شینا انصاری در گفت‌و‌گو با «ایران» اعلام کرد

پیگیری حل چالش‌های محیط زیستی با همکاری نهادهای مردمی

زهرا کشوری
دبیر گروه زیست بوم

نحوه پیگیری جدی مشکلات زیست محیطی در دستگاه‌ها و نهادهای توسعه‌ای، پاشنه آشیل انتخاب رئیس سازمان حفاظت محیط زیست است. همین اهمیت باعث شد تا برخی به انتخاب یک مدیر زن، برای پردیسان با دیده تردید بنگرند. «شینا انصاری»، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست هم به «ایران» می‌گوید که کمیته انتخاب ریاست سازمان حفاظت محیط زیست هم نظر او را درباره نفوذ و تأثیرگذاری رئیس پردیسان در دولت و نهادهای فرابخشی خواسته است. انصاری تنها سابقه سیاسی خود را ریاست کمیته محیط زیست ستاد مردمی پزشکیان اعلام می‌کند و می‌گوید: «وابسته به هیچ حزبی نبودم.» او با آزمون استخدامی به پردیسان آمده است و پله پله رده‌های کارشناسی و مدیریتی در شهرهای مختلف چون ری، تهران، کرج و... را طی کرده است. انصاری به شخصیت آرام خود اشاره می‌کند و می‌گوید: «اقتدار الزاماً مترادف با جار و جنجال نیست.»

ابزار چانه‌زنی
انصاری قدرت در پیگیری جدی حل مشکلات برای  رئیس پردیسان را در داشتن یک تیم مدیریتی کارآمد، یک شبکه ارتباطی قوی فراسازمانی و فرانهادی و داشتن مهارت گفت‌و‌گو و اقناع می‌داند و می‌گوید: «موضوعات چالشی را می‌توان با مهارت اقناع و گفت‌و‌گو پیش برد.» او روی مشارکت نهادهای مردمی، رسانه‌ها و بدنه کارشناسی سازمان متبوعش هم حساب ویژه برای  پیگیری های جدی در دولت باز کرده است.انصاری روی این موضوع که  قرار نیست همه چالش‌های محیط زیست در 4 سال حل شود تأکید ویژه‌ای می‌کند، انگشت روی ابرچالش‌های محیط زیست می‌گذارد و می‌گوید اگر بگوید که آلودگی هوا، فرونشست زمین، خشک شدن تالاب‌ها، انتقال آب بین حوزه‌ای و... در چهار سال حل می‌شود، یک ادعای خلاف واقع است. او اعتقاد دارد باید تلاش‌ها به سمتی برود که نگاه‌ها درباره الگوی توسعه تغییر کند.
معاون رئیس‌جمهور، مسائل حوزه محیط زیست را چندبعدی و پیچیده می‌خواند و برای مثال بحث را به ناترازی گاز می‌برد. او می‌گوید در زمانی که آلودگی هوا(زمستان) روی میز بحث و تصمیم‌گیری است باید هم مردم سوخت مناسب داشته باشند و هم سوخت صنایع تأمین شود. از سوی دیگر ممکن است سوخت نامناسبی مثل مازوت مصرف شود و تعارضاتی پیش بیاید.
او راهکار را در نشستن وزارتخانه‌هایی مثل نیرو، جهاد کشاورزی، صمت و... در کنار هم می‌داند که باید در نهایت درباره موضوعاتی که محل مناقشه است به یک گفتمان مشترک برسند. انصاری بر به رسمیت شناختن چالش‌ها تأکید می‌کند و می‌گوید: سازمان حفاظت محیط زیست به تنهایی نمی‌تواند مسائل را حل کند. رئیس پردیسان آلودگی هوا را مثال می‌زند و می‌گوید که سازمان حفاظت محیط زیست برای حل این معضل کهنه، نیازمند حمایت دولت و دستگاه‌های دولتی است.

