چه کسی مأمور تشکیل کابینه در دوره انتقالی شد؟
دولت ادلب در دمشق
الجزیره خبر داد مهندس «محمد البشیر» مأمور تشکیل کابینه جدید سوریه برای مدیریت مرحله انتقالی شد. این شبکه قطری گزارش داد: «امروز (دوشنبه) دیداری بین احمد الشرع رهبر هیأت تحریرالشام، محمد الجلالی نخست وزیر و محمد البشیر برگزار شد.» این نشست برای تعیین ترتیبات انتقال قدرت و جلوگیری از ورود سوریه به وضعیت هرج و مرج برگزار شده است. الجزیره خاطرنشان کرد محمد البشیر که سالها ادلب را مدیریت کرده، برای تشکیل دولت جدید سوریه برای مدیریت مرحله انتقالی مأمور شد. نخستوزیر آتی سوریه که انتصاب او اعلام شد، در سال ۱۹۸۳ در استان ادلب متولد شده و دارای مدرک مهندسی برق از دانشگاه حلب (۲۰۰۷) و مدرک علوم شریعت و حقوق از دانشگاه ادلب (۲۰۲۱) است. او در سال ۲۰۲۲ به عنوان مدیر امور انجمن و سپس وزیر توسعه و امور بشردوستانه در دولت مخالفان در ادلب منصوب شد. پیشتر رسانه فرانسوی مدعی شد که «ریاض حجاب» قرار است نخستوزیر دولت انتقالی سوریه پس از خاتمه دولت «بشاراسد» شود. در همین حال، نشستهای فشردهای میان اداره امور سیاسی مخالفان و هیأتهای دیپلماتیک خارجی برای گفتوگو در مورد اوضاع امنیتی و سیاسی سوریه پس از اتمام دولت اسد برگزار میشود.
اداره امور سیاسی معارضان مسلح سوریه در بیانیهای ضمن درخواست برای بازگشت آوارگان سوری به کشورشان، بر تصمیم خود برای تقویت روابط با تمامی کشورها تأکید کرد.
در ادامه روند تحولات سوریه و فرآیند انتقال قدرت، اداره امور سیاسی معارضان مسلح سوریه در بیانیهای اعلام کرد: ما برای ایجاد شرایط و تضمین یک محیط امن برای پذیرایی از سوریهایی که تصمیم بازگشت به کشور دارند، تلاش خواهیم کرد. ما از سوریهایی که مجبور به ترک کشور شدند، میخواهیم که برگردند و در ساختن سوریه مشارکت کنند. در این بیانیه تأکید شده است: رهبری جدید سوریه، مشتاق تقویت روابط خود با همه کشورها بر اساس احترام متقابل است. اداره امور سیاسی معارضان مسلح سوریه در ادامه تأکید کرد: ما به دنبال ایفای نقش سازنده در منطقه و جهان برای دستیابی به امنیت و ثبات خواهیم بود؛ ما برای ایجاد یک کشور قانونی کار میکنیم که خواستههای مردم را برآورده کند.
اداره امور نظامی معارضان مسلح سوریه نیز در بیانیهای درباره وضعیت دمشق اعلام کرد: نیروهای ما تقریباً کنترل دمشق را به دست گرفته، روند حفاظت از اموال عمومی را به پایان رساندهاند و دولت جدید بلافاصله پس از تشکیل، کار خود را آغاز خواهد کرد.
نگرانی اسرائیل ادامه دارد
با تداوم حملات اسرائیل به سوریه، کشورهای منطقه بشدت اقدامات تجاوزگرانه تلآویو در خاک سوریه را محکوم کردند. وزارت خارجه مصر اشغال اراضی سوریه توسط رژیم صهیونیستی را محکوم کرد و آن را تلاشی برای تحمیل یک واقعیت جدید دانست. «ایمن الصفدی» وزیر خارجه اردن هم گفت: هرگونه تلاشی برای اشغال اراضی سوریه و ورود اسرائیل به هر منطقهای از خاک سوریه را محکوم کرده و آن را نقض قوانین بینالمللی میدانیم.
در همین حال، وزیر خارجه رژیم صهیونیستی از گروه شبه نظامیان موسوم به «نیروهای سوریه دموکراتیک» (قسد) مستقر در شمال و شرق سوریه در مقابل حملات معارضان مسلح سوری و نیز طایفه دروزیهای ساکن در مناطق شرقی و جنوبی این کشور حمایت کرد. «گیدعون ساعر» گفت: گامهایی که تاکنون در سوریه اتخاذ کردیم، در راستای امنیت (رژیم) اسرائیل است. کُردهای موجود در سوریه (که تشکیل دهنده ستون فقرات قسد هستند) وزنه ثبات در این کشور هستند و حمله به آنها در شهر «منبج» در شمال سوریه باید متوقف شود.
