لذت قدم زدن در نمایشگاه کتاب
رضا صائمی
دبیر گروه فرهنگی
نمایشگاه کتاب از امروز آغاز شد و بیشک این یک جشن باشکوه برای همه عاشقان کتاب و شیفتگان آگاهی است. اساساً میل رفتن به مراکز خرید کتاب تجربه لذتبخش مشترک میان اهل فرهنگ است. چه آنان که دستی در فرهنگ دارند و مؤلفند و چه آنان که علاقه به فرهنگ دارند و مشتاقند. هنگامه نمایشگاه فرصتی است برای جماعت خسته و دلگیر از روزمرگیهای کشنده و دنیای پول و دیگر هیچ! دمی در فضای فکر و فرهنگ، نفس بکشند و استخوانی سبک کنند. سبک ساماندهی و چیدمان کتاب در نمایشگاه نوعی ساختار فرهنگی و زیباشناختی میسازد که در سطحی نمادین ظهور کرده و به واسطه زیبایی بصری که خلق میکند سوژه را به خود جذب میکند، هر چند تزئین و غرفهآرایی برخی ناشران این افق زیبا را میشکند و چهرهای بیتناسب با فرهنگ میسازد. اما این زیبایی معنایی و باطنی کتاب، نمایشگاه را به ابژه آگاهی تبدیل میکند که وسوسه دریافت این همه آگاهی را که در مسیر چشمهای بازدیدکنندگان در حرکت است برای تصاحب آن برمیانگیزاند. گویی با خرید کتاب، آگاهی به تصاحب سوژه میآید و او آن را در قفس فرهنگ(کتابخانه) تثبیت میکند. مجموعهسازیهای فرهنگی به واسطه تغذیه از این آبشخور فکری، شیوهای است تا از فساد تاریخی و تباهی معنوی این محصولات فرهنگی جلوگیری شود. قدم زدن در نمایشگاه سویهای از سیر انفسی آدمی است که با عبور از غرفهها و کتابها در رهگذر گردش آفاقی به دست میآید و به واسطه خلق یک فضای نوستالژیک اتوپیایی این تکه کنده شده از متروپل را همچون جزیرهای میسازد که امیدها و میلهای دست یافته آدمی در این آرمانشهر روشنفکرانه به شکلی نمادین تحقق یابد. وقتی خسته از قدم زدن در این شهرک فرهنگی به داخل چمنهای نمایشگاه میروی، سر را روی بالشت کتاب میگذاری و دلخوش از اینکه هر آنچه به دنبالش بودی اکنون در اختیار توست و چشم به هر سو که میافکنی از کودک تا پیر را میبینی که دور از هیاهوی پول و درآمد و اقتصاد و مادیات در جستوجوی کتاب، این ابژه غریب آگاهی، سوژه میشوند. لذت میبری که به آرمانشهری پا گذاشتهای که دیگر آدمی در مناسبات و رقابتهای نفسگیر مادی، تحقیر نمیشود و این تنها آگاهی و معرفت است که معیار سنجش نفس قرار میگیرد.