بیتا میرعظیمی
خبرنگار

در واپسین روزهای گرم تابستانی مرداد، سامانه بارش‌های مونسون در آسمان استان‌های فارس، کهگیلویه و بویراحمد و کرمان فعال شده و بارش‌های رگباری، رعد‌و‌برق و وزش باد شدید و گردوخاک خسارات زیادی به زیرساخت‌های روستایی اعم از منازل مسکونی، مزارع و جاده‌های دسترسی وارد کرد. طبق گفته مدیرکل مدیریت بحران استانداری فارس به «ایران»، پیش از وقوع پدیده جوی مونسون، هشدار سطح نارنجی هواشناسی صادر شده و همه دستگاه‌های اجرایی در آماده‌باش کامل قرار گرفتند. با این حال، طی چند روز گذشته یک دختر 9 ساله به‌دلیل اصابت صاعقه جان باخته و همزمان با شکسته شدن 217 اصله درخت در شیراز و آسیب وارده به چندین خودروی بدون سرنشین، بلافاصله 2 روستای شهرستان داراب برای جلوگیری از آسیب سیلاب، تخلیه شد.
 
«فارس» در محاصره سیل و طوفان
«غلامرضا غلامی» مدیرکل مدیریت بحران استانداری فارس با اشاره به آمادگی کامل دستگاه‌های اجرایی در پیشگیری از خسارات ناشی از بارش‌های سیل‌آسا به «ایران» می‌گوید: «سامانه بارشی مونسون از روز سه‌شنبه (29 مرداد) آسمان استان فارس را فراگرفته و تا روز پنجشنبه (1 شهریور) با شدت ادامه پیدا کرد. با آغاز فعالیت سامانه بارشی، هشدار نارنجی هواشناسی صادر شده و روز چهارشنبه (31 مرداد) وضعیت سطح قرمز نسبت به بارش‌های رگباری تابستانه همراه با رعد‌و‌برق، وزش باد شدید، خیزش گرد‌و‌خاک و در برخی مناطق بارش تگرگ و جاری شدن رواناب در شیراز، مناطق مرکزی، نیمه جنوبی و شرقی صادر شد. با کاهش شدت بارندگی‌ها و وزش باد، روز پنجشنبه (1 شهریور) بار دیگر هشدار سطح نارنجی هواشناسی صادر شد.»
وی می‌افزاید: «مخاطراتی که طی این مدت در استان فارس شاهد بودیم، ترکیبی از مخاطرات مختلف مانند صاعقه، طوفان، سیلاب، گرد و خاک و بارش رگباری به صورت پراکنده، با شدت زیاد و در مدت زمانی کوتاه بود. به‌طور مثال در شهرستان اوز، شاهد بارش‌های 30 میلیمتری در کمتر از یک ساعت بودیم. همچنین ظرف حدود ۲ ساعت در شهرستان داراب، شاهد بارش 34 میلی متری بودیم.»
 
صاعقه جان دختر 9 ساله را گرفت
طبق گفته این مقام مسئول، «وقوع سیلاب در بسیاری از مناطق استان فارس مانند شیراز، کیان‌آباد، سروستان، بناروئیه و شهرستان اوز به آبگرفتگی تعدادی از منازل مسکونی منجر شد. سیل ناگهانی در شهر اوز به بیش از ۱۰ خودرو آسیب زده و ۵۰ ساختمان تجاری و مسکونی را دچار آبگرفتگی کرد. خوشبختانه این حوادث تلفات جانی دربرنداشته و خسارات جزئی به خودروهای پارک شده و بدون سرنشین وارد شده است.»
«غلامرضا غلامی» تصریح می‌کند: «در شهرستان قطرویه از توابع شهرستان نی‌ریز نیز 2 خودرو بدون سرنشین در کانال آب سقوط کرد. در استهبان نیز اغلب باغات انجیر در اثر بارندگی و وقوع سیل، دچار آسیب شدند. در روستای شورآباد واقع در شهرستان فسا بخش نوبندگان نیز یک دختر خردسال 9 ساله که در حیاط خانه مشغول بازی بود به‌دلیل برخورد صاعقه جان باخت. همچنین، همزمان با وزش باد شدید و وقوع طوفان با سرعت 72 کیلومتر در ساعت، 217 اصله درخت شکسته شده و به چندین خودرو آسیب وارد کرد.»
 
آماده‌باش دستگاه‌های اجرایی
طبق گفته این مقام مسئول، «با صدور هشدارهای سطح نارنجی و قرمز در استان فارس، هفته گذشته همه تفرجگاه‌ها، مناطق گردشگری، پارک‌ها و جنگل‌ها تعطیل شده و ورود افراد به این مناطق ممنوع اعلام شد. همچنین دره‌نوردی، کوهنوردی و غارنوردی ممنوع اعلام شده و همه دستگاه‌های ستاد مدیریت بحران استان تا پایین‌ترین رده ارتباطی، موظف به اطلاع رسانی‌های دقیق شدند. به‌طور نمونه، اداره امور عشایر به عشایر استان و جهاد کشاورزی نیز به کشاورزان و باغداران اطلاع‌رسانی کرد. بلافاصله همه سازه‌ها در سراسر استان مستحکم‌تر شده و مرخصی فرمانداران، شهرداران و دهیاران لغو شد. به همه ادارات نیز اعلام شد که هیچ مدیر اجرایی حق ترک حوزه اجرایی را نداشته و با بیش از 20 مصاحبه رادیویی و تلویزیونی و.... به همه مردم استان اعم از شهری و روستایی نسبت به وقوع پدیده مونسون اطلاع‌رسانی گردید. مجموعه این اقدامات راستی‌آزمایی شده و به کاهش خسارات در شهرها و روستاها منجر شد.»

