داود عطایی
روزنامه نگار

امیر قلعه‌نویی 27 بازیکن را به اردوی تیم ملی فوتبال دعوت کرد. پنجشنبه در تاشکند رودرروی ازبکستان صدرنشین گروه قرار می‌گیریم و سه‌شنبه هفته آینده در مشهد پذیرای قطر قهرمان جام ملت‌های آسیا هستیم. با اینکه هم‌اکنون مهم‌ترین رقیب تیم ملی در راه صعود به جام جهانی 2026 امریکا، کانادا و مکزیک تیم پرقدرت و منعطف ازبکستان است، اما یاران اکرم عفیف و معزعلی هم این توانایی را دارند که در هر لحظه برای تیم ملی ایران دردسرساز شوند. شاید بزرگترین اشتباه کادر فنی تیم ملی دست کم گرفتن قطر در بازی خانگی باشد. اینکه قطر تا اینجای مسابقات مقدماتی جام جهانی تنها موفق به کسب یک امتیاز شده می‌تواند از نظر ذهنی این توهم را ایجاد کند که ملی‌پوشان ما به راحتی می‌توانند از سد شاگردان مارکس لوپز اسپانیایی عبور کنند. همان توهم برتری تیم ملی در جام ملت‌ها که پس از درخشش مقابل ژاپن در ذهن ملی‌پوشان بود و گمان می‌کردند قطر حریفی به مراتب ساده‌تر از ژاپن است و تیم ملی بدون مشکل از سد میزبان جام ملت‌ها عبور می‌کند و به فینال می‌رود. دود این ساده‌انگاری البته به چشم تیم ملی رفت و قطری‌ها با حمایت تماشاگرانشان درسی فراموش نشدنی به شاگردان امیر قلعه‌نویی دادند. حسرت فینال جام ملت‌ها به دل هواداران فوتبال ماند و اکرم عفیف، معز علی، احمد فتحی و مشعل برشم با فوتبالی استثنایی نسخه ملی‌پوشان معروف و مغرور ایرانی را پیچیدند و در فینال اردن را هم مقهور کردند و به جام قهرمانی بوسه زدند.
این هشدار را متذکر شدیم تا ملی‌پوشان باتجربه ایرانی بدانند که با کدام حریف دست و پنجه نرم می‌کنند، اما از این نکته که بگذریم لیست جدید تیم ملی بازهم بدون خلاقیت و نفرات جدید اعلام شد. تأسف‌آور است که فقط نام مهدی زارع مدافع 21 ساله گل‌گهر در فهرست جدید تیم ملی به چشم می‌خورد که قبلاً سابقه پوشیدن پیراهن تیم ملی را ندارد. هفت هفته از لیگ برتر خلیج فارس می‌گذرد و انگار چشمان کنجکاو مربیان تیم ملی به غیر از این جوان گل‌گهری هیچ کدام از استعداد‌های ناب فوتبال ایرانی را نپسندیده‌اند. اینکه فوتبال ایران سال‌هاست در زمینه پرورش استعدادهای جدید دچار مشکل است امری بدیهی است. اما شوربختانه ملاحظه می‌کنیم همان اندک بازیکنان جوان و بااستعداد که برخی در ترکیب تیم ملی جوانان خوش درخشیده‌اند نیز به تیم ملی راه پیدا نمی‌کنند. اگر تغییر نسلی بخواهد اتفاق بیفتد قدم اول باز شدن پای همین استعدادهای ناب و آینده‌دار به اردوی تیم ملی است. شاید این جوانان پرامید در دو یا چند اردو حتی نتوانند راهی به لیست نهایی امیر قلعه‌نویی پیدا کنند اما همین دعوت به اردوی تیم ملی و حضور در کنار بزرگانی چون طارمی، آزمون، جهانبخش، قدوس، مغانلو، عزت‌اللهی و قلی‌زاده باعث می‌شود ضمن ایجاد انگیزه مضاعف با دیدن الگوهای فوتبالی‌شان با تلاش بیشتر به استانداردهای مد نظر کادر فنی تیم نزدیک شوند و کم‌کم راهی به لیست اصلی پیدا کنند.
بیشتر از هر کس این امیر قلعه‌نویی است که می‌داند برای حضور مقتدرانه در جام جهانی 2030 همین نسل بالنده و جوان استخوان بندی تیم ملی را می‌سازند بنابراین دلیلی ندارد چشم به روی استعدادها و توانمندی مدافعان و هافبک‌های خلاق و جوان تیم‌های لیگ برتری ببندد. هم ملوان هم سپاهان و هم استقلال از این جوانان جویای نام دارند، سایر تیم‌ها هم می‌توانند با مشورت سرمربیان، بازیکنان خلاق، خبره و آینده‌ساز را به کادر فنی تیم ملی معرفی کنند. شاید لازم باشد سطح ارتباط کادر فنی تیم ملی با مربیان لیگ برتری در جلسات فنی و تخصصی ارتقا یابد. به هر صورت ما نگران آینده تیم ملی هستیم و به هیچ وجه این بازی‌های مقدماتی جام جهانی را محک خوبی برای ارزیابی ملی‌پوشان نمی‌دانیم. اگر تصمیم داریم در فوتبال دنیا اسم و رسمی به دست آوریم باید تیم‌های سطح اول فوتبال اروپا و امریکای لاتین را الگوی خود قرار دهیم. تیم‌هایی که جولانگاه امثال یامال، اندریک، نیکو ویلیامز، گاوی، وینیسیوس، پدری، بلینگام، فیل فودن، رودریگو، کنده، کاماوینگا، شوامنی و ده‌ها استعداد ناب جوان دیگر هستند. جوانانی که فوتبال جهان را در یک دهه آینده می‌سازند.