بیتا میرعظیمی
خبرنگار

15 سال از آغاز عملیات ساخت نیروگاه زباله سوز با ظرفیت ۴۵۰ تُنی در شهر ساری می‌گذرد؛ پروژه‌ای نیمه تمام که قرار بود بار سنگین چندین دهه‌ای حمل زباله‌های مرکز استان مازندران به دیگر مناطق را به دوش کشیده وهمزمان با مدیریت پسماند و کاهش مشکلات زیست محیطی، سالانه چندین هزار مگاوات برق تولید کرده و بخش زیادی از دلواپسی‌های شهروندان را نیز برطرف کند. این در حالی است که طبق گزارش‌های رسمی، روزانه 4 هزار تُن زباله در مازندران تولید می‌شود که 15 درصد آن مربوط به شهر ساری است که در ایام تعطیلات و با ورود مسافران و گردشگران این میزان چندین برابر می‌شود. زباله‌ها و پسماندهایی که در طبیعت برجای مانده و با ایجاد خسارات وارده به محیط زیست، چهره‌ای زشت به سرسبزترین خطه کشور می‌بخشد. در چنین فضایی، از سال 1388 ساخت نیروگاه زباله‌سوز ساری تحت عنوان مهم‌ترین طرح در مدیریت پسماند و مقابله با چالش‌های زیست محیطی در استان مازندران، کلید خورد تا طلسم نیمه کاره ماندن آن برای همیشه شکسته شود. پروژه‌ای زیست محیطی، که هر بار ساختش به دلایلی به تعویق افتاده و حالا چشم انتظار همت دولت چهاردهم برای افتتاح است. طبق گفته مسئول پیگیری پروژه زباله سوز ساری به «ایران»، در حال حاضر بخش ساختمانی پروژه 96 درصد و بخش تجهیزات 90 درصد پیشرفت فیزیکی داشته و با ورود تجهیزات سفارشی از چین به ایران و نصب آن، افتتاح زباله‌سوز ساری را در دهه مبارک فجر جشن خواهیم گرفت.

پیشرفت لاک پشتی
مشاور شهردار ساری و مسئول پیگیری پروژه در حالی از مراحل نهایی تکمیل طرح و افتتاح آن تا دهه فجر سال‌جاری خبر می‌دهد که در تاریخ 21 شهریور1402، خبرنگار «ایران »در گزارشی تحت عنوان (پیشرفت ۹۰ درصدی نیروگاه زباله‌سوز ساری) با «محمدعلی نوبخت» فرماندار ساری گفت‌و‌گویی انجام داده و با اشاره به پیشرفت 93 درصدی بخش ابنیه، نصب 79درصدی تجهیزات و تأمین منابع مالی مورد نیاز به میزان 150 میلیارد تومان تأکید گردید که تکمیل و بهره‌برداری این پروژه ملی تا ایام‌الله دهه فجر سال‌1402، در اولویت مسئولان دولتی این استان قرار دارد. پروژه‌ای که ساختش باز یک سال دیگر به تعویق افتاده وعلی‌رغم وعده مسئولان و پیشرفت لاک پشتی، همچنان به ایستگاه بهره‌برداری نرسیده است.

انباشت زباله‌های ساری در «پشتکوه»
پروژه ساخت نیروگاه زباله سوز قرار بود در دولت دهم و با تزریق 30 میلیون دلار اعتبار ارزی و ۳۰۰ میلیارد ریال اعتبار ریالی تا پایان کار همان دولت به اتمام برسد؛ اما به دلیل مشکلات فنی و تخصیص نیافتن بموقع اعتبارات تا سال ۹۴ دست نخورده باقی ماند. طرحی که در دولت‌های یازدهم و دوازدهم نیز به سرانجام نرسیده و با وجود تخصیص اعتبارات موردنیاز و تعیین ضرب الاجل 6 ماهه برای بهره‌برداری در دولت قبل، همچنان زباله‌های ساری در منطقه کوهستانی پشتکوه انباشت می‌شود. اقدامی که علاوه بر تحمیل هزینه‌های هنگفت به شهرداری ساری جهت حمل زباله، مشکلات محیط زیستی متعددی را به ساکنان روستاهای اطراف این منطقه تحمیل کرده و روز به روز بر دامنه و وسعت زباله‌ها و تخریب طبیعت افزوده می‌شود.

