یک روز پس از رأی اکثریت نمایندگان مجلس شورای اسلامی به استیضاح عبدالناصر همتی، دیروز دو عضو دولت نسبت به این رویداد واکنش نشان دادند. این واکنش‌ها نه از سر آشفتگی بود و نه از بی‌سیاستی نشانی داشت. واکنش‌ها بیانگر تمکین دولت به سازوکارهای قانونی، همراه با دعوت همگان به امری فراتر بود؛ یعنی دعوت به همدلی و هم‌‌جهتی برای حل مسائل کشور. اولین واکنش از سوی معاون اول رئیس‌جمهور بود. عارف که در جلسه شورای اقتصاد سخن می‌گفت؛ جلسه‌ای که به جای وزیر اقتصاد، با حضور سرپرست برگزار شد، گفت معتقدیم وحدت و همدلی لازمه ادامه کار و پاسخ به مطالبات مردم است. وی از همگان و البته بیشتر از نمایندگان مجلس، خواست باید دقت کنیم در دام حواشی و مسائل غیرواقعی نیفتیم. سخنگوی دولت هم با تأکید بر تمکین دولت به قانون، واکنش بازار نسبت به استیضاح همتی را پیش کشید که به باور وی «خوب نبود.» این واکنش‌ها به استیضاح یک عضو کابینه یعنی وزیر اقتصاد، آن هم استیضاحی که حتی موافقان استیضاح هم آن را زودهنگام توصیف کردند، نشان می‌دهد دولت همچنان بر مدار خویش قرار دارد. حتی چنین رویداد نابهنگامی هم نتوانسته دولت را از مدار خویش، چه مدار اقتصادی و مدیریتی و چه مدار سیاسی و نگاه و رویکرد به جریان‌های مختلف، خارج کند.
 
در دام حواشی نیفتیم
اظهارنظر معاون اول رئیس‌جمهوری نوعی تذکر یا هشدار با خود داشت که بیشتر متوجه جریان‌های بیرون از دولت بود. همه حرف محمدرضا عارف این بود که باید نگاهی بلندمدت داشت و به‌رغم جداشدن یک عضو کابینه، به مثابه اتفاقی که دولت از آن استقبال نمی‌کرد، همچنان باید مسیر را با قوت ادامه داد.
عارف دیروز در پانزدهمین جلسه شورای اقتصاد در سال‌جاری، اول از تلاش‌های وزیر اقتصاد و دارایی و تیم اقتصادی دولت قدردانی کرد، آن‌هم در جلسه‌ای که به جای همتی، سرپرست وزارت اقتصاد حضور داشت.
معاون اول رئیس‌جمهور به استیضاح و حواشی آن اشاره و ابتدا بر این مسأله تأکید کرد که «نگاه دولت چهاردهم پایبندی به «وفاق» است.» اما این تأکید عارف، یک جمله تکمیلی هم داشت که نشان می‌دهد دولت در طی کردن راه وفاق و پایبندی به آن، با چه دشواری‌هایی روبه‌روست، دشواری‌هایی که استیضاح وزیر اقتصاد یک نمونه آن بود. معاون اول رئیس‌جمهور پس از تأکید بر پایبندی دولت به وفاق، گفت: «با آ‌نکه متوجه برخی کم‌لطفی‌ها هستیم، اما معتقدیم وحدت و همدلی، لازمه ادامه کار و پاسخ به مطالبات مردم است.»
وی مشخصاً به مجلس و فرآیندهای حاکم بر آن اشاره کرد. عارف با اشاره به اینکه «نظارت، سؤال و تذکر، تحقیق و تفحص و استیضاح از وظایف مجلس است»، نمایندگان را به دقت‌ها و توجه به نکات دیگری هم فراخواند. عارف افزود: «باید دقت کنیم در دام حواشی و مسائل غیرواقعی نیفتیم.»
معاون اول رئیس‌جمهور فضای مجازی را از جمله حواشی و حاشیه‌سازها برای دولت و مجلس برشمرد و با تأکید بر نیفتادن در دام این حواشی اضافه کرد: «فرق فضای مجازی با سایر سازوکارها این است که فرد وقتی می‌خواهد برای مسئولی نامه بنویسد و انتقادی مطرح شود، چند بار آن را می‌نویسد و گاهی بعد آن را پاره می‌کند، اما امروز در فضای مجازی این‌گونه است که ابتدا کلیک می‌کنند و می‌فرستند و بعد آن را می‌خوانند و متأسفانه گاهی همین نوشته‌ها، مبنای قضاوت قرار می‌گیرد.»
به نظر می‌رسد این اظهارنظر، ناشی از گلایه‌ای است که اعضای دولت مطرح کردند و گویا در این گلایه اعضای دولت از «توئیتری شدن سیاست» در ایران نگران هستند و پیامدهای آن را برای کشور مضر می‌دانند. عارف ادامه داد: «برخی وزرا گله می‌کنند که فردی که تبحر ندارد در فضای مجازی بداخلاقی کرده است و متأسفانه برخی نمی‌دانند که فضای مجازی حقیقی‌ترین فضاست و کاملاً می‌شود به مبدأ خبر و تحلیل رسید.»
وی به یک واقعیت هم اشاره کرد که از ابتدای فعالیت دولت صادق بوده؛ اینکه «دولت در دام حواشی نیفتاده است، زیرا منش آقای پزشکیان روشن است.» معاون اول رئیس‌جمهور «اخلاق‌مداری، صراحت و اعتقاد به همه ارزش‌ها و خصوصاً اعتقاد به حل مشکل مردم و پیشرفت و توسعه کشور» را از خصوصیات اصلی پزشکیان برشمرد و تأکید کرد: «همه کسانی که با ایشان کار می‌کنند هم به این الگو معتقدند.»
وی با اشاره به برخی فضاسازی‌های رسانه‌ای درباره دولت، گفت: «رسانه‌ها دنبال تحلیل‌های عجیب و غریب نباشند، خصوصاً درباره عدم رأی اعتماد مجلس به دکتر همتی، نباید ذره‌بین بردارند و در داخل دولت بگویند که وزیر قبل به وزیر بعدی نگاه بدی به هم کردند که این نهایت بی‌تقوایی است.»
عارف از این تحلیل‌های دور از واقعیت و ناروا به عنوان «بی‌تقوایی» یاد کرد، اما وجود اختلاف‌نظر در دولت را هم پذیرفت: «اختلاف در بحث‌های کارشناسی طبیعی است و اگر اختلاف نباشد، نیاز به تشکیل شورا نیست، در آن صورت یک نفر خودش تصمیم می‌گرفت. اختلاف نظر قبل از تصمیم‌گیری ارزشمند است و آن را مفید می‌دانیم، ولی وقتی تصمیمی گرفته شد، همه باید عمل کنند.»
وی باز هم به همتی و استیضاح او بازگشت. عارف گفت: «از نظر هماهنگی و همدلی، بخش اقتصادی دولت چهاردهم و آقای دکتر همتی در مقایسه با دولت‌های مختلفی که در آن حضور داشتم، بی‌نظیر بوده است و صمیمانه از ایشان تشکر می‌کنم.»
معاون اول رئیس‌جمهور پس از تشکر صمیمانه از همتی، یک انتظار دیگر از نمایندگان مطرح کرد: «انتظارمان از نمایندگان مجلس این است که تلاش کنیم تا یک حرف و یک نگاه بر همه شئونات نظام حاکم باشد و هر پیشنهادی درمورد حل مشکلات داده شود، به آن رسیدگی خواهیم کرد. ما هر روزه جلسات زیادی با وزرا داریم، چرا که می‌خواهیم به بهترین شکل عمل کنیم.»
وی اضافه کرد: «از نمایندگان مجلس انتظار است در مسیر وفاق پیش بروند و بدانند اولویت اول دشمنان، تفرقه‌انگیزی، ایجاد اختلاف و تلف کردن وقت و انرژی ماست و به نظرم یکی از راه‌های مهم برای آنکه در دام آنان نیفتیم، این است که بیشتر درمورد فضای مجازی دقت شود و بررسی شود که چگونه اختلاف‌نظرهای طبیعی در این فضا به گونه‌ای مطرح می‌شود که انگار آنان با هم دشمن هستند.» عارف در پایان باز هم از همتی قدردانی کرد و گفت که او همچنان در خدمت انقلاب و مردم خواهد بود.

