مرجان اسلامی‌فر
خبرنگار

برای آنکه صنعت کشور بتواند از چالش‌های تحریم بگذرد، ‌مسیر پر پیچ و خمی را در پیش دارد. فعالان اقتصادی اعتقاد دارند که باوجود سخت‌ترین تحریم‌ها، می‌توان به توسعه صنعتی دست یافت. راهکار فعالان اقتصادی این است که واحدهای صنعتی کشورمان با صنایع کوچک کشورهای مختلف ارتباط برقرار و فارغ از فشارهای تحریم همکاری‌های مشترک را تعریف کنند و این همکاری‌ها می‌تواند منجر به نوسازی ماشین‌آلات و بهبود کیفیت محصولات داخلی شود. بر این اساس دولت چهاردهم برای آنکه به مطالبات فعالان اقتصادی جواب دهد، می‌تواند فرصت‌های سرمایه‌گذاری صنعتی را شناسایی و همچنین در قالب ایجاد شهرک‌های صنعتی مشترک، فضایی را فراهم کند که تولیدکنندگان داخلی و خارجی در کنار یکدیگر قرار گیرند.
 
سهم ۱۷ درصدی
در تولید ناخالص
بخش صنعت و معدن یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی و بزرگ‌ترین بخش مولد (در کنار بخش کشاورزی) کشور به شمار می‌رود، به‌طوری که این بخش، سهمی معادل ۱۷ درصد از تولید ناخالص داخلی کشور را به خود اختصاص داده است. در راستای تحقق اهداف صنعتی و همچنین پیشرفت صنعتی کشور می‌توان از وزارت صمت خواستار توسعه رقابت‌پذیری، بهبود محیط قانونی و فضای کسب‌وکار، توسعه فناوری، نوآوری و تحقیق و توسعه، سرمایه‌گذاری و تأمین منابع مالی، توسعه تجارت و تعاملات بین‌المللی و تأمین و توسعه زیرساخت بود.
 
نبود بانک اطلاعاتی
در سرمایه‌گذاری صنعتی
مژگان سبزواری، عضو اتاق بازرگانی ایران درباره راهبرد وزارت صمت برای پیشرفت صنعتی و رغبت سرمایه‌داران به سرمایه‌گذاری صنعتی به «ایران» گفت: همه می‌دانیم کشورمان مورد شدیدترین تحریم‌هاست و این موضوع اجازه نمی‌دهد که کشورهای دیگر در ایران سرمایه‌گذاری کنند یا به صورت شفاف همکاری صنعتی داشته باشند، اما این شرایط نمی‌تواند در برابر توسعه صنعتی کشور سد ایجاد کند و باید با راهکارهای دیگر به فکر سرمایه‌گذاری صنعتی باشیم. او ادامه داد: یکی از راهکارها برای جذب سرمایه‌ها، اعلام فرصت‌های سرمایه‌گذاری از سوی سیاستگذار است؛ هنوز بانک اطلاعاتی و ‌بروز درمورد سرمایه‌گذاری‌های صنعتی موردنیاز کشور نداریم و همواره شاهد آن هستیم سرمایه‌گذاران به سمت فعالیت‌های صنعتی می‌روند که عملاً در کشور اشباح شده است. قطعاً کمبود اطلاعات و عدم هدایت سرمایه‌گذاران باعث ایجاد صنایع اشباح‌شده، می‌شود. البته یکی دیگر از چالش‌ها این است که سود تولید در برخی از رشته‌های صنعتی مناسب است و به همین جهت، خیلی‌ها می‌خواهند در آن حوزه ورود کنند، لذا سیاستگذار با درنظر گرفتن رقابت و جلوگیری از رانت، می‌تواند در اعطای مجوز مدیریت لازم و مناسب را داشته باشد.
سبزواری تأکید کرد: زمانی که فرصت‌های سرمایه‌گذاری به دور از هرگونه رانت معرفی و جلوی اعطای مجوزهای تکراری گرفته شود، می‌توان انتظار داشت که سرمایه‌گذاران در مسیر درست قرار گیرند و برای افزایش تولیدات صنعتی برنامه‌ریزی کنند. معتقدم موارد عنوان‌شده پایه‌ترین و ضروری‌ترین روش برای حرکت به سمت توسعه صنعتی است. چه بسا کشورهای توسعه‌یافته چون آلمان، این راه را برگزیدند و سعی کردند که مسیر درست را پیش‌روی سرمایه‌گذاران قرار دهند.
این فعال اقتصادی بیان داشت: وزارت صمت در حوزه عنوان‌شده پررنگ‌ترین نقش را دارد؛ ‌اگر این وزارتخانه اطلاعات موجود و نیازهای سرمایه‌گذاری را احصا کند و در اختیار عموم بگذارد، به‌طور قطع شاهد اتفاق‌های خوبی خواهیم بود و حتی می‌توان از توان تعاونی‌ها در این حوزه استفاده کرد.
عضو اتاق ایران یادآور شد: از آنجا که خیلی از کشورها امکان همکاری مشترک با ایران را دارند بستر‌های تحقق دیدگاه مذکور باید به‌صورت چراغ خاموش دنبال شود، لذا وزارت صمت می‌تواند کمیته‌ای را تشکیل دهد که در آن مجموعه‌هایی که می‌توانند با ایران همکاری کنند، ‌مشخص شوند و به‌صورت محرمانه فعالیت‌های مشترک شکل بگیرد.
 
