موضع اخیر اروپایی‌ها علیه اسرائیل شاهد تحولی بزرگ و غافلگیرکننده در قبال نسل‌کشی‌ای است که «رژیم اشغالگر» در نوار غزه به راه انداخته است؛ تحولی که در سطح رسانه‌ای و سیاسی با عنوان «سونامی اروپا» توصیف شده است. آنتونیو تاجانی، وزیر امور خارجه ایتالیا از اسرائیل خواست حملات خود علیه غیرنظامیان در غزه را متوقف کند و فوراً گذرگاه‌ها را برای ورود کمک‌های بشردوستانه باز کند.
نخست‌وزیر نروژ نیز به نوبه خود گفت که کشورش به تماس‌های بین‌المللی خود با هدف توافق بر سر اقدامات مؤثر برای مقابله با نقض قوانین بین‌المللی توسط اسرائیل، از جمله تحریم‌های اقتصادی ادامه خواهد داد.
«یوناس گاراستوره» افزود: «ممکن است اقدامات یا تحریم‌هایی وجود داشته باشد که شامل فعالیت‌های شهرک‌سازی، افراد یا محصولات اسرائیلی باشد.»
در همین راستا وزیر امور خارجه سوئد تأکید کرد که اگر اسرائیل قصد کنترل غزه را داشته باشد، این به معنای الحاق آن خواهد بود که خلاف قوانین بین‌المللی است. «ماریا مالمر اشتنرگارد» افزود، سوئد به اعتقاد راسخ خود مبنی بر عدم تغییر یا کاهش قلمرو غزه پایبند است و خاطرنشان کرد کشورش بارها از اسرائیل خواسته است که اجازه ورود کمک‌ها به غزه و توزیع بدون مانع آنها را بدهد. این مقام سوئدی با بیان اینکه خواستار آتش‌بس و پایان جنگ در غزه است، تأکید کرد که جهان به اظهارات یا برنامه‌های بیشتر اسرائیل که وضعیت غیرنظامیان در غزه را تشدید می‌کند، نیازی ندارد.

وضعیت غیرقابل تحمل
در لندن، استیو رید، وزیر محیط زیست بریتانیا گفت که وضعیت غزه غیرقابل تحمل است و بنیامین نتانیاهو را مسبب این وضع دانست که با تصمیماتش فقط اوضاع را پیچیده‌تر می‌کند. این وزیر کابینه استارمر خاطرنشان کرد کشورش با متحدان خود همکاری می‌کند تا نتانیاهو را تحت فشار قرار دهد تا اوضاع را بهبود بخشد و از وخامت اوضاع جلوگیری کند. وی افزود: دولت ما هر کاری که لازم باشد برای توقف خصومت‌ها انجام خواهد داد. وزیر امور خارجه استرالیا نیز از اسرائیل خواسته تا اجازه بازگشت کامل و فوری کمک‌ها به نوار غزه را بدهد و آنچه را که اظهارات نفرت‌انگیز و ظالمانه اعضای دولت نتانیاهو در مورد مردم غزه که این فاجعه را تجربه می‌کنند، محکوم کرد.
پنی وانگ گفت، او با شرکای خود برای پیشبرد آتش‌بس و حفاظت از غیرنظامیان، علاوه بر «مجازات افراط‌‌گرایان اسرائیلی به خاطر خشونتشان علیه فلسطینیان» همکاری می‌کند.
این اظهارات یک روز پس از آن مطرح شد که انتقاد غرب از اسرائیل افزایش یافت و بریتانیا تحریم‌هایی را علیه شهرک‌نشینان اعلام کرد و فروش اسلحه و مذاکرات تجارت آزاد را به حالت تعلیق درآورد. دولت بریتانیا، سفیر اسرائیل را احضار کرد تا موضع لندن در مخالفت با گسترش عملیات نظامی در نوار غزه را به او ابلاغ کند. مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، سه‌شنبه اعلام کرد درخواست بازنگری در توافقنامه مشارکت اتحادیه اروپا و اسرائیل را داده است.
کایا کالاس گفت اکثریت قاطع موافق بازنگری در این توافق هستند، وضعیت غزه را فاجعه‌بار توصیف کرد و تأکید کرد که برای تغییر آن باید فشار وارد شود. در همین زمینه، برخی منابع به الجزیره گفتند که ۱۷ کشور اتحادیه اروپا موافقت خود را با بررسی توافقنامه مشارکت با اسرائیل اعلام کرده‌اند، در حالی که ۹ کشور آن را رد کرده‌اند. این منابع افزودند بررسی مجدد این توافق، احتمال اعمال تحریم‌های تجاری علیه اسرائیل را افزایش می‌دهد.
در پی تشدید بی‌سابقه حملات رژیم اسرائیل از اکتبر ۲۰۲۳ و فجایع انسانی و ویرانی‌های گسترده در نوار غزه، بسیاری از کشورهای اروپایی ناچار به بازنگری در مواضع سنتی خود در حمایت از «اسرائیل» شده‌اند. این بازنگری نتیجه فشار افکارعمومی، گزارش‌های سازمان‌های حقوق بشری و اعتراضات مردمی مستمر بوده است.
این تحول اشکال مختلفی به خود گرفته: از مواضع سیاسی که اکنون به‌صراحت «اسرائیل» را محکوم می‌کنند تا درخواست‌هایی برای اعمال تحریم و نیز اقدامات ملموس دیپلماتیک مانند بازنگری در روابط با «تل‌آویو» و به رسمیت شناختن کشور فلسطین؛ که از جمله این موارد می‌توان به مواضع اخیر بریتانیا، فرانسه، اسپانیا و دیگر کشورهای اروپایی اشاره کرد.

