رضوانه رضایی‌پور - الهام یوسفی
روزنامه نگار

رفتار پزشکیان قابل تحسین است
حمیدرضا ترقی
قائم‌مقام حزب مؤتلفه اسلامی

تصمیم اخیر رئیس‌جمهوری مسعود پزشکیان در برکناری معاون امور مجلس رئیس‌جمهوری، گامی مهم در راستای ترجیح منافع ملی بر مصالح شخصی و گروهی است. این اقدام نشان‌دهنده پایبندی دولت به معیارهای ارزشی نظام جمهوری اسلامی و اصول دینی و اخلاقی است. به باور من، چنین اقدامی از سوی رئیس‌جمهوری می‌تواند این پیام را بدهد که صداقت و شفافیت در عملکرد مسئولان خط قرمز دولت است. این تصمیم پزشکیان که بدون در نظر گرفتن ملاحظات شخصی و با قاطعیت اتخاذ شد، نشان داد دولت چهاردهم در مواجهه با تخلفات احتمالی اعضای دولت هیچ‌ مماشاتی ندارد. همان‌طور که تحلیلگران اشاره کرده‌اند، صداقت و شفافیت مهم‌ترین عوامل بازسازی اعتماد عمومی هستند. زمانی که مردم احساس کنند دولت نسبت به ارزش‌های اخلاقی حساس است، اعتماد آنان به نظام تقویت می‌شود. بنابراین، این عمل رئیس‌جمهوری نه تنها از سوی حامیان بلکه از سوی منتقدان دولت نیز قابل تحسین است. بسیاری از تحلیلگران سیاسی بر این باورند که این تصمیم قاطعانه می‌تواند الگویی برای سایر نهادها باشد تا در برابر تخلفات احتمالی مدیران و کارکنان خود با جدیت بیشتری عمل کنند. برکناری معاون امور مجلس رئیس‌جمهوری از سوی پزشکیان نشان داد معیارهای عملکردی و منافع ملی بر روابط شخصی ارجحیت دارند. چنین رویکردی پیام روشنی به جامعه ارسال کرد؛ دولت متعهد به ارزش‌های اسلامی و اخلاقی است .

امید به احیای عدالت و شفافیت
محمدتقی فاضل میبدی
عضو مجمع حوزه علمیه قم

اقدام اخیر رئیس ‌جمهوری در برکناری معاون امور مجلس به دلیل سفر تفریحی پرهزینه به قطب جنوب که این سفر در شرایطی انجام شد که کشور با بحران‌های اقتصادی و معیشتی دست‌وپنجه نرم می‌کند، پیامی واضح به مسئولان بود و این پیام این بود: رفتارهای غیرمسئولانه و فاصله گرفتن از واقعیت‌های زندگی مردم، در دولت چهاردهم قابل تحمل نیست.
اما مسأله این است که این اقدام رئیس‌ جمهوری قابل تحسین است، اما نباید به همین مورد محدود شود. انتظار عمومی این است که چنین رویکردهایی در برابر سایر سوءاستفاده‌ها از بیت‌المال نیز ادامه یابد. یعنی افرادی که با استفاده از رانت یا سوءاستفاده از منابع عمومی مانند بانک‌ها صاحب ثروت‌های کلان شده‌اند، اینان نیز باید پاسخگوی اعمال خود باشند. مبارزه مستمر با کاسبان تحریم و اختلاس‌گران می‌تواند گامی بلند برای حل مشکلات اقتصادی کشور باشد. تداوم چنین برخوردهایی نه تنها اعتماد عمومی را بازسازی می‌کند، بلکه سرمایه اجتماعی را نیز احیا خواهد کرد. متأسفانه در سال‌های گذشته سوءاستفاده‌های گسترده‌ای از سوی برخی افراد دارای مسئولیت صورت گرفت. اقدامات این افراد باعث شد مردم نسبت به برخی مسئولان بی‌اعتماد شوند. اکنون زمان آن رسیده است که با برخورد قاطع و مستمر با افرادی که چنین عملکرد یا رویکردی دارند، امید به اجرای عدالت و برقراری شفافیت دوباره در کشور زنده شود.

هشداری به موقع برای دیگر مسئولان
علی مطهری
فعال سیاسی اصولگرا

انتصاب شهرام دبیری به سمت معاون امور مجلس رئیس‌جمهور از ابتدا هم چندان مناسب نبود. زیرا ایشان تجربه‌ای در امور مربوط به مجلس نداشتند تا بتواند به رتق و فتق مسائل مرتبط با آن بپردازد. به هر حال اقدام رئیس‌جمهوری در عزل معاون امور مجلس خود  قابل دفاع است.
زیرا سفر وی در حالی صورت گرفت که مردم شرایط معیشتی سختی را سپری می‌کنند و وقوع چنین اقداماتی از سوی مسئولانی که همواره شعار مردمی بودن را سر می‌دهند، از سوی مردم تحمل نمی‌شود. البته عزل ایشان هشدار به سایر افرادی هم بود تا چنین کاری را ولو با هزینه شخصی خود تکرار نکنند.
این اقدام از نظر مردم در جهت اجرای عدالت و همراستا با شعارهای مسعود پزشکیان است که در زمان انتخابات و پس از آن سر داده است. انتظار می‌رود این اقدام تأثیر روانی لازم را بر جامعه گذاشته باشد و به بازگشت سرمایه اجتماعی از دست رفته تا حد زیادی کمک رساند.

