برسام جنتی
گروه علم و فناوری

بر اساس شواهد به دست آمده از سطح مریخ، این سیاره سرخ در گذشته‌های دور، میزبان یک ساحل شنی با امواج ملایم بوده است.
یعنی زمانی خلیج مریخ وجود داشته و در دل این خلیج، ساحلی همچون سواحل زیبای دریایی زمین  بوده است.
محققان دانشگاه ایالتی پن، با کمک مریخ نورد چینی ژورانگ، لایه‌های پنهان سنگی در زیرسطح سیاره سرخ یافته‌اند که نشان می‌دهد زمانی یک اقیانوس باستانی در این سیاره وجود داشته است پس این سیاره، زمانی حاوی حجم قابل توجهی آب و محیطی قابل سکونت‌ برای زندگی بوده است.
«بنجامین کاردناس»، استادیار زمین‌شناسی از دانشگاه ایالتی پن در این باره گفت: «ما در حال یافتن مکان‌هایی در مریخ هستیم که زمانی شبیه سواحل باستانی و دلتاهای رودخانه‌ای بوده‌اند و شواهدی هم از امواج و ماسه‌ها پیدا کرده‌ایم؛ یک ساحل مناسب با سبک سواحل زمین و این موضوع ما را شگفت‌زده کرده است.»
مریخ‌نورد، ژورانگ در سال ۲۰۲۱ روی مریخ فرود آمد و داده‌هایی درباره زمین‌شناسی محیط اطراف خود به منظور جست‌و‌جوی نشانه‌هایی از آب یا یخ، ارسال کرد.
 این مریخ‌نورد برخلاف سایر مریخ‌نوردها، مجهز به یک رادار نفوذی قوی است که به آن امکان می‌دهد زیر سطح سیاره را با استفاده از رادارهای کم‌فرکانس و پر‌فرکانس بررسی و تشکیلات سنگی مدفون را شناسایی کند.
کاردناس افزود: «با مطالعه رسوبات زیرزمینی، دانشمندان می‌توانند تصویر کامل‌تری از تاریخ زمین شناسی سیاره سرخ را بازسازی کنند.»
 وقتی تیم تحقیقاتی داده‌های رادار را بررسی کرد، اطلاعاتی از ساختار لایه‌ای مشابه با سواحل زمین مشخص شد؛ تشکیلاتی به نام «رسوبات پیش‌ساحلی» که به سمت اقیانوس‌ها شیب دارند و زمانی تشکیل می‌شوند که رسوبات توسط جزر و مد و امواج بزرگ آب حمل می‌شوند.
این موضوع بلافاصله مورد توجه قرار گرفت زیرا نشان می‌داد زمانی در این سیاره، امواج وجود داشته‌اند.
 وقتی هم این تیم، داده‌های مریخ را با تصاویر راداری از رسوبات ساحلی روی زمین مقایسه کرد، شباهت‌های قابل توجهی یافت.
 زوایای شیب مشاهده‌ شده در مریخ، دقیقاً در محدوده‌ای قرار داشت که در رسوبات ساحلی روی زمین دیده می‌شود.
محققان همچنین سایر احتمالات منشأ سطوح شیب‌دار، مانند جریان‌های رودخانه‌ای باستانی، باد یا فعالیت‌های آتشفشانی قدیمی را رد کردند.
 آنها معتقدند شکل شیب‌دار ثابت تشکیلات و ضخامت رسوبات، نشان‌دهنده منشأ ساحلی است.
کاردناس افزود: «خط ساحلی در طول زمان تکامل یافته است، رودخانه‌ها جریان داشته‌اند و رسوبات حرکت می‌کردند. این نوع زمین‌شناسی رسوبی می‌تواند به ما بگوید شکل‌گیری خلیج مریخ و تکامل آن چگونه بوده است.
 این موضوع به ما کمک می‌کند تا مکان‌هایی را شناسایی کنیم که می‌خواهیم به دنبال حیات بگردیم.»
این کشف نشان می‌دهد که مریخ زمانی بسیار مرطوب‌تر از امروز بوده است و این فرضیه را تقویت می‌کند که در گذشته اقیانوسی بزرگ، بخشی از قطب شمال سیاره را پوشانده بوده است.
این مطالعه همچنین اطلاعات جدیدی درباره تکامل محیط مریخ ارائه داده و نشان می‌دهد که شکل‌گیری یک دوره گرم و مرطوب مناسب برای حیات، ممکن است ده‌ها میلیون سال طول کشیده باشد.