون‌های عضو باید هر سال 2 داور 27 یا 28 ساله را برای حضور در پروژه جوانگرایی معرفی کنند تا آنها با سرمایه‌گذاری مناسب، داوران جوان را پرورش دهند و آنها را مهیای حضور در رقابت‌های جهانی کنند، اگر کمیته داوران از کارشناسان کمک بگیرد، می‌توانیم هر سال دو داور مستعد را به آسیا معرفی کنیم اما متأسفانه افرادی معرفی می‌شوند که حتی امکان قضاوت در لیگ برتر ما را هم ندارند. حالا با این روند چگونه می‌توانیم توقع موفقیت در این فرآیند را داشته باشیم.»
 سخندان تنها راه برون‌رفت داوری ایران از وضعیت کنونی را حضور چهره‌های مؤثر در حلقه تصمیم‌گیری داوری می‌داند: «من که دلسرد شدم و امیدی به بهبود اوضاع ندارم اما دوستان در کمیته داوران باید متوجه این واقعیت شوند که چهره‌های کارنامه‌دار داوری دشمن آنها نیستند، ما باید دست کمک به سمت یکدیگر دراز کنیم، قطعاً کار با یک نفر و دو نفر پیش نمی‌رود، ما 15 سال پیش 7 داور الیت در فوتبال ایران داشتیم اما امروز تعداد داوران ما بشدت کاهش پیدا کرده‌اند. برخی هم به واسطه قانون‌های قدیمی در شرف بازنشستگی قرار دارند. به همین دلیل باید با استقبال از خبرگان و کارشناسان، فضا را برای تغییر سبک مدیریت فراهم کنیم تا از این وضعیت خارج شویم.»

 حذف داوران ایرانی  هنوز قطعی نیست!

اسماعیل صفیری
رئیس کمیته داوران فوتبال

  دانیال مرادی، رئیس دپارتمان داوری فدراسیون فوتبال در حاشیه مراسم قرعه‌کشی مسابقات بیست و پنجمین دوره رقابت‌های لیگ برتر در جمع خبرنگاران از غیبت داوران ایرانی در رقابت‌های جام جهانی خبر داد و در این باره توضیح داد: «متأسفانه در جام جهانی 2026، هیچ تیمی از داوران ایرانی حضور نخواهد داشت و هیچ نامزدی هم نداریم. تمام تلاش ما این است که با برنامه‌ریزی دقیق، در دوره‌های آتی جام جهانی، نماینده داشته باشیم.»
اما اسماعیل صفیری، رئیس کمیته داوران فدراسیون فوتبال در واکنش به این موضوع در گفت‌و‌گو با خبرنگار «ایران» می‌گوید:« هنوز هیچ چیز قطعی نیست و فرآیند انتخاب داوران حاضر در جام جهانی همچنان در جریان است!»
 صفیری در پاسخ به این پرسش که آیا به عنوان رئیس کمیته داوران فدراسیون فوتبال اعتقاد دارید همچنان شانس انتخاب داوران ایرانی برای حضور در جام جهانی 2026 وجود دارد، توضیح می‌دهد: «ببخشید، الان دندانپزشکی هستم، چون دندانم را کشیده‌ام امکان تلفن حرف زدن ندارم اجازه دهید بعداً در این خصوص حرف می‌زنیم، ببخشید مجبورم تلفن را قطع کنم!»
 هرچند رئیس کمیته داوران اظهارنظر رئیس دپارتمان داوری را به شکل نامحسوس تکذیب می‌کند اما مستندات مربوط به انتخاب داوران جام جهانی موجود در سایت رسمی فدراسیون جهانی فوتبال نشان می‌دهد اظهارنظر دانیال مرادی نزدیک به واقعیت است. بر این اساس، ادعای صفیری غیرممکن به نظر می‌آید و داوران ایرانی شانسی برای قضاوت در جام جهانی 2026 نخواهند داشت.