 تخلیه 2 روستای داراب
وی خاطرنشان می‌کند: «2 روستای داراب با حدود 300 خانوار به‌دلیل آبگرفتگی شدید گوراب‌های فرادستی بلافاصله تخلیه شده و در مناطق امن اسکان یافتند. همچنین 3 باب منزل مسکونی در روستای هزاردره سروستان و 4 باب منزل مسکونی در روستای فراش‌بند به دلیل بارش شدید باران و وقوع سیلاب دچار آبگرفتگی شدید شده و تخریب شدند. با فروکش کردن شدت بارندگی‌ها، مردم شهر خنچ، جشن شکرگزاری از بارش رحمت الهی را برپا کردند.» مدیرکل مدیریت بحران استانداری فارس با اشاره به خسارت در مناطق جنوبی استان نیز خاطرنشان کرد: «خسارات وارد شده به منازل مسکونی و کشاورزی توسط فرمانداران و دهیاران در حال بررسی بوده و ظرف ۷۲ ساعت به ستاد بحران اطلاع‌رسانی خواهد شد.»
 
مونسون در کهگیلویه و بویراحمد
همزمان با وقوع بارش‌های شدید در استان فارس، بارندگی‌های موسمی به همراه طوفان، تگرگ و باد شدید برخی مناطق و شهرهای مختلف استان کهگیلویه و بویراحمد را در نخستین روز از شهریور فراگرفته و خسارات زیادی را به زیرساخت‌های روستایی اعم از منازل مسکونی، مزارع و جاده‌های دسترسی در نقاط مختلف استان وارد کرد. این بارش‌ها که تا اواسط هفته جاری ادامه دارد، منجر به تخریب جاده‌های روستایی، خسارت به باغات و برخی از منازل شهرستان مارگون، مزارع برنج و راه‌های روستایی لوداب از توابع استان کهگیلویه و بویراحمد شد. بیشترین بارندگی مونسون عصر روز پنجشنبه (اول شهریور) در منطقه برم سبز از توابع بخش سوق شهرستان کهگیلویه به میزان ۶۳ میلیمتر ثبت شد.
 
خسارت به زیرساخت‌های روستایی
این سامانه همچنین در ماهور باشت ۳۶، تنگ پیرزال ۳۰، چرام ۲۷، ‌امیرآباد ۲۵، ستنگان۲۴، سوق ۱۹، وزک ۱۶، جاورده ۱۶، دیل ۱۶، لنده ۱۵، باشت 5، دهدشت ۴ و قلعه دختر، ۵ میلیمتر باران داشته است. طبق گفته «شهرام مهدوی مطلق» فرماندار بویراحمد، حجم خسارت به زمین‌های مزارع برنج مردم دهستان لوداب بویژه روستای چین بسیار زیاد است و راه‌های روستایی این منطقه هم آسیب فراوانی دیده است. حجم خسارات در حال بررسی است و به کارشناسان‌ جهاد کشاورزی اعلام شده تا سریع‌تر حجم خسارات را برآورد و اعلام کنند. «ابوطالب دیودل» دهیار روستای تاکسیسه شهرستان مارگون نیز گفت: بارش باران و وقوع سیلاب، خسارات زیادی را به کشاورزی، زیرساخت روستا و برخی از منازل و ساکنان عشایری این منطقه وارد کرده است. وی افزود: از ارگان‌های متولی بخصوص سازمان جهاد کشاورزی، جمعیت هلال احمر و دیگر دستگاه‌های متولی انتظار داریم که همکاری لازم جهت جبران خسارت با مردم را داشته باشند.
 
طغیان رودخانه در کرمان
با شدت گرفتن بارش‌های سیل‌آسا در استان‌های فارس و کهگیلویه و بویراحمد، جاری شدن سیلاب در روزهای گرم تابستانی، باعث غافلگیری مردم غرب و جنوب استان کرمان شده و به برخی زیرساخت‌های ارتباطی از جمله راه، آب، برق، برخی ساختمان‌ها و محصولات کشاورزی خسارت وارد کرد. فعال شدن سامانه بارشی، منجر به وقوع سیلاب، آبگرفتگی معابر و طغیان رودخانه‌ها در شهرستان رابُر کرمان شده و در پی بارندگی شدید، روز پنجشنبه (اول شهریور) برق شهرستان رابُر و برخی از روستاهای بخش مرکزی قطع شده و باد و طوفان شدید همراه با بارش باران موجب شد تا بخش زیادی از ثمر نخل‌های شهرستان‌های جیرفت و عنبرآباد و زحمت یک‌ساله نخلداران بر باد برود.
 
تداوم بارش‌ها در استان‌های جنوبی
طبق اعلام سازمان هواشناسی، در چند روز آینده همچنان شاهد تداوم بارش‌های شدیدی در استان‌های جنوبی و جنوب شرقی کشور خواهیم بود. استان‌های هرمزگان، فارس، کرمان، سیستان و بلوچستان و چهارمحال و بختیاری تحت تأثیر فعالیت بارش‌ها قرار خواهند گرفت. استان‌های هرمزگان، کرمان و فارس بیشترین پتانسیل وقوع سیل را خواهند داشت.