درمان عفونتهای سینوسی با میکرو روباتها
برسام جنتی
خبرنگار
بهتازگی دانشمندان چینی با همکاری محققان هنگکنگی موفق به ساخت روباتهای ریزمیکروسکوپی شدهاند که میتواند عفونتهای سینوسی طولانی مدت را برطرف کند. این روباتها که به اندازه ذرات ریزگرد و غبار هستند، پس از ورود به بینی، با کمک نیروی مغناطیسی به سمت محل عفونت هدایت میشوند. این مطالعه که تاکنون روی خوک و خرگوش انجام شده، نشان میدهد روباتها قادر به ریشهکن کردن باکتریها بدون آسیب آشکار به بافت هستند.
اما عملکرد این میکرو روباتها چگونه است؟ محققان ابتدا ذرات مغناطیسی ریز (CBMR) حاوی مس ضد باکتری ایجاد کردند. سپس یک فیبر نوری هدایتشده مغناطیسی ویژه ساختند که میتواند حرکات دستههای CBMR را هماهنگ کرده و آنها را با نور مرئی روشن کند. این فیبر نوری پس از قرارگیری در محل، نور مرئی را میتاباند، ذرات مغناطیسی ریز را فعال میکند و باعث میشود آنها برای حرکت بهتر، گرما آزاد کنند. این میکرو روباتها همچنین گونههای اکسیژن فعال ضد باکتری (ROS) تولید میکنند که رادیکالهای آزادی هستند که به طور مؤثر باکتریهای در معرض خطر را از بین میبرند. در نهایت هم در اثر یک میدان مغناطیسی، CBMRها نیروهای مکانیکی جمعی را اعمال و دیوارههای سلولی باکتری را مختل میکنند. در واقع دستههای میکرو روبات از طریق مجرای بینی به داخل حفره سینوس تزریق میشوند و حتی ملتهبترین و چسبناکترین محیطهای سینوسی را مستقیماً به محل عفونت هدایت میکنند.
پژوهشگران امیدوارند این فناوری دقیق و هدفمند در نهایت وابستگی به آنتیبیوتیکها و سایر داروهای عمومی را کاهش دهد. کارشناسان معتقدند این روباتها ممکن است ظرف 5 تا 10سال آینده برای درمان عفونتها در ناحیه مثانه و رودهها هم توسعه یابند. هماکنون دانشمندانی در چین، سوئیس، آمریکا و بریتانیا نسخههای پیشرفتهتری از این روباتهای میکروسکوپی را توسعه میدهند که حتی میتوانند از درون جریان خون هم عبور کنند.البته برخی هم معتقدند، این میکروروباتها میتوانند پس از درمان در بدن باقی بمانند و در بلندمدت عوارض جانبی ایجاد کنند. بیاعتمادی عمومی به ایده وارد کردن روباتها به بدن انسان و شکلگیری تئوریهای توطئه درباره احتمال فعال شدن این روباتها بدون رضایت فرد هم بخش دیگری از این نگرانیهاست.