پیشرفت 96 درصدی ابنیه
«علیرضا سعیدی» مشاور شهردار ساری و مسئول پیگیری پروژه زباله سوز به «ایران» می‌گوید: «پیشرفت ابنیه زباله سوز ساری پیش از دولت شهید رئیسی تنها 40 درصد پیشرفت فیزیکی داشت که با توجهات ویژه و تزریق‌های مالی دولت قبل، به 96 درصد پیشرفت فیزیکی رسید. براین اساس، ما در بحث تکمیل پروژه زباله سوز دغدغه‌ای به نام ابنیه نداریم. اما به هر حال، اشکالاتی وجود داشته که این طرح از سال گذشته تاکنون تکمیل نشده و به بهره‌برداری نرسیده است.» وی می‌افزاید: «شهید رئیسی سال گذشته، پس از طرح مسائل و مشکلات در خصوص تکمیل پروژه زباله سوز، دستورات لازم را صادر کرده و برای تسریع در تکمیل نیروگاه زباله‌سوز ساری ۱۵۰ میلیارد تومان به اوراق اسناد خزانه اسلامی تزریق شد. شهردار ساری از مجموع اوراق مشارکت، 120 میلیارد تومان را به بخش تجهیزات پروژه و 30 میلیارد تومان دیگر را به بخش ابنیه اختصاص داد. تکمیل بخش ابنیه نیز به بسیج سازندگی سپاه کربلای استان مازندران واگذار شد. این ارگان با وجود طلب65 میلیارد تومانی از شهرداری، تا این لحظه پای کار بوده و تکمیل 4-3 درصد باقی مانده در بخش ابنیه را با جدیت به پیش می‌برد.»

جشن افتتاح در دهه فجر
طبق گفته این مقام مسئول، «پروژه زباله سوز ساری در بخش تجهیزات تاکنون 90 درصد پیشرفت فیزیکی داشته است. 10 درصد باقی مانده نیز شامل خرید و نصب تجهیزاتی مانند ترانس‌ها، تابلوهای برق، تجهیزات تفکیک، برج خنک کننده و... است که به دلیل وجود تحریم‌ها و زمانبر شدن پروسه ارسال پول به چین با کندی مواجه شده بود.»
«علیرضا سعیدی» تصریح می‌کند: «خوشبختانه پول خرید 10 درصد باقی مانده تجهیزات در اردیبهشت سال‌جاری به حساب چینی‌ها واریز شده و اسناد ثبت سفارش ارسال و بلافاصله کار ساخت و ساز آغاز شده است. براساس گزارش‌های واصله، اخیراً ساخت تجهیزات تکمیل شده و در حال بارگیری از چین به ایران است. بنابراین، در حال حاضر در بحث تجهیزات نیز دغدغه‌ای وجود نداشته و حداکثر تا 3 ماه دیگر می‌توانیم منتظر ورود تجهیزات به گمرک ایران باشیم. البته ما با پیمانکار مربوطه رایزنی‌هایی انجام داده و درخواست کرده‌ایم تا با افزایش نیرو بحث نصب تجهیزات را طی 3 ماه تکمیل کرده و تحویل دهند. با این حساب چنانچه مشکلی رخ نداده و تجهیزات به ایران رسیده و نصب شود، افتتاح زباله سوز ساری را در دهه مبارک فجر، جشن خواهیم گرفت.»

تکمیل طرح‌های پدافندی
مشاور شهردار ساری و مسئول پیگیری پروژه زباله سوز در آخر می‌افزاید: «علاوه براین، در بحث پدافندی نیز باید تأمین آب، انتقال برق برای فروش و تکمیل جاده را در مواقع اضطراری مورد توجه قرارداده و منابع اعتباری آن تأمین شود. درحال حاضر آب برای خنک کاری تجهیزات از یک منبع آب تأمین شده و تکمیل منبع دوم (لوله کشی و تجهیزات) به اعتباری حدود 40-30 میلیارد تومان نیازمند است. البته در مجموع، حل و فصل مسائل جانبی پروژه از بدهی‌ها به بسیج سازندگی تا تکمیل طرح‌های پدافندی به اعتباری حدود 240 میلیارد تومان نیازمند است که امیدواریم بزودی از سوی دولت چهاردهم تأمین شده و پروژه زباله سوز ساری به سرانجام برسد.»