اجرایی نشدن برنامه‌ها
او در پاسخ به این سؤال که چرا بعد از چند دهه هنوز مسأله آلودگی هوا حل نشده است، به جا‌به‌جایی متولی کارگروه آلودگی هوا اشاره می‌کند و می‌گوید: براساس قانون، سازمان حفاظت محیط زیست متولی کارگروه آلودگی است اما این کارگروه به یکباره به وزارت کشور واگذار می‌شود. انصاری دست به دست شدن مسئولیت را باعث حل نشدن موضوع می‌داند و روی اقتدار پردیسان تأکید می‌کند. او نقبی به دهه 80 که خود هم یکی از کارشناسان کارگروه آلودگی هوا بود، می‌زند و می‌گوید: 10 تا 15 آیین‌نامه اجرایی تدوین شد. مثلاً آیین‌نامه ماده 2، راجع به سوخت دیزل بود که باید استاندارد یورو4 می‌گرفت و گوگرد آن به 50pp می‌رسید. با توجه به توان وزارت نفت با اولویت شهرهای بزرگ و محورهای مواصلاتی برنامه‌ریزی کردیم و جایگاه‌ها هم مشخص شد. تا مقطعی که پیگیری کردیم کار پیش رفت اما با تغییر مدیریت برنامه رها شد. او تغییر مدیریتی و تداوم پیدا نکردن تصمیم‌گیری مدیریت‌های سابق را علت به سرانجام نرسیدن برنامه‌ها می‌داند و می‌گوید: باید کارهای خوبی که در ادوار گذشته انجام گرفته در مدیریت جدید ادامه یابد.
رئیس پردیسان به بحث ارزشگذاری اقتصادی زیست بوم ورود می‌کند و می‌گوید: همین الان کارشناسان، موضوع ارزشگذاری اقتصادی اکوسیستم را در مدیریت اقتصاد محیط زیست سازمان در دست تهیه دارند. بنابراین حتماً در این دوره موضوع دنبال می‌شود.
او کلید حل معضلات را در داشتن برنامه‌های کوتاه‌مدت و میان‌مدت می‌بیند و می‌گوید: تجربیات کشورهای دیگر هم نشان داده که موضوع آلودگی هوا یا حقابه تالاب‌ها به یکباره حل نمی‌شود. او تأکید می‌کند که دولت‌ها باید با تغییر مدیریت‌ها، متعهد به اجرای برنامه‌ها باشند.

نظارت روی پروژه‌ها
انصاری اعتقاد دارد حتماً باید روی اجرای پروژه‌هایی که مجوز محیط زیست دارند، نظارت شود. مثلاً سازمان حفاظت محیط زیست مجوز را با یک شروطی مثل اجرای سیستم تصفیه فاضلاب، فیلتراسیون هوا، مدیریت پسماند و... صادر می‌کند اما در زمان اجرا، این شروط بویژه در حوزه معادن به امان خدا رها می‌شود. او قول تدوین دستورالعمل‌های نظارت بر مجوزهای صادر شده را می‌دهد و می‌گوید از استان‌ها خواهد خواست که به دستورالعمل‌ها اکتفا نکنند و حتماً نظارت دوره‌ای داشته باشند.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، روی پایبندی به شفافیت، پاسخگویی و انتشار اطلاعات تأکید می‌کند و می‌گوید: زمانی که در دفتر پایش فراگیر سازمان بودم، پایانه سامانه پایش هوای کشور را راه‌اندازی کردیم. انصاری روی دردسترس بودن اطلاعات سازمان برای کارشناسان، اساتید و دانشجویان تأکید می‌کند و می‌گوید: داشتن یک سری از اطلاعات حق مردم است. مثلاً مردم باید بدانند که کیفیت هوای منطقه آنها چگونه است. ما زمانی اطلاعات پایش کیفی سوخت را هم منتشر ‌کردیم که بعدها متوقف شد.
 
شورای عالی محیط زیست 
رئیس پردیسان، شورای عالی محیط زیست را یک ظرفیت خیلی خوب می‌داند و با تأکید بر تقویت بعد محیط زیستی شورا، می‌گوید: باید موضوعات پرچالش را در شورا طرح و از ظرفیت آن برای بهره‌برداری حداکثری استفاده کنیم تا موضوعات برزمین مانده با مصوبات این شورا به سرانجام برسد.
او با تأکید بر تغییر رویکرد انفعالی و واکنشی به رویکرد پیگیرانه و فعال، عضویت سازمان را در شورای عالی آب، انژری، سلامت و امنیت غذایی و استاندارد یک فرصت برای پیشبرد برنامه‌های پردیسان اعلام می‌کند.