نگاهی به کارخانه‌های داورپروری فوتبال جهان
پشت پرده قضاوت‌های درخشان
فرخ حسابی/ در هر جام جهانی یا تورنمنت بزرگ بین‌المللی، نام داورانی از کشورهای پیشرو فوتبال، مانند انگلیس، آلمان، ایتالیا، فرانسه، اسپانیا یا حتی برخی کشورهای آسیایی مثل ژاپن و کره جنوبی، به چشم می‌خورد. در مقابل، داورانی از برخی کشورهای دیگر فرصت کمتری برای حضور در چنین رویدادهایی پیدا می‌کنند یا در صورت حضور، عملکرد ضعیف‌تری از خود نشان می‌دهند. این تفاوت فاحش، ریشه‌های عمیقی در ساختار و سیستم آموزشی داوری دارد که فراتر از استعداد فردی است.
یکی از مهم‌ترین دلایل تفاوت سطح، وجود آکادمی‌ها و مراکز تخصصی داوری در کشورهای توسعه‌یافته فوتبال است. برخلاف تصور، داوری تنها یک شغل پاره‌وقت نیست؛ بلکه یک حرفه تمام‌عیار است که نیازمند آموزش‌های مستمر و تخصصی است. در کشورهایی مانند آلمان و ژاپن، فدراسیون‌ها با ایجاد آکادمی‌های داوری، روندی سازمان‌یافته را برای شناسایی استعدادهای جوان داوری از سنین پایین آغاز می‌کنند.
مثال‌هایی عینی از آکادمی‌ها و برنامه‌های موفق
مرکز داوری یوفا (UEFA CORE): یوفا با راه‌اندازی برنامه «مرکز داوری عالی» 
(Centre of Refereeing Excellence)، داوران جوان و مستعد اروپایی را شناسایی و با برنامه‌های آموزشی فشرده، آن‌ها را برای قضاوت در سطح حرفه‌ای و بین‌المللی آماده می‌کند. این برنامه بر آمادگی جسمانی، فنی و روانی تمرکز دارد.
سیستم آموزشی JFA در ژاپن: فدراسیون فوتبال ژاپن (JFA) یک سیستم مدیریتی جامع برای داوران خود دارد. این سیستم شامل «مرکز آموزش داوری» 
(Referee Training Center) است که در آن داوران تحت نظارت مربیان باتجربه قرار گرفته و با تحلیل‌های ویدئویی دقیق، برای قضاوت در لیگ‌های معتبر داخلی و تورنمنت‌های آسیایی آماده می‌شوند.
برنامه Ref Academy در ایالات متحده: اگرچه این برنامه بیشتر برای فوتبال آمریکایی (NFL) طراحی شده، اما ساختار آن نمونه‌ای موفق از یک آکادمی با هدف شناسایی و تربیت نسل جدید داوران است. این آکادمی با تمرکز بر اصول بازی، آمادگی جسمانی و مهارت‌های شخصیتی مانند حل تعارض و ارتباطات، داوران را از سطوح پایه تا سطوح بالاتر پرورش می‌دهد.
سیستم رشد تدریجی و ارزیابی منظم
در کشورهای موفق، یک مسیر رشد شفاف و پلکانی برای داوران وجود دارد. یک داور جوان پس از گذراندن دوره‌های پایه، ابتدا در لیگ‌های محلی قضاوت می‌کند و سپس به تدریج به سطوح بالاتر ارتقا می‌یابد. در هر مرحله، عملکرد او به صورت دقیق و منظم توسط ناظران باتجربه ارزیابی می‌شود. این ارزیابی‌ها صرفاً به نمره خلاصه نمی‌شود، بلکه شامل تحلیل ویدئویی از تصمیمات داور، نقاط قوت و ضعف او و ارائه بازخورد سازنده است. این روند مستمر باعث می‌شود که داوران از نظر فنی و روانی همواره در اوج آمادگی باشند.
حمایت حرفه‌ای و مالی
در بسیاری از کشورهای اروپایی، داوران لیگ‌های برتر به صورت تمام‌وقت و حرفه‌ای کار می‌کنند و از حمایت‌های مالی و بیمه‌ای برخوردار هستند. این وضعیت به آن‌ها اجازه می‌دهد تا تمام تمرکز خود را روی قضاوت و ارتقای مهارت‌هایشان بگذارند. در مقابل، در برخی کشورها، داوری همچنان به عنوان یک شغل دوم تلقی می‌شود و داوران برای تأمین معاش مجبور به فعالیت در مشاغل دیگر هستند. این فشار مالی و زمانی، مانع از تمرینات و آموزش‌های لازم می‌شود.
در نهایت، موفقیت یک کشور در حوزه داوری، نتیجه سرمایه‌گذاری بلندمدت در آموزش، حمایت و ساختاردهی حرفه‌ای است. برای اینکه داوران یک کشور به سطح جهانی برسند، نیازمند ایجاد یک چرخه منظم از شناسایی استعداد، آموزش جامع، سیستم ارزیابی دقیق و حمایت همه‌جانبه هستند؛ چرخه‌ای که عدالت را به بهترین شکل در زمین فوتبال برقرار کند.

