شتاب وزارت آموزش و پرورش در جمع‌آوری کلاس‌های کانکسی
مدارس آذربایجان غربی نونوار می‌شوند
بیتا میرعظیمی
خبرنگار
دولت چهاردهم با هدف اجرای عدالت آموزشی و رفع محرومیت‌های زیرساختی، جمع‌آوری مدارس کانکسی و سنگی کشور را در دستور کارقرار داده و تا پایان سال‌جاری تعداد قابل توجهی از کلاس‌های کانکسی را حذف و با ساختمان‌های آموزشی جدید جایگزین خواهد کرد. طبق گفته رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور، استان آذربایجان غربی دارای بیشترین مدارس کانکسی است که اغلب در گذشته به جای مدارس تخریبی استان، جانمایی شده است. لذا ساماندهی مدارس کانکسی به یکی از دغدغه‌های سازمان نوسازی تبدیل شده و بزودی با همت خیران جمع‌آوری خواهد شد. آن‌گونه که مدیرکل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس آذربایجان غربی به «ایران» خبر داده، در راستای اجرای طرح ملی ساماندهی 1000 مدرسه کانکسی کشور، جمع‌آوری 53 مدرسه کانکسی استان تا یک ماه دیگر هدفگذاری شده و با ساماندهی بیش از 25 مدرسه کانکسی تا پایان سال‌جاری، روند بهبود زیرساخت‌های آموزشی و جایگزینی فضا‌های استاندارد و ایمن با مدارس کانکسی شتاب خواهد گرفت. به باور کارشناسان، ساخت مدارس و حذف مدارس کانکسی علاوه بر بهبود وضعیت آموزشی، زمینه کاهش مهاجرت‌های ناشی از کمبود امکانات تحصیلی را در مناطق محروم و روستایی فراهم خواهد کرد.
«پیام صدقی» مدیرکل نوسازی و تجهیز مدارس آذربایجان‌غربی با اشاره به وجود بیشترین مدارس کانکسی کشور در استان به «ایران» می‌گوید: «جمع‌آوری ۵۳ مدرسه کانکسی استان با 85 درصد پیشرفت فیزیکی در حال اجراست و تا پایان مردادماه به ثمر می‌رسد. در استان آذربایجان غربی حدود ۲۷۰ مدرسه کانکسی وجود دارد که از این تعداد 115 مدرسه کانکسی مستقل و مابقی کانکس‌های ضمیمه‌ای هستند.»
مدارس کانکسی مستقل و ضمیمه
طبق گفته مدیرکل نوسازی و تجهیز مدارس آذربایجان‌غربی، «در مدارس کانکسی مستقل تنها یک کانکس وجود داشته و ساختمان دیگری وجود ندارد. مدارس روستایی و کم جمعیت در مناطق جنوبی استان از جمله سردشت، میرآباد و بعضاً مهاباد دارای مدارس کانکسی مستقل هستند. در مدارس کانکسی ضمیمه نیز یک ساختمان فرسوده وجود دارد که با افزایش جمعیت دانش‌آموزان دیگر جوابگوی نیاز دانش‌آموزان نیست؛ به همین دلیل اداره آموزش و پرورش و خیرین منطقه، چندین کانکس را در مدرسه قرارداده‌اند تا دانش‌آموزان از آنها به عنوان کلاس درس استفاده کنند. برخی از شهرستان‌ها از جمله روستاها و مناطق حاشیه‌ای ارومیه که با افزایش جمعیت مواجه‌اند، دارای مدارس کانکسی ضمیمه هستند.»
«پیام صدقی» اولویت سازمان توسعه و تجهیز مدارس را ساماندهی مدارس کانکسی با جمعیت بالای 10 دانش‌آموز دانسته و تصریح می‌کند: «ساماندهی مدارس کانکسی با جمعیت کمتر از 10 دانش‌آموز صرفه اقتصادی چندانی برای دولت ندارد؛ زیرا هزینه ساخت هر کلاس درس برای سازمان توسعه و تجهیز مدارس حدود 2 و نیم میلیارد تومان برآورد می‌شود. دلیل دیگر، کاهش دانش‌آموزان برخی از روستاهای مرکزی به دلایلی نظیر مهاجرت است. البته این به معنای نادیده گرفتن ساماندهی مدارس ضمیمه نیست و تنها مدارس کانکسی بالای 10 دانش‌آموز در اولویت ساماندهی قرار دارد.»
ساماندهی مدارس کانکسی
طبق گفته مدیرکل نوسازی و تجهیز مدارس آذربایجان‌غربی، از دو سال پیش تاکنون ساماندهی 53 مدرسه کانکسی در مناطق مختلف استان آغاز شده است. با این‌حال، پیشبرد این طرح در سال‌های گذشته به دلایلی نظیر عدم تحویل زمین در برخی از مناطق به تعویق افتاده است. امسال تعدادی از مدارس کانکسی را دراولویت ساماندهی قرار داده‌ایم. در بخشی از مدارس نیز شاهد افزایش جمعیت دانش‌آموزی بودیم که این امر ضرورت ساماندهی مدارس کانکسی را دو چندان کرده است.
