به بهانه شب ستارههای دوبله ایران
صداهایی که تداعی صلابت هستند
محبوبه محمدی
روزنامهنگار
هنر دوبله در کشور ما یکی از ستونهای اصلی برای «دیده شدن» و «برآمدن» فیلمهای مختلف بوده است. در زمانی نه چندان دور، هم فیلمهای ایرانی دوبله میشدند و هم فیلمهای خارجی و همین امکانی به هنرمندان عرصه دوبلاژ داده بود تا برای دیده شدنِ بهتر فیلمها، سنگ تمام بگذارند و کاری «همپا» و «همسنگ» هنرمندان خودِ فیلم ارائه دهند. رفتهرفته این ویژگی باعث شد تا هنر آنها به عنوان کاری درخور که به فیلم اعتبار و منزلت دوچندان میبخشید، مورد توجه همه قرار گیرد. کار آنها در این فیلمها آنقدر خاص، یگانه و ممتاز بود که حتی برخی از متخصصان و کارشناسان حوزه سینما معتقدند هنرمندان دوبله سهم بسزایی در محبوبیت، معروفیت و موفقیت فیلمها و شخصیتهای سینمایی داشتهاند تا آنجا که پیش از آن که چهره و تصویر بازیگر برای مخاطب ایرانی مهم باشد- یا لااقل آنقدرها مهم باشد- این «صدا»ی هنرمند دوبلاژ بود که در چشم و دل مخاطب مینشست و با آن همراهی میکرد. در اهمیت هنر دوبله همین بس که بسیاری از هنرمندان بعد از کنار گذاشتن این هنر از فیلمها، دیگر هیچگاه نتوانستند موفقیتهای پیشین خود را تکرار کنند.
هنرمندان عرصه دوبله در ادوار مختلف دین زیادی بر گردن سینما و مخاطبان آن داشتهاند. صدای آنها بخشی جدانشدنی، ملموس و لذتبخش از خاطرات سینمایی همه ما هستند. هنرمندان یگانه، نامآشنا و جاودانی که سینما را در چشم مشتاقان و سینهچاکان این هنر بسیار ماناتر و دلنشینتر کردند. وقتی بحث از جذابیت دنیای دوبله میشود نامهای زیادی به ذهن میرسند که هر کدام خاطرات متنوع سینمایی را از خود به یادگار گذاشتند. نامهایی چون ایرج ناظریان، منوچهر اسماعیلی، چنگیز جلیلوند، ژاله کاظمی، رفعت هاشمپور، جلال مقامی، عطاءالله کاملی، ایرج دوستدار، حسین عرفانی، خسرو خسروشاهی، ناصر طهماسب، نصرالله مدقالچی، منوچهر والیزاده، حمید قنبری، ابوالحسن تهامینژاد، منوچهر نوذری، صادق ماهرو، هوشنگ لطیفپور، بهرام زند، فهیمه راستکار، عزتالله مقبلی، پرویز بهرام، شهلا ناظریان و... که هرکدام صدایشان را در فیلمهای زیادی ماندگار کردهاند. هنوز که هنوز است برخی از آثار مطرح سینمایی ایرانی و خارجی به خاطر هنر فاخر و بی نظیر دوبلورهای ما، شنیدنی و دیدنی هستند. هنر گوشنواز و گاه سحرآمیزی که فراتر از زمان ومکان میایستد و همه گوشها و نگاهها را به خود جلب میکند.
هیچ چیز به اندازه بهادادن به هنر کسانی که بیچشمداشت سالها به فرهنگ وهنر این مملکت خدمت کرده و محصول کارشان همواره در دسترس مردم جامعه بوده، نیست. به همت سازمان سینمایی و انجمن گویندگان و سرپرستان گفتار فیلم روز دوشنبه 15 اردیبهشت در شصتودوسالگی تأسیس این انجمن قرار است از پیشکسوتان دوبله ایران تقدیر شود که اتفاق بسیار خجسته و مبارکی است و نشان میدهد که هنوز قدر و منزلت این حرفه و اساتید زحمتکش و هنرمند آن ارج گذاشته میشود. خسرو خسروشاهی، زهره شکوفنده، ناصر ممدوح، ابوالحسن تهامینژاد، نصرالله مدقالچی، محمود قنبری، ناهید امیریان، اکبر منانی، امیرهوشنگ زند، جواد پزشکیان، محمدعلی دیباج، سعید مظفری، عباس نباتی، مینو غزنوی، داوود شعبانی نصر و محمد یاراحمدی از جمله هنرمندان عرصه دوبله هستند که قرار است از آنها تقدیر شود. این سنت حسنه تقدیر از هنرمندان، پیشکسوتان و تأثیرگذاران حوزه فرهنگ و هنر، یکی از مصادیق بارز احترام و تقدیر از همه کسانی است که عمرشان را مصروف تعالی فرهنگ و هنر این مملکت کردهاند و این خیلی خوب است.