فقط شعار فرهنگی می‌دهیم
داود عطایی
روزنامه‌نگار
یک جرقه ساده باعث شد بحث فرهنگ در ورزش و فرهنگ و اخلاق در فوتبال در دو سه روز گذشته دوباره داغ شود. آرمین سهرابیان ملی‌پوش سابق که پس از چندی توسط امیر قلعه‌نویی از تیم ملی کنار گذاشته شده بود، در نخستین دیدار لیگ بیست وچهارم مقابل دوربین عکاسان خبری تتوی بسیار زشت و زننده یک زن با تصویری شوکه‌کننده را به نمایش گذاشت. تصویری که به سرعت در فضای مجازی چرخید و این سؤال بزرگ را به ذهن فرهنگ‌دوستان و ورزش‌دوستان متبادر کرد که باشگاه‌ها و رشته‌های ورزشی با تأثیرات فراوان و اثرگذاری زیاد روی قشر جوان و نوجوان در زمینه اقدامات فرهنگی چه کاری انجام می‌دهند. تا همین چند سال پیش اگر بازیکن فوتبال یا رشته‌های پرطرفدار دیگر تتوهای ساده گل و گیاه یا حتی برج ایفل را روی بدن خود حک می‌کردند مجبور بودند با انواع و اقسام چسب‌ها بدن خود را بپوشانند. کمیته اخلاق و ستاد منشور اخلاقی هم با قدرت جلوی حضور این قبیل بازیکنان را می‌گرفت حتی اگر لژیونر بودند. اما از آن کمیته و از مقوله فرهنگسازی و کار فرهنگی در چند سال گذشته تنها پوسته‌ای در ورزش کشور و به خصوص فوتبال باقی مانده است.
اشتباه بزرگ وزارت ورزش در حذف معاونت فرهنگی و ادغام آن با معاونت ورزش قهرمانی بیانگر از اولویت خارج شدن بحث فرهنگی از اهداف اساسی مدیران عالیرتبه ورزش کشور است. در باشگاه‌های ورزشی هم علی‌رغم شعارهای فرهنگی که همه مدیران فدراسیون، سازمان لیگ و حتی مدیران عامل سر می‌دهند، مظلوم‌ترین بخش همین مسائل فرهنگی و اجتماعی است.
کانون‌های هواداری بشدت تضعیف شده، معاونت فرهنگی در باشگاه‌ها و حتی فدراسیون‌های گوناگون فقط یک تابلو و یک عنوان فریبنده است. از بودجه فرهنگی در باشگاه‌ها خبری نیست، باشگاه‌ها چندصد میلیارد تومان برای خرید بازیکنان چهره که اغلب بی‌کیفیت یا کم کیفیت هستند، هزینه می‌کنند. اما برای مهم‌ترین مقوله و هدف ورزش که فرهنگسازی و پایبندی به اصول اخلاقی است، بودجه در نظر نمی‌گیرند.
بازیکن سالاری در فوتبال و حتی والیبال، کشتی، بسکتبال و چند رشته دیگر بیداد می‌کند اما هیچ فدراسیونی حاضر نیست جلوی زیاده‌خواهی یا کارهای خلاف عرف و اخلاق این به ظاهر ستاره‌ها بایستد. از صدر تا ذیل فدراسیون‌ها و باشگاه‌ها هم در هنگام انتقاد توجیه می‌کنند که باید با این ورزشکاران با سعه صدر برخورد کرد. نتیجه چه می‌شود؛ بازیکنی ملی‌پوش یا ستاره در پارتی شبانه دستگیر می‌شود یا در دورهمی‌های مختلط خلاف شرع انجام داده و همه چهارچوب‌های انسانی و اخلاقی را زیر پا می‌گذارد. مدیران باشگاه‌ها و فدراسیون‌ها به جای برخورد شدید انضباطی و اخلاقی، محرومیت و جریمه نقدی سنگین از قراردادهای چند ده میلیاردی افراد خاطی در پی لاپوشانی اتفاقات ناگوار و رهایی فرد دستگیر شده هستند. اتفاقی که در چند سال گذشته بارها برای باشگاه‌ها و فدراسیون‌های مختلف به وقوع پیوسته و هر بار با لابی‌های سنگین مدیران بانفوذ فرد خاطی از زیر بار مجازات بر حق و اصولی فرار کرده است.
چاره کار اما مشخص و بسیار ساده است. اگر قوانین تصریح شده در آیین‌نامه‌های برگزاری لیگ‌های رشته‌های ورزشی را با دقت پیاده کنیم و با افراد خاطی پس از احراز تخلف برخورد انضباطی و قضایی صورت پذیرد بساط بی‌اخلاقی و اقدامات غیرفرهنگی که ترویج لاابالی‌گری و اباحه‌گری است، به سرعت برچیده می‌شود.
آقایان مسئول نگران میز و صندلی خود نباشید چون قرارداد این بازیکنان تافته جدابافته آنقدر سنگین است که هیچ کدام حاضر نیستند قید حضور در فوتبال و سایر رشته‌ها را بزنند. فقط باید با قاطعیت و جدیت در عمل به قوانین لیگ‌ها زمینه‌ساز رعایت اصول فرهنگی و اخلاقی که در ورزش اصل اساسی است را فراهم سازیم. وگرنه هر روز باید شاهد دسته‌گل‌های جدید از این به اصطلاح سلبریتی‌های ورزشی بوده و فرهنگ ورزش را به پای قهرمانی و کسب جام ذبح کنیم.
جنجال تتوی بازیکن استقلال بهترین زمان برای ارزیابی میزان پایبندی فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ به مسائل اخلاقی، اصول فرهنگی و جوانمردی ورزشکاران است. همان طور که تاج به تازگی اعلام کرده تتوی پای سهرابیان شبیه شیطان و خون‌آشام است و بعد از احضار به کمیته انضباطی باید از او بپرسند اصلاً می‌دانسته معنی این خالکوبی چیست؟ باید پرسید آیا هیچ کدام از مدیران باشگاه استقلال در تمرینات این تتو و خالکوبی کاملاً غیراخلاقی را ندیده‌اند و آیا معنی آن را می‌دانستند. امیدوارم با برخورد قاطع با این بی‌اخلاقی و سایر موارد بی‌فرهنگی در فوتبال شاهد ریشه‌کن شدن رفتار مخرب و ضدفرهنگی عده‌ای بازیکن بی‌کیفیت اما پرادعا که خود را تافته جدا بافته ورزش جمهوری اسلامی ایران می‌دانند، باشیم.