آرزو کیهان
خبرنگار

باستان‌شناسان بریتانیایی با بهره‌گیری از فناوری‌های مدرن موفق شدند چهره‌ زنی ۲۰۰۰ ساله متعلق به عصر آهن را با بالاترین میزان دقت بازسازی کنند. به گفته‌ دانشمندان، اسکلت این زن هنگام ریزش یک صخره‌ کشف شده و پس از ماه‌ها تلاش و با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، سرانجام چهره وی بازسازی شد.

تخمین سن یک زن باستانی
 بر اساس اطلاعات موجود، به نظر می‌رسد این زن
بخشــــی از قبیـــله‌ «دوروتریگـــــس»
(Durotriges) بوده که در قرن اول میلادی در منطقه‌ای در بریتانیا که اکنون به نام دورست
(Dorset) شناخته می‌شود، زندگی می‌کرده است. فرآیند بازسازی چهره‌ این زن باستانی با کمک تاریخ‌گذاری رادیوکربنی، فتوگرامتری و پرینت سه‌بعدی انجام شده است.
تاریخ‌گذاری رادیوکربنی، یک تحلیل عینی برای تخمین سن نمونه‌های بیولوژیکی و مواد با منشأ آلی مانند فسیل‌ها و اشیای قدیمی است و تمام موادی که از موجودات زنده سرچشمه می‌گیرند و حاوی کربن هستند، می‌توان با کمک آن، تاریخ‌‌گذاری کرد. این تاریخ‌گذاری، بر اساس ایزوتوپ رادیواکتیو کربن انجام می‌شود که در طول زندگی موجودات زنده جمع می‌شود و پس از مرگ آنها با انتشار تشعشعات رادیواکتیو، تجزیه می‌شود.
فتوگرامتری هم یک روش علمی و فنی است که با استفاده از تصاویر، اندازه‌گیری، ثبت و تفسیر اطلاعات مکانی و سه‌بعدی از اشیا و محیط‌ها را امکان‌پذیر می‌سازد. در واقع، فتوگرامتری از تصاویر دو بعدی یا سه بعدی برای ساخت مدل‌های دقیق و سه‌بعدی از اشیا و محیط استفاده می‌کند.

جزئیات سلامت یک زن 2هزارساله
باستان‌شناسان بر این باورند که این زن 2هزارساله حدود 157سانتی متری، در زمان مرگ ۲۰ تا ۳۰ ساله بوده و یک زایمان داشته است. استخوان‌های کوچکی که در کنار او کشف شده‌اند هم به نوزادی تعلق دارد که پس از تولد، مدتی زنده بوده اما در نهایت فوت کرده است. همچنین در کنار بقایای نوزاد و در نزدیکی محل دفن وی، سفال‌هایی از عصر آهن یافت شده است.
تحقیقات نشان می‌دهد دندان‌های عقل این زن هرگز رشد نکرده‌اند، در حالی که دیگر دندان‌هایش ساییدگی‌هایی داشته‌اند اما هیچ نشانه‌ای از پوسیدگی در آنها دیده نشده است. همچنین ساییدگی و پارگی ستون فقرات این زن نشانه‌هایی از مراحل اولیه آرتروز و مشکلات دیسک کمر را نشان می‌دهند که احتمالاً نتیجه‌ کارهای سنگین فیزیکی در طول زندگی کوتاهش بوده است.
در بازسازی چهره این زن، پژوهشگران با استفاده از نشانگرهای عمق بافت، بدن او را براساس سن، جنسیت، اصل و نسب و شاخص توده‌ بدنی بررسی کردند. آنان لایه‌هایی از ماهیچه‌ها، غدد و چربی را با خاک رس بازسازی و سپس به چهره اضافه کردند. در نهایت هم لایه‌ پوست و جزئیات دیگر همچون شکل گوش‌ها، ابروها و موها به چهره افزوده شد. رنگ این بخش‌ها نیز بر اساس داده‌های DNA مربوط به پروژه‌ای دیگر از دوره‌ عصر آهن، تعیین شد.
دکتر «مارتین اسمیت»، عضو تیم باستان‌شناسی در این باره گفت: «در این پروژه از مدل سه‌بعدی جمجمه با استفاده از روش فتوگرامتری استفاده کردیم. در این روش، تعداد زیادی تصویر از زوایای مختلف گرفته می‌شود تا شکل یک شیء، محاسبه و سپس مدل سه‌بعدی آن پرینت شود. در این بازسازی عواملی همچون سن، جنسیت، وزن و قومیت زن مورد توجه قرار گرفته‌ است. زیرا این متغیرها نقش مهمی در تعیین ضخامت بافت استخوان دارند. این زن همچنین نشانه‌هایی از سوءتغذیه داشت که نشان از سبک زندگی وی دارد». وی افزود: «پروژه‌های تحقیقاتی بازسازی می‌توانند یافته‌های جالبی را آشکار کنند و تصویری دقیق‌ و جذاب‌تر از زندگی در دوره‌های باستان به ما ارائه دهند.»