مقایسه شرایط سنی داوران در ایران و جهان
شرطی برای بازنشستگی نیست
ایلیا بهزاد اول/ با توجه به قانون عجیب فوتبال ایران مبنی بر بازنشستگی داوران بالای ۴۵ سال، اکثر داوران درجه اول فوتبال ایران در آستانه بازنشستگی قرار گرفته‌اند و این موضوع، فوتبال ایران را در شرایطی نسبتاً بحرانی برای داوری قرار داده است. این در حالی است که دوران اوج داوران در فوتبال جهان، معمولاً در پایان دهه چهارم زندگی و ابتدای دهه پنجم زندگی است. داوران رسمی لیگ برتر انگلیس در فصلی که گذشت، بین
 ۳۷ تا ۴۶ سال سن داشتند و بیش‌ترین قضاوت، به آنتونی تیلور بین‌المللی سپرده شد که با توجه به تولد در اکتبر ۱۹۷۸، در آستانه ۴۸ سالگی قرار دارد، سنی که در ایران به او اجازه حضور در مسابقات لیگ برتر را نمی‌داد. در لالیگا فصل گذشته، بیشترین قضاوت به عنوان داور اول به سزار سوتو ۴۵ ساله محول شد اما در این لیگ، داوران جوان بیشتری قضاوت بازی‌های حساس را برعهده گرفتند. در لیگ ایتالیا داویده ماسا ۴۴ ساله و مایکل فابری ۴۱ ساله بیشترین قضاوت را در فصل گذشته تجربه کرده‌اند و در بوندسلیگای آلمان، بیشترین قضاوت به فلیکس زوایر مشهور و ۴۴ ساله سپرده شد. به طور کلی می‌توان گفت که در فوتبال اروپا نیز داوران باتجربه و نزدیک به سن ۴۵ سالگی بیشترین قضاوت را با توجه به پختگی و تجربه بیشتر در مسابقات حساس تجربه می‌کنند اما هیچ قانونی مبنی بر جلوگیری از حضور این داوران پس از پایان ۴۵ سالگی وجود ندارد که باعث می‌شود بهترین داوران هر کشور، از چرخه قاضیان لیگ برتر همان کشور و مسابقات بین‌المللی یوفا محروم نباشند.

سیستم معیوب در ساختار مدیریت داوری

 محمد فنایی
داور بین‌المللی سابق فوتبال

 انتخاب داوران برای حضور در جام جهانی همیشه یکی از مهم‌ترین اتفاقات داوری دنیاست. اما وقتی به فهرست نهایی داوران جام جهانی ۲۰۲۶ نگاه می‌کنیم و نامی از داور ایرانی نمی‌بینیم، نمی‌توان تنها تعجب کرد؛ باید تأسف خورد.
 این یک تصمیم ساده نبود؛ بلکه نتیجه سال‌ها بی‌توجهی و ضعف در مدیریت فوتبال کشور است. ما نه میزبان بودیم، نه امکانات داشتیم، نه برنامه‌ای برای پشتوانه‌سازی. در شرایطی که کشورهای حاشیه خلیج فارس مثل قطر، امارات و عربستان با سرمایه‌گذاری و زیرساخت‌های جدی، داورانشان را به بازی‌های مهم می‌فرستند، ما حتی یک استادیوم استاندارد نداریم.
 فغانی، داور باسابقه و جهانی ما، با وجود عملکرد بی‌نقصش و استفاده از دو کمک‌داور ایرانی در تمام مسابقات، از فهرست کنار گذاشته شد. این، نه فقط حذف یک نفر، بلکه حذف اعتبار داوری ایران بود. شاید خواستند جا برای داور دیگری باز کنند، اما کسی آماده نبود و ما عقب افتادیم.
 مشکل کجاست؟ بخشی‌ به نبود وجود سیستم VAR در کشور بازمی‌گردد. اما مسأله اصلی سوء مدیریت در ساختار داوری است. وقتی رئیس کمیته داوران به خاطر رشوه کنار گذاشته می‌شود، از بقیه چه انتظاری هست؟
 جامعه داوری ما پر از انسان‌های زحمتکش و شریف است؛ اما بدون حمایت، بدون آموزش، بدون پشتوانه، چه انتظاری داریم؟ داورانی داریم که به مرز ۴۵ سالگی رسیده‌اند و هنوز جایگزینی برایشان نیافته‌ایم. در لیگ هم که نتیجه استفاده از VAR اشتباه پشت اشتباه بود، حالا باید انتظار داشته باشیم داورمان در بالاترین سطح قضاوت کند؟
 نمی‌شود. طبیعی‌ است که در چنین شرایطی، نامی از داور ایرانی در بین نخبگان داوری آسیا هم نباشد. این جام جهانی، با حضور ۴۸ تیم و افزایش سهمیه‌ها، بهترین فرصت بود؛ اما ما حتی نتوانستیم از یک سهم کوچک استفاده کنیم.  وقتی نه امکانات داریم، نه ساختار سالم، نه نگاه حرفه‌ای، چطور توقع داریم فیفا به داوران ما اعتماد کند؟ درحالی که داوران قطری و اماراتی مرتب در لیگ قهرمانان، جام ملت‌ها و مسابقات بزرگ جهانی سوت می‌زنند، ما هنوز درگیر این هستیم که کدام ورزشگاه یک صندلی سالم دارد و کجا خط دروازه دیده می‌شود.
 ما از قافله عقب مانده‌ایم. نه چون داور خوب نداریم، چون سیستم خوبی نداریم.