برش

مهاجرانی: مسائل اقتصادی یک‌شبه حل نمی‌شوند
فاطمه مهاجرانی در گفت‌و‌گو با «ایرنا» با بیان اینکه معتقدیم استیضاح حق مجلس شورای اسلامی است، گفت: «اما همان‌طور که رئیس‌جمهوری تأکید کردند مسائل اقتصادی کشور یک‌شبه به وجود نیامده‌اند که یک‌شبه حل شوند.» وی اضافه کرد: «دولت تأکید بر حضور یک فرد ندارد، افراد می‌آیند و می‌روند و چه بسا برداشتن مسئولیت از دوش آنان برای‌شان راحت‌تر هم باشد.» به‌رغم این، مهاجرانی واکنش بازار را پیش کشید: «اما طبیعی است که بازار واکنش خوبی نسبت به استیضاح آقای همتی نداشت و این موضوع را در ریزش شاخص بورس و برخی دیگر از نوسانات بازار، شاهد بودیم.»
سخنگوی دولت باز هم به انجام استیضاح، آن هم در فاصله 6 ماه از کار وزیر انتقاد و در عین‌حال تأکید کرد: «مصالح مردم و جامعه اولویت اصلی این دولت است. سیاست‌های اقتصادی، مبتنی بر تصمیم یک فرد نیست، بلکه به صورت جمعی و شورایی اتخاذ می‌شود و لذا رفتن یک فرد مسأله‌ای را حل نخواهد کرد. این‌گونه نیست که بگوییم اگر آقای همتی نباشد، مشکلات اقتصادی به پایان می‌رسد، زیرا اساساً بسیاری از این مشکلات ریشه در مسائل دیگری دارد که آقای رئیس‌جمهوری نیز به برخی از آنها اشاره کرد.» مهاجرانی تصریح کرد: «ادعا نمی‌کنیم که نمایندگان مجلس براساس تسویه‌حساب شخصی یا مسائلی از این دست، اقدام به استیضاح کرده‌اند، ان‌شاءالله که این کار بر مبنای خلوص نیت و منافع ملی مردم ایران صورت گرفته باشد.»