آزمونی اخلاقی
معتصم الشهبانی، نویسنده سیاسی نیز درباره تحولات اخیر در مواضع کشورهای اروپایی در قبال تجاوز «اسرائیل» به غزه اظهار کرد، آنچه امروز در پایتخت‌های غربی از تحرکات مردمی فزاینده و مواضع سیاسی متغیر شاهدیم، دیگر رویدادی گذرا نیست، بلکه «صدایی بلند در برابر ماشین جنگی اسرائیل» است.
الشهبانی به تظاهرات گسترده در شهرهایی مانند پاریس، لندن، برلین و دیگر پایتخت‌های اروپایی اشاره کرد و افزود: برخی مواضع رسمی نیز برخلاف روند سنتی حمایت از «رژیم اشغالگر» شکل گرفته‌اند؛ امری که پرسش‌هایی جدی درباره وقوع یک تحول واقعی در موضع اروپا مطرح می‌کند.
وی ادامه داد: «آیا اروپایی‌ها اکنون در برابر یک آزمون اخلاقی و سیاسی قرار دارند که ممکن است مسیر رویدادها را تغییر دهد؟ یا اینکه این سر و صداها در آستانه تصمیم آمریکا خاموش خواهد شد و بار دیگر سکوت و تبانی بر صحنه بازخواهد گشت؟»
الشهبانی خاطرنشان کرد: «خون در غزه منتظر بیانیه‌ها و کارناوال‌های نمادین نیست، بلکه نیازمند مواضع واقعی برای توقف نسل‌کشی و شکستن چرخه سکوت جهانی است.»

بهره‌برداری از تحرکات بین‌المللی
علی ابورزق، روزنامه‌نگار و نویسنده سیاسی خواستار بهره‌برداری از تحرکات بین‌المللی فزاینده، بویژه در اروپا و بریتانیا شد. او پیشنهاد کرد که هیأتی مردمی از فلسطینیان تشکیل شود تا روایت فلسطین را به جهان منتقل کند. ابو رزق تأکید کرد: «این هیأت باید شامل شخصیت‌هایی باشد که از اجماع ملی و پذیرش بین‌المللی برخوردارند، مانند اسیر مروان برغوثی و پزشک غسان ابوسته و افزود که این اقدام فرصتی سیاسی است که نباید از دست برود.»
او تأکید کرد فداکاری‌های عظیمی که ملت فلسطین انجام داده باید به یک دستاورد سیاسی ملموس تبدیل شود، همان‌طور که در تجربه آفریقای جنوبی رخ داد. وی به توانمندی دیپلماسی مردمی برای دستیابی به گشایش‌هایی اشاره کرد که دولت‌ها و ساختارهای رسمی از تحقق آن ناتوان‌اند.
با توجه به تحولات اخیر، روشن است که موضع اروپا، بویژه در رابطه با وضعیت انسانی در نوار غزه، شاهد تغییری تدریجی در جهت حمایت و درک بیشتر از مسأله فلسطین است. این تغییر بازتابی است از افزایش آگاهی مردمی و رسمی اروپایی نسبت به ضرورت پایان دادن به رنج غیرنظامیان و حرکت به‌سوی راه‌حلی عادلانه و جامع برای بازگرداندن حقوق مشروع ملت فلسطین.
اگرچه مواضع کشورهای مختلف اتحادیه اروپا همچنان متفاوت است، اما جهت‌گیری کلی نشانگر گشایش بیشتر به سوی فشار دیپلماتیک برای توقف تجاوز، تقویت تلاش‌های صلح و حمایت از ابتکارات بین‌المللی برای آتش‌بس و رفع محاصره است.
منبع: خبرگزاری شهاب- الجزیره

برش

شرمندگی غرب از جنون اسرائیل
احمد الحیله، نویسنده و تحلیلگر سیاسی گفت که «اسرائیل» در دستیابی به یک پیروزی نظامی قاطع در تجاوز مداوم خود به نوار غزه شکست خورده و همین امر تل‌آویو را به سمت توسعه اهدافش در راستای کوچاندن فلسطینی‌ها سوق داده است. این موضوع تهدیدی جدی برای ثبات منطقه محسوب می‌شود و باعث افزایش نگرانی اروپایی‌ها شده، چراکه از نظر جغرافیایی به منطقه نزدیک هستند و بیش از دیگران از تحولات آن تأثیر می‌پذیرند.
الحیله در گفت‌وگو با خبرگزاری «شهاب» افزود، تجاوز «اسرائیل» به حالتی از «جنون و بی‌منطقی» تبدیل شده و غیرنظامیان و کودکان را با کشتار و گرسنگی هدف گرفته؛ مسأله‌ای که دولت‌های غربی را در برابر ملت‌هایشان بویژه در سایه ادامه اعتراضات عمومی علیه نسل‌کشی و فاجعه انسانی در غزه، بیش از پیش شرمنده کرده است. او تأکید کرد، وحشی‌گری اسرائیل مشروعیت اخلاقی نظام ارزشی غربی را از بین برده است؛ نظامی که همواره به ارزش‌های حقوق بشری افتخار می‌کرد و از آن برای فشار بر برخی دولت‌ها استفاده می‌کرد. به باور احمد الحیله، تلاش برخی پایتخت‌های غربی برای تعدیل مواضع خود، بخشی از تلاش برای بازیابی اعتبار از دست‌رفته‌شان است.