الزام توسعه فعالیت‌های مشترک
سروش چراغی، ‌فعال اقتصادی و عضو اتاق بازرگانی ایران درباره اینکه وزارت صنعت، معدن و تجارت چه اقداماتی را می‌تواند انجام دهد که شرایط صنعتی کشور بهبود پیدا کند و در راستای آن شاهد اشتغالزایی، توسعه صنعتی و پیشرفت کشور باشیم، به «ایران» گفت: ‌در شرایطی که می‌توانستیم صنعت کشور را توسعه دهیم و با کشورهای مختلف همکاری داشته باشیم، تحریم‌ها باعث شد که پیشرفت‌ها متوقف شود. به‌عنوان نمونه، در صنعت خودرو ‌کشورهای مختلفی آماده ورود به ایران بودند و حتی در دوره پسابرجام همکاری‌هایی با برندهای نیسان، پژو، ‌رنو، بنز، ‌فولکس‌واگن و غیره شکل گرفت، اما عمر طولانی نداشت و با ریاست‌جمهوری ترامپ به پایان رسید.
چراغی تأکید کرد: یکی از انتظارات جدی که از وزیر صمت داریم و قطعاً توان انجام در دو وزارتخانه صمت و خارجه وجود دارد، تعریف همکاری‌های مشترک با شرکت‌ها و مجموعه‌های صنعتی خارجی است. مجموعه‌های صنعتی متعددی وجود دارند که با وجود آنکه کوچک هستند، اما می‌توانند کارهای بزرگ انجام دهند و مشمول هیچ تحریمی هم نشوند. لذا باید تمام کشورهایی که آماده همکاری هستند را شناسایی و با صنایع مرتبط کشورمان وصل کرد.

بــــرش

اولویت ایجاد شهرک‌های صنعتی مرزی
عضو اتاق ایران گفت: برای آنکه همکاری‌های مشترک شکل بگیرد، سازمان صنایع کوچک می‌تواند نقش‌آفرین باشد. اگر از سال‌های دور، موضوع ایجاد شهرک‌های صنعتی مشترک و بخصوص شهرک‌های صنعتی مرزی پیگیری می‌شد، اکنون در خیلی از صنایع بخصوص صنایع کوچک به دستاوردهای خوبی رسیده بودیم.
چراغی اذعان داشت: برای آنکه از مشکلات موجود عبور کنیم، بهتر است که خیلی سریع‌تر به سمت همکاری‌های مشترک با شرکت و مجموعه‌های خارجی برویم؛ ‌اگر این امر پیگیری نشود، ‌چالش‌های حوزه صنعت بیشتر خواهد شد و حتی دچار افزایش عقب‌ماندگی‌هایی خواهیم شد که جبران آن زمانبر می‌شود.