اقدام انقلابی رئیس جمهوری
سعید آجورلو
تحلیلگر سیاسی اصولگرا

از منظر اجتماعی - سیاسی، روز گذشته لحظه بسیار مهمی برای دولت آقای پزشکیان رقم خورد. واکنش رئیس‌جمهوری در این مقوله می‌توانست هویت دولت را با توجه به شعارهایی که داده، دگرگون کند. اما تصمیم بر عزل رفیق چند ساله توانست سبب امتداد دولت چهاردهم شود. اگر تصمیم دیگری گرفته می‌شد، دولت پزشکیان مفهوم و کارکرد اصلی خود را از دست می‌داد و با چالش‌های زیادی روبه‌رو می‌شد. داده‌ها نشان می‌دهد نوعی بی‌تفاوتی و شکاف میان مدیران اجرایی و عموم جامعه وجود دارد که مختص یک طیف سیاسی نیست. این اقدام پزشکیان به نوعی حرکت برای بازسازی اعتماد عمومی و کم کردن این شکاف هم است. اینکه مردم به عملکرد مدیران و مسئولان امیدوار شوند و حس کنند صدایشان شنیده می‌شود، به مقبولیت بیشتر دولت کمک خواهد کرد. نوع مواجهه پزشکیان نشان داد او سیاستمدار صادقی هم است که سعی کرد تا جایی که می‌تواند به وعده‌های خود عمل کند. اقدام وی در عزل معاون پارلمانی از جنس اقدام انقلابی بود.

خلاف‌های معمول باید متوقف شود
عباس عبدی
تحلیلگر مسائل سیاسی

آقای پزشکیان با حفظ احترام آقای دبیری، برخورد بسیار خوبی داشتند. به نظرم گریبان کسی که در دفتر معاونت پارلمانی خبر را به کلی تکذیب کرده را هم باید بگیرند و برای دروغ‌گویی مجازات اداری جدی تعیین کنند. خلافی که از گذشته معمول شده بود باید در این دولت متوقف شود.

بــــرش

از برکناری‌های سیاسی
تا عزل اخلاق‌مدار
برخی از ناظران سیاسی برکناری شهرام دبیری از معاونت امور مجلس رئیس‌جمهوری را اقدامی نادر و نوپدید در عرصه سیاسی جمهوری اسلامی ایران عنوان کردند. این تلقی آنان ناشی از این است که به باور این ناظران، این اولین مورد است که برکناری نه به دلایل سیاسی، بلکه به دلیل عدول از رویکردهای اخلاقی و اجتماعی عنوان شده از سوی دولت صورت گرفته است. برکناری وزرا یا اعضای عالی‌رتبه دولت از سوی رؤسای‌جمهوری، در گذشته هم مسبوق به سابقه بوده است، اما آنچه برکناری شهرام دبیری را از نمونه‌های ادوار گذشته متفاوت می‌سازد، چهارچوب اخلاقی و دیدگاه مردم‌گرایانه‌ای است که در دلایل برکناری آمده است. در گذشته آنچه در اغلب برکناری‌ها تفوق داشت، اختلاف‌نظرهای سیاسی بود، الزاماتی که کمتر با مسائل و خواست افکار عمومی نسبت داشت. برکناری مصطفی پورمحمدی، وزیر کشور دولت نهم و منوچهر متکی، وزیر امور خارجه دولت دهم به عنوان دو مصداق عینی عزل وزرا صرفاً به دلیل تفاوت دیدگاه سیاسی با رئیس دولت وقت در اذهان باقی مانده است. عزل متکی در میانه سفر رسمی به سنگال انجام شد. پورمحمدی هم اردیبهشت‌ماه 1387 در جریان بررسی صلاحیت وزارت دادگستری دولت روحانی اعلام کرد که دلیل برکناری‌اش از وزارت کشور دولت نهم، اعتراض به فسادهای اقتصادی بود. عزل رضا رحمانی، وزیر صمت دولت دوم روحانی هم به دلیل همراهی نکردن او با خواست دولت وقت مبنی بر تشکیل وزارت بازرگانی اعلام شد. استعفا و نه برکناری وزیر وقت جهاد کشاورزی دولت سیزدهم نیز اقدامی پیشدستانه در مواجهه با فساد چای دبش بود. از این رو است که سخن ناظران مبنی بر بی‌سابقه بودن دلیل و ریشه برکناری معاون امور مجلس دولت چهاردهم درست از کار در‌می‌آید.