همزمان با این اتفاقات، کارشناسان و رسانههای عبری همچنان تأکید میکنند آنچه که در سوریه میگذرد بازتابهای فراوانی بر کل منطقه خواهد داشت و به تغییر قواعد بازی در منطقه کمک میکند. این همان چیزی است که میتواند برای اسرائیل نگران کننده باشد. در این زمینه، «عمیرام لوین» ژنرال بازنشسته ارتش رژیم صهیونیستی اعلام کرد: اقدام یگان کماندویی «شلداگ» ارتش اسرائیل برای اشغال قله کوه حرمون (جبل الشیخ) در سمت سوریه به بهانه نزدیک شدن افراد مسلح به مرزها، بیانگر نگرانیهای اسرائیل بوده و در شرایطی که سوریه در وضعیت هرج و مرج قرار گرفته، اسرائیل باید با آرامش عمل کند و بر سر طرح حمله به قله کوه حرمون، جنجال به راه نیندازد.
این ژنرال صهیونیست که قبلاً به عنوان فرمانده بخش شمالی ارتش اشغالگر و معاون موساد عمل میکرد، طی گفتوگو با روزنامه عبری معاریو به اهمیت اشغال قله کوه حرمون در سمت سوریه که یک منطقه استراتژیک مشرف بر ارتفاعات جولان، لبنان و همچنین دمشق به شمار میرود، پرداخت و هشدار داد که طرح اشغال کوه حرمون، وضعیت را در خط آتشبس اسرائیل (فلسطین اشغالی) و سوریه پیچیده میکند.
اسرائیل خوشبین نباشد
«مایکل میلشتاین» رئیس انجمن مطالعات فلسطین در مرکز دایان در دانشگاه تلآویو هم در مقالهای تحت عنوان «زلزله در سوریه هنوز ادامه دارد و ما باید از اشتباهات گذشته درس بگیریم»، به نگرانیهای رژیم صهیونیستی درباره موفقیت گروههای مسلح در سوریه و سقوط دولت این کشور اشاره کرد. در این مقاله که در روزنامه عبری یدیعوت آحارانوت منتشر شده، آمده است که اقدام سریع برای تحلیل سناریوها و ارائه توصیههایی در رابطه با سیاستی که اسرائیل باید مقابل سوریه اتخاذ کند، به خودی خود، برای تلآویو غافلگیر کننده بوده و مشخص نیست که تحولات آینده به چه سمت و سویی برود. واقعیت آن است که بعد از کنار رفتن دولت سوریه، چیزی وجود ندارد که بتواند بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل را امیدوار به تشکیل خاورمیانه جدید، طبق تصورات او کند. بنابراین اسرائیل باید از این وضعیت سرخوشی شکننده، اجتناب کند.
وی ادامه داد: همچنین اسرائیل باید مراقب باشد؛ زیرا گروههای مسلح مخالف در سوریه، گروههای متعدد و متناقضی هستند که منافع و افکار مختلفی دارند و ایدئولوژی همه آنها یکی نیست. بنابراین اغراق نیست اگر بگوییم سوریه خیلی زود تجزیه خواهد شد. «امیر بن دیوید»، تحلیلگر وب سایت «تایمز اسرائیل» هم به نوبه خود نوشت: ما اکنون در آستانه خاورمیانه جدید هستیم، اما برای ارزیابی اینکه آیا تحولات کنونی سوریه خبر خوبی برای اسرائیل محسوب میشود خیلی زود است و نباید سریع قضاوت کنیم. «آوی اشکنازی» تحلیلگر برجسته صهیونیست در روزنامه عبری معاریو هم گفت، هنوز اسرائیلیها نمیدانند اتفاقاتی که در سوریه رخ میدهد برای ما مفید است یا نه. در این میان نگرانیهایی درباره تأثیر یک دومینو وجود دارد که معلوم نیست به کدام سو میرود.
برش
نطق جولانی در مسجد جامع اموی
رهبر گروه اصلی مخالفان مسلح سوریه، در اولین اظهارات علنی خود از زمان تصرف دمشق توسط شورشیان، سرنگونی بشار اسد را «پیروزی کل امت اسلامی» خواند.
ابومحمد الجولانی، در اولین اظهارات علنی خود از زمان تصرف دمشق توسط شورشیان، رفتن بشار اسد را «پیروزی کل امت اسلامی» خواند. او گفت: «برادران من این پیروزی، پیروزی تمام امت اسلامی است. برادران من، این پیروزی جدید، فصل جدیدی را در تاریخ منطقه رقم میزند.»
جولانی گفت: «این ملتی است که اگر حقوقش از آن گرفته شود، تا احیای حقوقش به مطالبه آن ادامه خواهد داد» و افزود که هیأت تحریرالشام کسانی را که توسط دولت اسد زندانی شده بودند، آزاد میکند.
جولانی خطاب به جمعیتی که در مسجد اموی جمع شده بودند، گفت: «برادران من، بیش از 20 سال پیش این سرزمین را ترک کردم و دلم آرزوی این لحظه را داشت.» او گفت: «هیچ خانواری در سوریه وجود ندارد که جنگ به آن صدمه نزده باشد. الحمدالله امروز سوریه رو به بهبودی است.»