به طور مثال جمعیت دانش‌آموزان یک مدرسه کانکسی که پیشتر 5 نفر بود، به دلایلی نظیر مهاجرت فصلی یا معکوس به برخی روستاها به 12-13 نفر افزایش پیدا کرده بود؛ لذا این مدارس را نیز با افزایش جمعیت دانش‌آموزی در اولویت ساماندهی قرار داده و برنامه‌ریزی‌های لازم را به‌عمل آوردیم. در نظر داریم تا پایان سال‌جاری علاوه بر جمع‌آوری 53 مدرسه کانکسی تا مرداد ماه، ساماندهی بیش از 25 مدرسه کانکسی با جمعیت بالای 10 دانش‌آموز را نیز دراولویت قرار داده و اجرایی کنیم. صدقی درباره دلایل تأخیر در پیشبرد طرح ساماندهی مدارس کانکسی و تحقق نیافتن وعده‌های مسئولان در جمع‌آوری مدارس کانکسی در سال‌های گذشته می‌گوید: «اولویت ساماندهی با مدارس کانکسی بالای 10 دانش‌آموز است. با این حال در برخی مناطق، زمین‌های مورد نیاز تحویل داده نشده و یا تعداد دانش‌آموزان یک مدرسه به دلایلی نظیر مهاجرت کاهش پیدا کرده و به کمتر 10 دانش‌آموز رسیده است.»
بهسازی سیستم گرمایشی
طبق گفته این مقام مسئول، برای ارتقای ایمنی مدارس کانکسی و تبدیل آنها به مدارس ایمن در استان آذربایجان غربی تلاش‌های زیادی صورت گرفته است. در حال حاضر، ایمنی مدارس کانکسی در اولویت قرار داشته و استفاده از بخاری نفتی در همه مدارس ممنوع شده است. همه ساله با شروع فصل سرما، دستورالعمل بهسازی و استانداردسازی تجهیزات گرمایشی به مدارس ابلاغ می‌شود تا مدیران در صورت مشاهده ایرادات جزئی، نسبت به نوسازی و بهسازی سیستم گرمایشی در اسرع وقت اقدام کنند.
آنها در صورت مشاهده ایرادات اصلی می‌توانند با اداره نوسازی و تجهیز مدارس تماس گرفته و برطرف کردن آن را در دستور کار قرار دهند. مدیرکل نوسازی و تجهیز مدارس آذربایجان‌غربی ادامه می‌دهد: «همه ساله سیم کشی تجهیزات گرمایشی و سرمایشی مدارس مورد بررسی قرار گرفته و مشکلات موجود رفع می‌شود.
گرمایش مدارس کانکسی اغلب با هیترها و رادیاتورهای برقی تأمین می‌شود؛ با این حال در برخی از روستاهای استان، هیترهای برقی به دلیل سرمای زیاد جوابگو نبوده و بعضاً به دلیل فرسودگی کانکس‌ها دانش‌آموزان با مشکل عدم تأمین گرما در فصول سرد مواجه‌اند. به‌رغم وجود مشکلات بسیار در تأمین گرمایش مدارس کانکسی فرسوده، گرمایش کلاس‌های درس را با بهره‌گیری از رادیاتورها و هیترهای برقی در اولویت قرار داده و ایمنی همه مدارس اعم از مدارس زیر 10 و یا بالای 10 دانش‌آموز و یا مسائلی مانند نحوه قرارگیری صحیح کانکس‌ها در دامنه کوه‌ها و دامنه شیب‌ها و... را به همکاران محترم ابلاغ کرده‌ایم.»
استانداردسازی ٢١٣ کلاس درس
صدقی ادامه می‌دهد: «سال گذشته، 43 میلیارد تومان به منظور اجرای طرح‌های شهید عجمیان و شهید عرب و با هدف ساماندهی سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی مدارس استان آذربایجان غربی تخصیص یافت. در همین راستا اردیبهشت سال 1403، تجهیزات گرمایشی و سرمایشی ۱۱۸ مدرسه آذربایجان‌غربی با اجرای طرح شهید عرب و در دو مرحله ساماندهی و بهسازی شده است. لذا در فاز اول ۳۸ مدرسه و در فاز بعدی ۸۰ مدرسه دیگر در استان آذربایجان‌غربی مشمول طرح شده و وسایل و تجهیزات لازم خریداری و به گروه‌های جهادی مجری طرح تحویل داده شد.
همچنین در قالب طرح شهید عجمیان، تعمیرات و استانداردسازی ٢١٣ کلاس درس در برخی از شهرستان‌ها نظیر ارومیه، پیرانشهر، مهاباد، خوی و چالدران و... عملیاتی شده است. هم‌اکنون، سیستم گرمایشی 99.9 درصد مدارس استان آذربایجان غربی ساماندهی شده و هیچ مشکلی در خصوص استانداردسازی سیستم گرمایشی مدارس وجود ندارد.»
