سعید مستغاثی

روزنامه‌نگار و منتقد سینمایی

در حالی که هشتاد‌ویکمین جشنواره فیلم ونیز فردا آغاز می‌شود، اما باز هم در بخش‌های اصلی این جشنواره مهم سینمایی، همچنان هیچ‌یک از فیلم‌های به اصطلاح زیرزمینی تولید شده در ایران پذیرفته نشدند. (چند سالی است که فیلم‌های سینمای ایران از سوی جشنواره‌هایی مانند ونیز تحریم شده‌اند! و تنها فیلم‌های بدون مجوز و به اصطلاح زیر‌زمینی را بازبینی می‌کنند!)
اما بر اساس برخی اخبار غیر‌رسمی، ده‌ها اثر ظاهراً سینمایی که گویا بدون مجوز ساخته شده‌اند، به این جشنواره ارائه شده، اما به دلیل ضعف شدید ساختاری حتی در بخش‌های جنبی نیز پذیرفته نشدند.
تنها یک فیلم به نام «شاهد» ساخته «نادر ساعی‌ور» در بخش جنبی یک بخش جنبی دیگر به نام «اضافه‌های بخش افق‌ها» حضور دارد؛ یعنی اینکه خود بخش افق‌ها، یک بخش جنبی است که در این دوره 19 فیلم از کشورهای مختلف جهان را شامل شده و یک بخش جنبی هم برای این بخش جنبی افق‌ها وجود دارد به نام «اضافه‌های بخش افق ها» که 9 فیلم در آن پذیرفته شده و فیلم ششم آن همین فیلم نادر ساعی‌ور است.
در جشنواره فیلم ونیز هشتاد‌ویکم، 21 فیلم در بخش مسابقه اصلی، 12 فیلم در بخش فیلم‌های داستانی غیر‌رقابتی، 11 فیلم در بخش غیررقابتی مستند، 3 فیلم در بخش نمایش‌های ویژه، 4 سریال در بخش سریال‌ها، 9 فیلم در بخش کلاسیک‌های ونیز، 19 فیلم در بخش افق‌ها و 9 فیلم هم در بخش اضافه‌های افق‌ها شرکت دارند که در مجموع 88 فیلم می‌شود.
در مجموعه این فیلم‌ها می‌توان به فیلم «بیتل جویس، بیتل جویس» ساخته «تیم برتن» اشاره کرد که پس از 36 سال از فیلم معروف او به همین نام، فیلم افتتاحیه جشنواره اعلام شده است.
همچنین می‌توان از قسمت دوم فیلم «جوکر» ساخته تاد فیلیپس نام برد که فیلم اولش 5 سال پیش در همین جشنواره ونیز، شیر طلایی را دریافت کرد و در اسکار همان سال هم جوایز متعددی را به خود اختصاص داد. فیلم‌های «اتاق همسایه بغلی» (پدرو آلمودوار)، «میدان جنگ» (جیانی آملیو)، «من هنوز اینجا هستم» (والتر سالس که پس از فیلم‌هایی همچون «ایستگاه مرکزی» و «خاطرات موتورسیکلت»، هالیوود او را به خود جذب کرد و با فیلم «آب تیره» به گوشه انزوا پرتابش نمود!)، Broken Rage (تاکشی کیتانو)، «ابر» (کیوشی کوروساوا)، Finalement (کلود للوش)، «چرا جنگ» (آموس گیتای)، 2073 (آصف کاپادیا)، «جدا شده» (ارول موریس)، قسمت دوم فیلم «آقا و فرمانده» (پیتر ویر) و «افق 2» (کوین کاستنر) در میان آن 88 فیلم بخش‌های مختلف، شناخته‌شده‌تر و کنجکاوی‌برانگیزتر به نظر می‌رسند.