متولیان تئاتر، نمایش می‌بینند؟
سید‌بهاالدین حسینی
نویسنده و منتقد
حکایت این روزهای تئاتر «حکایت چشم پرآب است» دیگر تئاتر آن هنر فرهیختگان و اندیشمندان نیست که بر صدرنشیند و فخر ببیند. دیگر آن شگفتی‌های تئاتر که تو را به فکر‌کردن و اندیشیدن وا‌می‌داشت تمام شده است و دستاویزی شده برای کسب شهرت و ارضای عطش دیده‌شدن و به‌دست آوردن پول و تحصیل درآمدهای آنچنانی.
زمانی که همه‌چیز در تجارت خلاصه می‌شود و به کسب درآمد معطوف می‌گردد و مدام اقتصاد تئاتر و خودکفایی تئاتر و.... مطرح می‌شود، دیگر چه انتظاری می‌توان داشت. باید گفت خودکفایی در تئاتر معنایی ندارد وقتی که مراکز حرفه‌ای تئاتر جولانگاه هر آماتور تازه به دوران رسیده‌ای شده است. دیگر چه می‌توان گفت، زمانی که مسئولیت‌های مهم و حساس و استراتژیک به کسانی سپرده می‌شود که شایستگی لازم را ندارند، دیگر حرفی برای گفتن باقی نمی‌ماند.
شایع شده که بخشی از کارشناسان در شورا، نزدیکان و بستگان و... خویش را بدون مصوبه‌های لازم و با رابطه در شورای ارزشیابی به‌کار می‌گیرند. این عملکرد نا‌درست به قیمت منزوی‌شدن نیروهای با سابقه، متخصص، متعهد و تنزل سطح کیفی، کمی، تکنیکی، دراماتیکی و معنوی تئاتر و ریزش مخاطبان آن تمام شده است.
یکی از وظایف مهم شورای ارزشیابی، نظارت و حفاظت و صیانت از مردم در برابر ویروس‌های فرهنگی و هنری و فکری و حفظ مرزهای اخلاقی جامعه و کنترل سطح اضطراب و تنش‌های اخلاقی فرد و خانواده است که برآیند منفی این ویروس‌ها را به صورت انواع بزه‌های فردی و خانوادگی و اجتماعی شاهد هستیم.
این‌گونه می‌توانیم به نوعی کاتارسیس اجتماعی و آرامش ذهنی و اخلاقی از طریق تئاتر و هنر دست یابیم. کاری که مثلاً انگلستان و دیگر کشورهای اروپایی در دهه هفتاد با شوراهای بازبینی فیلم و تئاتر به انجام رساندند که هنوز هم ادامه دارد. انقلابی که دولتمردان آن با وضع قوانین جدید و همسو با استقلال هنری و فکری هنرمند، سدی برای حفاظت از جامعه و قشر نوجوان و جوان و حفظ اخلاق عمومی و رعایت شأن فرد و خانواده، در برابر تئاترها و فیلم‌های آنچنانی ایجاد کردند. شاهد مثال، ممنوع کردن نمایش فیلم «سالو» به کارگردانی پازولینی در اکثرکشورهای اروپایی که هنوز هم به قوت خود باقی است.
مگر هر کسی که یک مدرک آکادمیک دارد، می‌تواند به عنوان بازبین و بازخوان در شورا به‌کار گرفته شود. فردی که بازخوان و بازبین است باید دانش، اندیشه، تعهد، تخصص، جهان‌بینی، دقت‌نظر، قدرت تحلیل، تأویل، نقد و شناخت همه‌جانبه در خصوص مسائل فرهنگی و هنری و... داشته باشد. چرا که موضوع ژرف‌تر و حساس‌تر از این حرف‌هاست.
