جنگ تجاری آمریکا علیه چین، کانادا و مکزیک کلید خورد

قمار ترامپ

اقتصاددانان معتقدند نبرد تعرفه‌ای هزینه‌های خانوارهای آمریکایی را افزایش می‌دهد و رشد اقتصادی را مختل می‌کند

تعرفه‌های اعمالی دولت ترامپ علیه کانادا، مکزیک و چین رسماً اجرایی شد. رئیس‌جمهوری آمریکا اعلام کرد افزایش تعرفه‌ها بر کالاهای وارداتی از چین، کانادا و مکزیک فوراً به اجرا گذاشته می‌شوند. از این پس، تعرفه‌ها بر کالاهای چین بر ۲۰ درصد و بر کالاهای کانادا و مکزیک بر ۲۵ درصد بالغ خواهند شد.
دونالد ترامپ با اشاره به اینکه جایی برای توافق با کانادا و مکزیک نمانده، پرسشی در نشست خبری خود درباره امکان توافق با کانادا و مکزیک تا پایان دوشنبه را نفی و اعلام کرد که از آغاز روز سه‌شنبه تعرفه‌های ۲۵ درصدی بر کالاهای وارداتی از کانادا و مکزیک اجرایی می‌شود. ملانی جولی، وزیر خارجه کانادا در واکنش به اقدام آمریکا گفت، تصمیماتی که در اتاق بیضی در کاخ سفید گرفته می‌شوند تا اندازه‌ای «محاسبه‌ناپذیر و هرج‌ومرج‌آفرین» شده‌اند اما کانادا با آنها کنار خواهد آمد.
کلاودیا شینباوم، رئیس ‌جمهوری مکزیک نیز بدون ذکر جزئیات بیشتر تصریح کرد که این کشور برای واکنش به اقدامات ایالات متحده برنامه‌ها و گزینه‌های متعددی در دست دارد. ترامپ همزمان دستور اجرایی شدن افزایش تعرفه‌ها بر کالاهای وارداتی از چین از ۱۰ به ۲۰ درصد را نیز صادر کرد و کاخ سفید بیانیه‌ای منتشر کرد مبنی بر اینکه تعرفه‌های ۲۰ درصدی بر محصولات صادراتی چین به آمریکا از سه‌شنبه ۴ مارس اجرایی می‌شوند.
وزارت دارایی چین در واکنش به اجرایی شدن تعرفه‌های ترامپ اعلام کرد پکن از تاریخ ۱۰ مارس تعرفه‌ها بر برخی از کالاهای وارداتی از آمریکا، از جمله خواربار و محصولات کشاورزی را افزایش خواهد داد.
در همین حال نیویورک تایمز نوشت: «ترامپ سه‌شنبه یکی از بزرگ‌ترین قمارهای خود را با اعمال تعرفه‌های گسترده بر واردات از کانادا، مکزیک و چین، بدون توجیه مشخص، آغاز کرد و جنگ تجاری‌ای را به راه انداخت که خطر تضعیف اقتصاد ایالات متحده را در پی دارد.»
اقدامات او روابط دیپلماتیک با بزرگ‌ترین شرکای تجاری آمریکا را دچار آشفتگی کرده، بازارها را به سقوط کشانده و باعث اقدام‌های تلافی‌جویانه علیه محصولات آمریکایی شده است و این امر، کسب‌وکارها، سرمایه‌گذاران و اقتصاددانان را سردرگم کرده که چرا ترامپ چنین ناآرامی‌ای را بدون مذاکرات طولانی‌مدت یا دلایل مشخص ایجاد کرده است.
ترامپ توضیحات مختلفی برای این تعرفه‌ها ارائه داده است؛ او گفته که این اقدام تنبیهی است برای کشورهایی که در جلوگیری از ورود مواد مخدر و مهاجران غیرقانونی به ایالات متحده کوتاهی کرده‌اند. به نوشته نیویورک تایمز، جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا، گفت که درک منطق ترامپ در مورد این تعرفه‌ها دشوار است، اما حدس می‌زند که هدف او ضربه زدن به کانادا باشد. ترودو در یک کنفرانس خبری گفت: «آنچه او می‌خواهد، فروپاشی کامل اقتصاد کانادا است، زیرا این کار الحاق ما را برای او آسان‌تر می‌کند.» او تأکید کرد: «این هرگز اتفاق نخواهد افتاد. ما هرگز ایالت پنجاه‌ویکم نخواهیم شد.»
هوارد لاتنیک، وزیر بازرگانی آمریکا، بعدازظهر سه‌شنبه گفت که ممکن است رئیس ‌جمهوری به نوعی توافق با کانادا و مکزیک برسد. لاتنیک گفت: «فکر می‌کنم او به این نتیجه می‌رسد که اگر شما بیشتر همکاری کنید، من هم تا حدی با شما همراهی خواهم کرد.»
به نوشته نیویورک تایمز، پس از اجرایی شدن تصمیم ترامپ، بازارهای سهام در سراسر جهان سقوط کردند. در ایالات متحده، بخش مالی یکی از بخش‌هایی بود که بیشترین ضربه را متحمل شد. به نظر می‌رسد که ترامپ روی این فرض شرط بسته است که اقتصاد آمریکا آن‌قدر قوی و حضورش برای تجارت بین‌المللی آنچنان حیاتی است که او می‌تواند از تعرفه‌ها به‌عنوان ابزاری برای حل تقریباً هر مشکلی در تجارت جهانی استفاده کند. اما ترکیب سیاست‌های مرکانتیلیستی و تاکتیک‌های تهدیدآمیز او، خطر بی‌ثبات کردن اقتصادی را به همراه دارد که در سه سال گذشته تحت فشار تورم قرار داشته و اکنون با رشد کندتری مواجه است.
رئیس ‌جمهوری در حال اعمال مالیات‌های سنگین بر واردات از بزرگ‌ترین شرکای تجاری آمریکا در زمانی است که تورم هنوز به‌طور کامل مهار نشده است؛ تصمیمی که بسیاری از اقتصاددانان می‌گویند هزینه‌های خانوارهای آمریکایی را بیشتر کرده و رشد اقتصادی را مختل خواهد کرد.